“Ağ Evdəki görüş müasir tarixin ən böyük diplomatik fəlakətlərindən biridir“ Qərb mediasındam seçmələr

"Bu görüş Ukraynanın ABŞ-dan dəstək perspektivini sual altına qoydu və Avropanın öz müdafiə strategiyasına yenidən baxmasına səbəb oldu..."

ABŞ prezidenti Donald Tramp və Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski arasında Ağ Evdə keçirilən görüş diplomatik qalmaqala çevrildi. Görüşdə faydalı qazıntılarla bağlı razılaşma pozuldu, Zelenski isə Vaşinqtonu gözlənilmədən tərk etdi.

Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "bbc.com" nəşri yazıb.

Nəşr qeyd edir ki, Qərb mediası bu hadisəni geniş şəkildə işıqlandıraraq onun nəticələrinin həm ABŞ-Ukrayna münasibətlərinə, həm də Avropanın gələcək strategiyasına təsir edəcəyini bildirir.

"Financial Times": "ABŞ Ukraynadan imtina etdi"

Nəşr yazır ki, görüş elə başlanğıcdan uğursuz keçdi və nəticədə ABŞ-ın Ukraynaya dəstəyinin zəiflədiyi aydın oldu. Qəzetə görə, Kiyev Trampın sərt mövqeyini düzgün qiymətləndirə bilmədi və nəticədə diplomatik tələyə düşdü. Tramp faydalı qazıntılarla bağlı razılaşmadan maksimum üstünlük qazanmağa çalışdı, lakin Ukraynaya demək olar ki, heç nə təklif etmədi.

Məqalədə vurğulanır ki, Tramp üçün "sülh" sadəcə olaraq döyüş səhnələrinin Amerika televiziyalarından yox olmasıdır. O, uzunmüddətli həllər axtarmaq yerinə, ABŞ-ın hərbi dəstəyini azaltmaq və məsələnin tez bir zamanda bağlanmasını istəyir.

Bundan əlavə, qəzet qeyd edir ki, Trampın Rusiyaya və xüsusilə Vladimir Putinə olan "izaholunmaz simpatiyası" vəziyyəti daha da mürəkkəbləşdirir. Onun beynəlxalq münasibətlərə XIX əsr baxışı var və dünyanın bir neçə güc mərkəzi tərəfindən idarə olunmasına üstünlük verir.

"Wall Street Journal": "Tramp da, Zelenski də uduzdu"

Nəşr yazır ki, bu görüş nəinki Zelenski üçün uğursuz oldu, həm də Trampın "sülh gətirən lider" kimi tarixə düşmək planlarını təhlükəyə atdı. Məqalədə bildirilir ki, Tramp Ukrayna ilə münaqişəni həll etməklə Nobel Sülh Mükafatına iddialı olmaq istəyirdi, lakin görüşün nəticələri buna kölgə saldı.

Bundan əlavə, qəzet Trampın Zelenskiyə açıq şəkildə irad tutmasının, əslində, Kiyevi sülh danışıqlarında daha yumşaq mövqe tutmağa məcbur etmək cəhdi ola biləcəyini bildirir. Lakin bu taktika gözlənilməz nəticələrə səbəb ola bilər- Qərbin bölündüyünü görən Putin bundan istifadə edərək öz şərtlərini diqtə edə bilər.

Jurnal Avropa Siyasətinin Təhlili Mərkəzinin rəhbəri Alina Polyakovanın sözlərindən iqtibas  gətirir: "Bu vəziyyətdən ən çox zövq alan şəxs Putindir. Mən gözləyirəm ki, Rusiya indi, hələ emosiyalar isti ikən, Ukraynanı təslim etdirmək üçün sürətlə hərəkət edəcək".

"Guardian": "Diplomatiyanın canlı yayımda ölümü"

Nəşr görüşü "müasir tarixin ən böyük diplomatik fəlakətlərindən biri" adlandırıb və yazır ki, Ovala kabinetdə Tramp və onun müavini Vens Zelenskini siyasi təzyiqlə sıxışdırmağa çalışdı. Lakin Ukrayna lideri buna müqavimət göstərdi və bu, mübahisənin qızışmasına səbəb oldu.

Qəzetin jurnalisti Devid Smit görüşü belə təsvir edir: "Oval kabinet çox şey görüb, amma heç vaxt belə bir hadisəyə şahidlik etməyib. Zelenski sanki tələyə düşmüşdü, ona sakit dayanmaq və təzyiqlərə dözmək gözlənilirdi. Lakin o, buna boyun əymədi."

Məqalədə vurğulanır ki, görüşdən sonra Zelenski Vaşinqtonu "əliboş" tərk etdi və bu hadisə onun diplomatik mövqeyinə ciddi zərbə vurdu.

"Bloomberg": "Tramp Ukraynanı satır"

Nəşr yazır ki, görüş Avropa üçün də ciddi nəticələr doğura bilər. Qəzetin yazdığına görə, Tramp Avropanı Ukraynaya daha çox dəstək verməyə məcbur edir və əgər Avropa istədiyini ala bilməsə, o, Kiyevlə bağlı siyasətini dəyişə bilər.

Görüşdən sonra bir Avropa rəsmisi agentliyə bildirib: "Avropa bir şəkildə toparlanacaq, amma görünən odur ki, Tramp Ukraynanı satmağa qərar verib".

Bundan əlavə, nəşr yazır ki, Trampın komandası Zelenskinin görüşdən sonra "Fox News" nəşrinə verdiyi müsahibədə heç bir peşimançılıq hissi keçirməməsini onun "demokratlar tərəfindən ərköyünləşdirildiyinin" sübutu kimi görür. Mənbəyə görə, Trampın ətrafındakılar artıq "Zelenski ilə işin bitdiyini" düşünür.

"Spiegel": "Avropa özünü müdafiə etməyə hazır olmalıdır"

Almaniya jurnalı görüşü Avropanın gələcək strategiyası kontekstində qiymətləndirir. Jurnal qeyd edir ki, Trampın xarici siyasəti güc balansı prinsiplərinə əsaslanır və artıq ABŞ-ın Avropaya münasibətində sabit bir zəmanət yoxdur.

Jurnalist Rene Pfister yazır ki, Zelenskinin açıq şəkildə Trampa meydan oxuması müəyyən mənada riskli idi, amma görüşün uğursuzluğunun əsas səbəbi Trampın qeyri-müəyyən siyasətidir.

Məqalədə bildirilir ki, Avropa artıq ABŞ-dan asılı olmadan öz müdafiə sistemini qurmalıdır: "Rusiya Avrozona ilə müqayisədə iqtisadi cəhətdən zəifdir. Əgər Avropa istəsə, ABŞ-dan asılı olmayan güclü bir müdafiə sistemi yarada bilər. Hətta Fransa və Britaniya nüvə arsenalını birləşdirərək ümumi Avropa nüvə qalxanı yarada bilər".

"Fox News": "Zelenski səhvə yol verdi"

Nəşr hadisəyə fərqli yanaşır və Zelenskinin Trampın yeni siyasətini anlamadığını yazır. Jurnalist Victoriya Kouts bildirir ki, Zelenski Vaşinqtona gəlib yenidən şərtsiz dəstək almaq istəyirdi, lakin Trampın yanaşması artıq dəyişib.

Koutsun fikrincə, Zelenski öz çıxışında tənqidi və tələbkar bir ton nümayiş etdirdi: "Əgər o, sadəcə "təşəkkür edirəm" desəydi, vəziyyət başqa cür ola bilərdi. Amma bunun əvəzinə, o, əlavə tələblər irəli sürdü və nəticədə diplomatik baxımdan ciddi itkiyə məruz qaldı".

Nəşr yazır ki, Trampı dəstəkləyən amerikalılar artıq Ukraynaya milyardlarla dollar göndərdiklərinə görə Zelenskinin bu davranışına yaxşı baxmır.

Nəticə:

Qərb mediasının ümumi rəyinə görə, Tramp-Zelenski görüşü ciddi diplomatik uğursuzluq oldu. Bu, Ukraynanın ABŞ-dan dəstək almaq perspektivini sual altına qoydu və Avropanın öz müdafiə strategiyasına yenidən baxmasına səbəb oldu. Putin isə Qərbin bu parçalanmasından öz xeyrinə istifadə edə bilər.