Yer kürəsinə yeni təhlükə: Keniyanın kəndinə böyük kosmik tullantı düşüb
Bizimyol.info "trthaber"ə istinadən xəbər verir ki, Keniya Kosmik Agentliyindən verilən açıqlamaya görə, təxminən 500 kiloqram ağırlığında və 2,5 metr diametrində olan bu obyekt kənddə heç bir can itkisinə səbəb olmayıb.
Rəsmilər, obyektin "ehtimal ki, raketin ayrılma mərhələsindən qalan" tullantı olduğunu söyləyib. Obyektin hansı ölkəyə və ya təşkilata aid olduğunu müəyyən etmək üçün dağıntı parçaları araşdırılacağı bildirilib.
Keniya Kosmik Agentliyindən Mayor Alois: “Obyektin sahibi müəyyən edildikdən sonra beynəlxalq hüquqda nəzərdə tutulmuş hüquqi mexanizmlərdən istifadə edilməklə təqsirli şəxslər məsuliyyətə cəlb olunacaqlar”, - deyə bildirib.
Kosmik tullantıların çoxu atmosferə girərkən yanır və ya okean kimi yaşayış olmayan ərazilərə düşür.
Lakin bu həmişə mümkün olmur. Məsələn, 2024-cü ilin may ayında "SpaceX" tullantısının bir parçası Şimali Karolinadakı dağ kurortunun yaxınlığındakı gəzinti cığırına düşüb. Mütəxəssislər belə hadisələrin ciddi risklər daşıdığını vurğulayırlar.
Harvard-Smithsonian Astrofizika Mərkəzindən Jonathan McDovell bu təhlükənin vurğulayaraq: "Əgər o zibil bir insanın üzərinə düşsəydi, tamamilə ölümlə nəticələnən hadisə törədərdi", - deyib.
Kosmik tullantılar səbəbindən indiyədək heç bir ölüm olmayıb, lakin 2023-cü ilin martında Beynəlxalq Kosmik Stansiyadan düşən iki kiloqramlıq dağıntı Florida ştatında bir ailənin evinin damını deşmişdi.
1950-ci illərdən etibarən kosmosa göndərilən raket və peyklərin sayı sürətlə artır. ABŞ Beynəlxalq Ticarət Komissiyasının məlumatına görə, 2008-2017-ci illər arasında ildə orta hesabla 82 atış həyata keçirildiyi halda, 2018-2022-ci illərdə bu rəqəm 130-a yüksəlib. 2024-cü ildə 250 buraxılışla yeni rekord qırıldı.
Kosmosdakı milyonlarla kiçik zibil Yerin orbitində güllə sürəti ilə hərəkət edir və bu, həm yerdə, həm də kosmosda ciddi təhlükələr yaradır.
Dekabr ayında Amerika Geofizika İttifaqının iclasında çıxış edən fizik Tomas Berger xəbərdarlıq etmişdi ki, belə dağıntılar “dayanılmaz zəncirvari toqquşmaya səbəb ola bilər və kosmosu tamamilə yararsız hala sala bilər”.
Bu hadisə kosmosun artan çirklənməsini və kosmik fəaliyyətlərə nəzarətin zəruriliyini bir daha ortaya qoyub.
Qadir, Bizimyol.info