Icma.az
close
up
RU
1 əsrlik mübahisə yenidən qızışır

1 əsrlik mübahisə yenidən qızışır

Icma.az bildirir, Yeniazerbaycan portalına istinadən.

Tailand - Kamboca sərhədində gərginlik

Cənub Şərqi Asiyada yenidən vəziyyət gərginləşib. Kamboca ilə Tailand arasındakı mübahisəli ərazidə iki ölkənin hərbçiləri arasında atışma olub. Tailand ordusu atəşi ilk olaraq Kamboca əsgərlərinin başlatdığını açıqlayıb. Kamboca Müdafiə Nazirliyi də öz növbəsində açıqlama yayaraq, mübahisəli ərazidə sərhəd zonasında atışma olduğunu bildirib.

Qeyd edək ki, Tailand və Kamboca bir əsrdən artıqdır ki, 800 kilometrdən çox (500 mil) quru sərhədi boyunca bir neçə demarkasiya edilməmiş ərazilər üzərində suverenliklə bağlı mübahisə edir və bu da bir neçə toqquşmaya səbəb olub. İki tərəf Zümrüd üçbucağı kimi tanınan ərazi (Tayland, Kamboca və Laos sərhədlərinin kəsişdiyi yer) üzərində mübahisə edir.

Məbəd “savaşı”...

Vurğulandığı kimi, iki ölkə arasında tarixi torpaq problemi əsasən sərhəd mübahisələri və qədim məbədin aidiyyəti məsələsi üzərində fokuslanır. Problem xüsusilə Preah Vihear məbədi (Kamboca dilində “Prasat Preah Vihear”) ətrafında uzun illərdir davam edən mübahisə ilə tanınır. Qeyd edək ki, məbəd 11-ci əsrdə İnduizm inancına əsasən tikilib və Khmer imperiyası dövrünə aiddir. Məbəd dağlıq ərazidə yerləşir və Tailand-Kamboca sərhədinə çox yaxın mövqedədir. 1904-1907-ci illərdə fransızlar (Fransa koloniyası olaraq Kamboca) və siamlilər (bu günkü Tailand) sərhədləri müəyyən etməyə çalışan zaman hazırlanmış xəritədə Preah Vihear Kambocaya aid göstərilirdi.

1950-ci illərdə Banqkok Preah Vihear məbədi ərazisini ilhaq etdi. Kamboca 1959-cu ildə məsələni Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinə (ICJ) çıxardı. 1962-ci ildə məhkəmə Preah Vihear məbədinin Kambocaya aid olduğuna qərar verdi. Tailand bu qərara qarşı narazılıq bildirsə də, məbədi boşaltmağa məcbur oldu.

2008-ci ildə UNESCO Preah Vihear məbədini Dünya İrsi Siyahısına daxil etdi - bu da Tailandda millətçi reaksiyaya səbəb oldu. Sərhəd boyunca ordular yerləşdirildi, çoxsaylı silahlı toqquşmalar baş verdi. 2011-ci ildə hərbi gərginlik daha da artdı, mülki əhali ərazidən təxliyə edildi, itkilər baş verdi. Kamboca yenidən Beynəlxalq Ədalət Məhkəsinə müraciət etdi - 2013-cü ildə məhkəmə məbəd ətrafındakı yüksək ərazinin də Kambocaya aid olduğu açıq şəkildə tanınmalı, Tailandın oradan çəkilməli olduğunu bəyan edib. Son illər siyasi dialoq və regional əməkdaşlıq vasitəsilə tərəflər arasında gərginlik azalmışdı. Hər iki ölkə ASEAN üzvü olaraq mübahisənin diplomatik yollarla həllinə üstünlük verdiyini bildirirdi. Lakin sərhəd məsələsində xəritə və hüquqi interpretasiya fərqlilikləri hələ də müəyyən dərəcədə qalmaqdadır.

Təyyarələr qalxır, yollar bombalanır...

Son günlərdə yenidən başlanan gərginlik nəticəsində Kamboca ilə həmsərhəd olan Tailandın dörd əyalətinin hakimiyyət orqanları sakinlərin təxliyəsini elan edib. Eləcə də sərhəd toqquşmaları fonunda bütün nəzarət-buraxılış məntəqələri bağlanıb. Bu barədə “Reuters” agentliyi Tailandın kontr-admiralı Surasant Kongsiriyə istinadən yazıb. Onun sözlərinə görə, 24 iyul səhər saatlarında Kamboca Tailand istiqamətində pilotsuz uçuş aparatları buraxıb və Tailand döyüşçülərinə qumbaralar ilə hücum edib, bu səbəbdən ölkənin Silahlı Qüvvələri cavab atəşi açmağa məcbur olub. Tailandın Surin əyalətinin səlahiyyətliləri Kambocanın bir kəndi artilleriya atəşinə tutması nəticəsində iki yerli sakinin həlak olduğunu da bildirib. Tailand ordusu Kamboca əsgərlərinin atəş açdığını, iki Tailand əsgərinin yaralandığını yayıblar. Eyni zamanda, Kamboca Müdafiə Nazirliyinin sözçüsü Tailand qoşunlarının səbəbsiz müdaxilə etdiyini və Kamboca qüvvələrinin özünümüdafiə üçün cavab verdiyini bildirib.

Məlumata görə, toqquşmalar başlayandan sonra Tailand ordusuna məxsus F-16 qırıcısı Kambocadakı hədəflərə hücum edib. Tailand ordusunun məlumatına görə, hərbi hədəf vurulub. Öz növbəsində Kamboca Müdafiə Nazirliyi döyüş təyyarələrinin yola iki bomba atdığını bildirib.

Qeyd edək ki, bu ilin may ayında qısamüddətli atışmada Kamboca əsgəri öldürülmüşdü. Ötən həftə isə Tailand Kambocanı mübahisəli əraziyə mina yerləşdirməkdə və üç əsgəri yaralamaqda ittiham edib. Kamboca iddiaları rədd edərək, əsgərlərin razılaşdırılmış marşrutlardan azdığını bildirib. Sərhəddəki qarşıdurmalar isə Tailandın iyulun 23-də Kambocadakı səfirini geri çağırması və Kambocanın Banqkokdakı səfirini geri çağırması ilə başlayıb.

SADİQ

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:31
embedMənbə:https://yeniazerbaycan.com
archiveBu xəbər 25 İyul 2025 09:13 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Rusiyanın Azərbaycana qarşı növbəti təzyiq mexanizmi

25 İyul 2025 00:06see635

Goji berry nədir? Goji giləmeyvəsinin faydaları

24 İyul 2025 17:12see156

Azərbaycanda reklama görə 4 blogerdən ŞİKAYƏT EDİLDİ RƏSMİ

24 İyul 2025 10:47see146

Təmiz enerji dövrünü necə sürətləndirmək olar ANALİZ

24 İyul 2025 16:58see142

Avropa və ABŞ razılaşacaqlar Ticarət gərginliyi aradan qalxacaq

24 İyul 2025 17:15see141

Bu şəhərdə 22 min abonentin qaz təchizatı dayandırılacaq

24 İyul 2025 17:01see140

Qız Qalasında “Vyetnam Günləri : Şərqin incə zərifliyi İçərişəhərdə FOTO

24 İyul 2025 17:07see139

Türkiyədə oxuyan bir qrup tələbə Azərbaycan universitetlərinə köçürülmə hüququndan məhrum edilib?

25 İyul 2025 01:36see136

Dondurma yeyəndə dişlərimiz niyə sızıldayır? Səbəbi

24 İyul 2025 15:59see134

Çoxumuzun sevimli xalq artisti...

24 İyul 2025 21:42see132

Nicatdan da, Rüfətdən də incimişəm Yaşar Nurinin qızı

24 İyul 2025 15:43see129

Bir səfərin izi ilə Fransa sənədli filminin təqdimatı keçirilib

24 İyul 2025 20:43see129

Xəstələri ölümcül hala salan saxta cərrah barədə şok faktlar: Bədənim çürüyüb

24 İyul 2025 18:29see126

Rusiyadan Qordonun Xankəndiyə getməsinə reaksiya

24 İyul 2025 17:09see121

Tailand Kamboca səfirindən ölkəni tərk etməyi tələb edib

24 İyul 2025 22:42see120

14 kiloqram arıqlayan Yeşilçam ulduzu tanınmaz halda

24 İyul 2025 10:59see120

Arsenal ilin transferini tamamlayır: Qyökereş Londona gedir

24 İyul 2025 16:58see119

Yeni stansiyaların inşası nəqliyyat sıxlığına əhəmiyyətli təsir göstərməyəcək EKSPERT

24 İyul 2025 17:08see118

Somalili nazir Ulu öndərin məzarını ziyarət edib

24 İyul 2025 23:40see118

Əgər onlara edilən təkliflər futbolçuları qane etməsə, mən onları komandada saxlamağa hazıram

26 İyul 2025 00:48see114
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri