Alimlər universal xoşbəxtlik reseptləri mifini inkar edirlər...

SİA-nın məlumatına görə, Nature Human Behavior jurnalında dərc edilən yeni araşdırma göstərir ki, xoşbəxtlik universal deyil, onun mənbələri hər bir insan üçün unikaldır. Beş ölkədən 33 il ərzində əldə edilən məlumatların təhlili müəyyən edib ki, bəziləri üçün xoşbəxtlik iş və gəlirdən, bəziləri üçün isə daxili vəziyyətindən asılıdır və universal reseptlər işləmir.

Bizi xoşbəxt edən nədir?

Yaxşı iş, güclü münasibət və ya daxili sülh?

Elm adamları onilliklər boyu xoşbəxtliyin xarici şərtlərdən (aşağıdan yuxarıya model) və ya şəxsiyyət xüsusiyyətlərindən və münasibətlərindən (yuxarıdan aşağı model) asılı olub-olmadığını müzakirə etdilər. Davis, Kaliforniya Universitetinin dosenti Emori Bek və onun komandası yeni bir fikir irəli sürdülər: xoşbəxtlik fərdidir.

...Effektiv müdaxilələr hazırlamaq üçün xoşbəxtlik mənbələrini başa düşməliyik.

Bunu Bek deyir.

Deməli, tədqiqatçılar müxtəlif ölkələrdən 33 il ərzində toplanmış 40 074 nəfərin məlumatlarını təhlil ediblər. İştirakçılar həyatdan məmnun olduqlarını beş sahədə cavablandırdılar: iş, gəlir, sağlamlıq, mənzil və münasibətlər. Nəticələr təəccüblü idi: insanlar bərabər qruplara bölünür, hər biri öz xoşbəxtlik modelini izləyir. Bəziləri xarici şəraitdən (iştirakçıların 41,4-50,8 faiz), digərləri isə daxili vəziyyətdən asılıdır.

Digərləri iki istiqamətli təsir göstərir (19,3-25,9 faiz), bəziləri isə ümumiyyətlə modelə uyğun gəlmir.

...Bu o deməkdir ki, biz hər modeli göstərən təxminən bərabər qruplar görürük.

Bunu da Bek deyir.

...Bu, "fərdiləşdirilmiş xoşbəxtlik" ideyasını dəstəkləyir: bir insanı xoşbəxt edən şey digərinə laqeyd ola bilər.

Məsələn, eyni gəliri olan iki insan özünəməxsus xüsusiyyətlərə və təcrübələrə görə fərqli hiss edə bilər. Bəziləri üçün xoşbəxtlik ölçülmüş sahələrlə əlaqəli deyil, bəlkə də anketlərdə tutulmayan hadisələr və ya struktur amillərlə əlaqədardır.

Maraqlıdır ki, Dünya Xoşbəxtlik Hesabatı kimi layihələrin əsaslandığı orta göstəricilər çox vaxt şəxsi həqiqətləri gizlədir.

Gəlirləri artırmaq və ya mənzil şəraitini yaxşılaşdırmaq hər kəsə kömək etmir - nə də zehinlilik təcrübələri...

Bu kəşf terapiyaya və dövlət siyasətinə yanaşmanı dəyişdirir, yəni hamıya uyğun həllər səmərəsizdir.

Nazlı Almuradova