900 illik sirr açıldı: Sən demə... FOTO

Sakit okeandakı Pasxa adasındakı nəhəng heykəllərin mənşəyi dünyanın ən böyük arxeoloji sirrlərindən biridir.

Ölkə.Az xarici KİV-ə istinadla xəbər verir ki, hər biri bir neçə ton ağırlığında olan bu heykəllərin təyinat yerinə necə daşındığı əsrlər boyu maraq doğurub. 

Hətta heykəllərin daşınmasında yadplanetlilərin də iştirak etdiyini iddia edilirdi.
Ən yaxın qonşusundan 1289 mil məsafədə yerləşən sönmüş vulkanların kiçik üçbucağı olan

Pasxa adasında adanın hər tərəfinə səpələnmiş təxminən 900 heykəl var.

Orta hesabla 4 metr hündürlüyündə və 12 ilə 80 ton ağırlığında olan bu nəhəng daş heykəllərin Rano Raraku karxanasından çıxarılan vulkanik tufdan oyulmuş olduğu təxmin edilir.

Əsrlər əvvəl adada yaşayan Rapa Nui xalqının yerli dildə “moai” kimi tanınan bu heykəlləri necə daşıması uzun müddətdir maraq mövzusu olub. Nəhayət, 3D modelləşdirmə məlumatlarını real dünya təcrübələrindən əldə edilən sübutlarla birləşdirərək, alimlər heykəllərin son təyinat yerinə "gəzərək gəldiyini" aşkar ediblər.

Eramızın 1250-1500-cü illərinə aid olan moailər Rapa Nui xalqı tərəfindən oyulmuş monolit insan fiqurlarıdır. Heykəllərin oyma səbəbi bilinmir, lakin bunun dini və ya mərasim məqsədləri olduğu güman edilir.

Heykəllərin 53-ü istisna olmaqla, hamısı tufdan (sıxılmış vulkan külü) oyulmuşdur və onlardan təxminən 100-nün başında pukao adlı papaq kimi elementlər var. Bundan əlavə, 1979-cu ildə arxeoloqlar heykəllərin göz yuvalarında vaxtilə mərcandan hazırlanmış gözlərin olduğunu aşkarlayıblar.

Heykəllərin keçmiş qəbilə başçılarını və ya ruhların gizləndiyi yerləri təmsil edən hakimiyyət və güc simvolu olduğuna inanılır. Heykəllərin qədim əcdadların kəndlərə nəzarət etməsinə imkan vermək üçün yerləşdirildiyi güman edilir, yeddi heykəl isə dənizə baxaraq səyahətçilərə torpağı tapmağa kömək edir.

Heykəlləri tədqiq edən antropoloqlar müəyyən ediblər ki, ada sakinləri "moai" ziq-zaq formasında, üç tərəfdən iplər bağlayaraq aparıblar.

Bu texnika kiçik qruplara "moai"ni çox səy göstərmədən uzun məsafələrə daşımağa imkan verdi.

Billurə