ABŞ cəsarətli davransa, Rusiyanı sülhə gətirmək mümkün ola bilər Deputat

"Rusiya-Ukrayna müharibəsi kimi mürəkkəb problemi bir görüşdə həll etmək mümkün deyildi. Alyaskada keçirilən görüşdən sonrakı müddətdə baş verən hadisələr də bunu göstərdi. Yəni Rusiya-Ukrayna probleminin kökündə 300 illik bir tarix dayanır. Dəşti-Qıpçağın Rusiya tərəfindən işğal olunması, Dəşti-Qıpçaq türklərinin yəni ukraynalıların əcdadları olan polovezlərin, peçenlərin, karainlərin, azların, Xəzər türklərinin assimilyasiyası kimi uzunmüddətli bir proses dayanır".

Bu fikirləri Redaktor.az-a Milli Məclisin deputatı Hikmət Babaoğlu Amerika Prezidenti Donald Trampın Rusiya-Ukrayna müharibəsinin sona çatdırılması ilə bağlı səylərindən danışarkən bildirdi.

"Nəhayət 40-cı illərin əvvəllərində, İkinci Dünya müharibəsində bugünkü Donbasın, Donetskin, Luqanskın, hətta Krasnodarın, Belqorodun Ukrayna əsilli vətəndaşlarının azlığa məhkum edilərək öldürülməsi dayanır. Həmin illərdə 3 milyondan çox ukraynalı öldürülüb. Onların yerinə bu gün Rusiyanın rusdilli əhali kimi adlandırdığı rus əsilli insanlar yerləşdirilib. Bu qədər dərin kökləri olan bir problemi  Alyaska görüşündə həll etmək mümkün deyildi. Məsələnin strateji dərinliyini Tramp komandasında dərk edənlər var, amma sadəcə görünür bunu siyasi platformaya çevirməkdə çətinlik çəkirlər. Trampın yanaşması əvvəlindən ticarət təfəkkürünə söykəndiyi üçün strateji məsələlər arxa planda qalır və bu isə problemi daha da dərinləşdirir. Məsələn, Tramp qeyd edir ki, torpaq mübadiləsi olsun, sən torpaqlarını mənə ver, mən sənə təhlükəsizlik təminatı verim. Yəni bütün bunlar, əlbəttə ki, siyasətin alt qatlarında mümkündür, amma konfliktə strateji prizmadan baxmasanız, bunlar heç bir işə yaramır. Biz şahidlik edirik ki, bunlar heç bir işə yaramır. Alyaska görüşündən sonra Tramp dedi ki, mən 12 gün müddət verirəm və s. Burada güc balansını doğru hesablamaq lazımdır".

Millət vəkili vurğuladı ki, Amerika Birləşmiş Ştatlarının qarşısında bu gün Rusiya var və Rusiyaya münasibətdə bunu eləmək mümkün deyil:

"Çünki Rusiya böyük nüvə ölkəsidir. Ona görə, məncə, hər hadisəni ayrıca şərh etmək lazımdır və hər dövlətlə münasibətlərə ayrıca baxmaq lazımdır. İndi isə yenə Tramp deyir ki, əks halda, yəni Alyaskada əldə olunan razılıq yerinə yetirilməsə, mən fərqli mövqe nümayiş etdirəcəm. Birincisi, Alyaskada hansısa razılığın əldə olunub-olunmaması və bunun kimin lehinə olması çox böyük sualdır. İkincisi, Trampın fərqli mövqeyi yenə mənə elə gəlir ki, iqtisadi, daha çox cəza tədbirləri ola bilər. Biz artıq bilirik ki, Tramp son dövrlərdə daha praqmatik davranmağa başlayıb. Uzaq mənzilli raketlərin satılması, onların istifadəsi ilə bağlı qadağanın qaldırılması və bu gün Rusiyanın dərinliklərinə doğru Ukrayna ordusunun həyata keçirdiyi əməliyyatlar, ordunun enerji təchizatına ziyan verilməsi kimi məsələlər artıq müəyyən fərqli mövqeyin göstəriciləridir. Mənə elə gəlir ki, bir qədər də daha cəsarətli davransa Amerika Birləşmiş Ştatları və Qərb İttifaqı, doğurdan da Rusiyanı sülhə gətirmək mümkün ola bilər".

Aytəkin TOFİQQIZI