Icma.az
close
up
RU
32 kilometrdə toqquşan MARAQLAR

32 kilometrdə toqquşan MARAQLAR

Cebheinfo saytından alınan məlumatlara görə, Icma.az xəbər verir.

Son günlər ABŞ-nin Türkiyədəki səfiri Tom Barak regional nəqliyyat infrastrukturunun bloklanmasından danışarkən, ölkəsinin Ermənistan Respublikasının suveren ərazisinin bir hissəsini icarəyə götürməsinin mümkünlüyündən danışıb. 

Səfirin sözlərinə görə, Zəngəzur dəhlizi bu vasitə ilə həyata keçirilə bilər. Ermənistan isə rəsmi olaraq səfirin bu fikirlərinə etiraz edib və bunu qəbul olunmaz adlandırıb. 

Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan  da son mətbuat konfransı keçirib. O, mətbuat konfransında son günlərin ən çox müzakirə olunan məsələsi - ABŞ-nin Zəngəzur dəhlizini icarəyə götürməsinə münasibət bildirib. O, autsorsinqlə (kənar mənbədən istifadə etmək-red.) bağlı bunları deyib:

“Burada yaxşı və pis var. Məsələn, Zvartnots hava limanının autsorsinqdə idarə edilməsi. Düşünmürəm ki, burada Ermənistanın suverenliyi hansısa şəkildə pozulub. Yaxud su təchizatı, Cənubi Qafqaz dəmir yolu və s. Bütün bu müəssisələr Ermənistan Respublikasının mülkiyyəti olaraq qalır.

Yolların açılması kontekstində nə müzakirə edilə bilər? Biz, məsələn, investisiyaları cəlb edəcək hansısa şirkətin yaradılmasından danışa bilərik və ya nəyi müzakirə edə bilərik, çünki “Sülhün kəsişməsi”ndə böyük investisiya potensialı və marağı var, lakin biz bu investisiyaları birləşdirə bilməliyik".

Paşinyan bildirib ki,  avtomobil və dəmir yolları haqqında çox danışılır:
"Amma qeyd etmək istəyirəm ki, bu kontekstdə biz həm də boru kəmərlərindən, elektrik xətlərindən, kabellərdən danışırıq və bu, yaradılmalı və idarə edilməli olan bir təsərrüfatdır.  Söhbət bundan gedir. Bizim fikrimizcə, bu, Ermənistanın mülkiyyəti ola bilər. İcarə, o cümlədən torpaq sahəsi çox müzakirə olunur. Demək istəyirəm ki, bizim qanunlarımıza görə, bu, tikinti hüququ adlanır və müqavilənin müddəti bitdikdən sonra investisiyalar Ermənistan Respublikasının mülkiyyətində qalır".

“Cümhuriyət”-ə açıqlamasında politoloq Elşən Manafov bildirib ki, təklif Birləşmiş Ştatların regionun geosiyasi konfiqurasiyasını məhz öz maraqları naminə dəyişdirməyə yönələn siyasətin tərkib hissəsidir və bu mübarizənin mahiyyətindən qaynaqlanır: 

“Tramp administrasiyası 32 km ərazidə Azərbaycan və Ermənistanın ortaq məxrəcə gələ bilməməsini regional təhlükəsizliyi və bölgədə stabilliyi təhdid edən mövqe kimi dəyərləndirir. Gərginliyin aradan qaldırılması, bölgədə nəqliyyat- kommunikasiya xətlərinin açılmasını ləngidən bu problemin həllini surətləndirmək məqsədi ilə belə bir təkliflə çıxış etməsinə bəraət vermək istəyir. 

Təbii ki, bu, ilk baxışda belədir, gerçəkdə isə ABŞ Orta dəhlizə nəzarət uğrunda uzun müddətdir gedən mübarizəni öz xeyrinə həll etmək üçün münasib vaxtın yetişdiyinin mahiyyətinə varır. Bəllidir ki, 2020 ci ildə Moskvada Azərbaycan və Ermənistan arasında əldə edilmiş sazişin mətnində Zəngəzur dəhlizinin açılacağı təqdirdə ona Rusiya Federasiyası Sərhəd qoşunlarının nəzarət edə biləcəyi ilə bağlı razılıq var idi. 

Hazırda, Rusiyanın Cənubi Qafqaz ölkələri ilə münasibətləri gərgin mərhələyə daxil olub. Paşinyanın Ermənistanda hakimiyyətə gəldiyi andan bu münasibətlərdə gərginlik Qərbin regionla bağlı geosiyasi maraqlarına uyğun olaraq artırdı. Azərbaycana gəlincə onunla strateji müttəfiqlik münasibətlərinin olmasına baxmayaraq, son vaxtlar bəlli hadisələrə görə bu münasibətlər də böhran dövrünü yaşayır”. 

Politoloq qeyd edib ki, ABŞ-nin Zəngəzur təklifi regionda geosiyasi dəyişikliklərin tərkib hissəsidir: 

“Rusiyanın bəlli region dövlətləri ilə münasibətlərində Qərbin səyləri ilə yüksəlmiş gərginlik onun region ətrafında proseslərə diplomatik çərçivədə müdaxilə imkanlarını məhdudlaşdırıb. Zəngəzur dəhlizi ətrafında danışıqlara fərqli mövqeyi olan İranın  hazırda İsrail və ABŞ ilə münasibətlərində olan gərginlik, İsrail tərəfindən növbəti həmlə ehtimalı onun diqqətini daha çox bu məsələlərə yönəltməsinə səbəb olub. 

Türkiyə isə ABŞ-nin bu təklifini dəstəkləyir, hərçənd Ermənistanın Zəngəzur vilayətinin ərazisindən də alternativ yolun istifadəyə verilməsinin əleyhinə deyil. Ərdoğanın təbirincə, bu, nəinki geosiyasi, hətta geoiqtisadi inqilabın təməli olmaqla Türkiyədən Qafqaz, daha sonra Mərkəzi Asiya ölkələrinə yükdaşımalarınsürətlənməsinə, rəsmi Ankaranın adıçəkilən regionlarda nüfuz dairəsinin genişlənməsinə şərait yarada bilər. Avropa İttifaqı daPaşinyanın bu təkliflərini bəyənir. Azərbaycan isə fərqli mövqedədir, çünki bizə Naxçıvanla quru vasitəsilə münasibətlərin məhdudiyyətsiz və maneəsiz bərpası lazımdır”. 

Ekspert xatırladıb ki, bundan əlavə rəsmi Bakı Ermənistanla sülhmüqaviləsinin imzalanması üçün ATƏT-in Minsk Qrupunun buraxılmasını, Ermənistanın əsas qanununun preambulasına dəyişikliyi tələb edir: 

“Paşinyan isə bunun üçün gələn il keçiriləcək referenduma qədər gözləməyi təklif edir. Hərçənd Zəngəzur ətrafında razılığa sülh müqaviləsinin imzalanmasından sonra da gəlmək olar”.

Elşən Manafovun sözlərinə görə, İrəvanın fikrincə, ABŞ-nin təklifi Ermənistanın qüvvədə olan qanunvericiliyi baxımından mümkün deyil: 

“Paşinyanın mətbuat katibi qanunvericiliyə görə Ermənistanda yalnız kənd təsərrüfatı ilə bağlı torpaqların icarəyə verilə biləcəyini, dəhlizlərlə bağlı belə bir hüquqi prosedurun nəzərdə tutulmadığını deyib. 

Digər tərəfdən, Paşinyan problemi Ermənistanın suverenliyi və ərazi bütövlüyü çərçivəsində tənzimlənməsinin tərəfdarı olduğunu bildirib. Gerçəkdə isə o bu məsələdə güzəştə gedəcəyi təqdirdə Ermənistan müxalifəti və kilsəsi tərəfindən xəyanətdə suçlanacağından ehtiyat edir. Bu isə seçkilərdə onun məğlubiyyətini qaçılmaz edə bilər. 

Belə ki, ABŞ-yə məxsus sorğu mərkəzlərinin Ermənistanda respondentlər arasında apardığı sosioloji sorğular göstərir ki, Ermənistan gənclərinin artıq 75 faizi ona etibar etmir. Hər şey Paşinyanın gələn ilki seçkilərə qədər kilsə və müxalifət liderlərini zərərsizləşdirəbiləcəyindən, habelə ABŞ-nin Paşinyan hakimiyyətinin təhlükəsizliyi üçün verə biləcəyi inandırıcı vəd və təminatlardan asılı olacaq”. 

Əfsanə Rəcəb
"Cebheinfo.az" 

Açar sözlər: Tom Barak Zəngəzur dəhlizi Elşən Manafov

Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:132
embedMənbə:https://cebheinfo.az
archiveBu xəbər 20 İyul 2025 15:01 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see271

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see248

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see180

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see173

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see169

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see136

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see136

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see132

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see128

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see128

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see127

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see127

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see127

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see126

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see126

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see126

Bu məktəbdə pul yığımı, qohumbazlıq və intizamsızlıq iddiaları KONKRET

18 Oktyabr 2025 19:48see122

“Ramiz Mehdiyevin qurduğu şəbəkənin bütün üzvləri ifşa olunacaq”

18 Oktyabr 2025 23:45see121

Luvr muzeyində Azərbaycan nəfəsi: Parisdə gənc rəssam Diana Quliyevanın əsərləri sərgilənir Foto

19 Oktyabr 2025 09:10see121

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see120
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri