Zərərli vərdişlərə qarşı sərt CƏZALAR: Alkoqol, enerji içkiləri və narkotiklərə tətbiq edilən qadağalar

Dünyanın bir çox ölkəsində alkoqollu içkilər, enerji içkiləri və narkotik vasitələrlə bağlı müxtəlif məhdudiyyətlər və sərt cəzalar tətbiq olunur.

BAKU.WS-in araşdırmasına görə, İslam qaydalarına əsaslanan ölkələrdə alkoqol istifadəsi ciddi şəkildə məhdudlaşdırılıb. Yəməndə alkoqolun istehlakı tam qadağandır, yalnız turistlər üçün bəzi otellərdə istisnalar mövcuddur. Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində Şərja əmirliyində alkoqol tamamilə qadağandır, digər bölgələrdə isə yalnız qeyri-müsəlmanlar üçün xüsusi lisenziya ilə məhdud şəkildə icazə verilir. Səudiyyə Ərəbistanında alkoqolun idxalı, satışı və istifadəsi tamamilə qadağandır və qaydanı pozanlara həbs və yüksək məbləğdə cərimələr tətbiq edilir. İran isə sərt cəza tədbirləri ilə seçilir – 2020-ci ildə alkoqol qəbuluna görə bir şəxsin edam edildiyi məlum olub.

Enerji içkiləri də bəzi ölkələrdə nəzarət altındadır. Litva və Almaniyada bu içkilərin reklamı məhdudlaşdırılır, həmçinin azyaşlılara satış qadağası mövcuddur. Məqsəd, sağlamlıq risklərini azaltmaq və xüsusilə gənclər arasında yayılmasının qarşısını almaqdır.

Narkotiklərlə bağlı ən ciddi cəzalar Sinqapur, İran, Səudiyyə Ərəbistanı, İndoneziya və Çində tətbiq olunur. Bu ölkələrdə müəyyən miqdardan artıq narkotik saxlayan və ya satan şəxslər ölüm cəzası ilə üzləşirlər. 2023-cü ilin məlumatına görə, narkotik cinayətlərinə görə ən azı 467 edam həyata keçirilib və bunun 98%-i İranda baş verib.

Avropa İttifaqı ölkələrində isə daha yumşaq yanaşmalar mövcuddur. Belçika və Yunanıstanda şəxsi istifadə üçün narkotik saxlamaq 5 aya qədər həbs cəzası ilə nəticələnə bilər. Portuqaliyada bu, cinayət deyil, inzibati məsuliyyət hesab olunur – əsasən cərimə və reabilitasiya tədbirləri tətbiq edilir. İsveçdə isə kiçik miqdarlı narkotik istifadəsinə görə təqribən 300 dollarlıq cərimə, ağır hallarda isə 7-10 ilə qədər həbs cəzası mümkündür.

Beləliklə:

Alkoqol: Yəmən, Səudiyyə və İran kimi ölkələrdə tam qadağa və sərt cəzalar.

Enerji içkiləri: Litva və Almaniyada reklam, satış məhdudiyyətləri.

Narkotiklər: Sinqapur, İran, İndoneziya və Çində ölüm cəzası; Avropada inzibati və ya həbs cəzaları.

İnsan sağlamlığına zərər verən bu vərdişlərə qarşı dünya ölkələrinin sərt addımları göstərir ki, həm dini, həm də hüquqi əsaslarla müxtəlif cəza mexanizmləri mövcuddur.