Yeni nəşr topluları almaq önəmlidir? Repetitor ilə MÜSAHİBƏ

Dövlət İmtahan Mərkəzi (DİM) abituriyentlər üçün yeni test toplularını nəşr edib. Bu siyahıya Azərbaycan dili və ədəbiyyat fənləri üzrə toplular da aiddir. Ən son topluların yeni variantı isə 2023-cü ildə nəşr edilmişdi.

Redaktor.az Azərbaycan dili və ədəbiyyat müəllimi, repetitor Muradxan Hüseynov ilə müsahibəni təqdim edir:

- Topluların tez-tez yeni nəşr ilə əvəzlənməsi məqsədəuyğundurmu?

- Bu, belə də olmalıdır. Çünki elm daim inkişaf edir, dəyişir, müəyyən bir məsələyə yanaşmalar da dəyişir. Bu baxımdan yeni tip, yeni test suallarının formalaşması təbii olaraq, yeni sual modellərinin yaranması ilə nəticələnir, bu da həmin jurnalların dəyişdirilməsini zəruri edir.

Ənənəvi sual tipləri uzun müddət şagird tərəfindən öyrənilir və şagird üçün çox asan gəlir. Müəyyən bir sualı və müəyyən yanaşmanı şagird ənənəvi suallarla daha rahat cavablandırır. Bu baxımdan da düşünürəm ki, hər dəfə Dövlət İmtahan Mərkəzi yeni-yeni sual modelləri nəşr etdirir və həmin sual modellərinə uyğun imtahan verən zaman o modellərə oxşar suallar çıxır.

Bütün bunları nəzərə alaraq, Dövlət İmtahan Mərkəzi yeni tip sualların, sual modellərinin şagirdə daha rahat və aydın olması üçün ənənəvi sualları yeni sual tipləri ilə əvəz edir. Bu əslində şagirdə kömək məqsədi daşıyır. Məncə, burda heç bir qeyri-adi bir şey yoxdur. Məncə, belə də olmalıdır. Çünki dəyişən və inkişaf edən dövrdə bu sual tiplərinin, yeni test toplularının çıxması çox normaldır.

Bütün bunlar imtahan mərkəzinin abituriyentlərə kömək məqsədilə gördüyü işlər kimi qiymətləndirilə bilər. Çünki biri var ki, şagird yeni sual tiplərini ilk dəfə imtahanda görür və cavablandırarkən çətinlik çəkir. Digəri isə əvvəlcədən yeni sual modellərini jurnalında çap etdiyindən, şagird həmin sualları anlayır və nəticədə bu, hər bir abituriyent üçün kömək məqsədi daşıyır.

- Yeni nəşr topluları abituriyentlərə tövsiyə edirsinizmi?

- Test toplularını şiddətlə şagirdlərə, yaxud da abituriyentlərə tövsiyə edirəm. Çünki hər bir şagird yeni sual modelləri ilə tanış olmaq, gələcəkdə problemlərlə üzləşməmək üçün o sualları görməli və həmin suallara uyğun testlər işləməlidir. Bütün bunlar jurnalda öz əksini tapıb. Həmin jurnalı tövsiyə edirəm ki, yazsınlar, öyrənsinlər.

- Bəs abituriyentlər köhnə nəşr toplulardan istifadə edə bilərlər?

- Əvvəlki toplulara da müraciət etmək olar. Yəni, heç bir şey dəyişmir. Suallar sadəcə köhnə test toplularında bir az daha sadə və anlaşılandır şagird üçün. Düzdür, indi də elədir, yəni, yeni suallar da var və onların da anlaşılması mümkündür. Sadəcə forma dəyişiklikləri var. Bəzən məzmun dəyişiklikləri də olur ki, şagird qarşısına çıxacaq hər hansı bir çətin məsələni rahat həll edə bilsin. Belə deyək, bu səbəbdən təzə test toplusunu işləməlidir.

Eyni zamanda köhnə test toplusu ilə də öyrənmək mümkündür. Mümkündür, amma köhnə toplularda bir çox suallar çox bəsitdir, çox sadədir. Bu səbəbdən, təkrarçılıq çıxmasın, şagird imtahan prosesində qarşılaşacağı çətin sualları cavablandırmağa hazır olsun deyə, mən düşünürəm ki, yeni test toplusundan istifadə etməlidirlər.

Aytəkin TOFİQQIZI