Avropa İttifaqı Kiyevə kömək üçün yeni mexanizm hazırlayır...

...Avropa İttifaqı Rusiya aktivlərindən istifadə etməklə Ukraynaya yardım üçün yeni mexanizm hazırlayır. Bu, yalnız Rusiya ödənişləri etdikdən sonra qaytarılacaq təzminat kreditini nəzərdə tutur.

SİA-nın məlumatına görə, bu barədə Reuters xəbər verir. Dondurulmuş Rusiya aktivləri

Rusiyanın 2022-ci ildə Ukraynaya təcavüzündən sonra ABŞ və müttəfiqləri Rusiya Mərkəzi Bankı və Maliyyə Nazirliyi ilə əməliyyatları qadağan edib.

Nəticədə Avropa İttifaqında 250 milyard dollara qədər olan aktivlər dondurulub.

Rusiya Mərkəzi Bankı daha əvvəl təxminən 300-350 milyard dolların dondurulduğunu təsdiqləyib.

Bu fondlara valyuta ehtiyatları, qızıl və dövlət istiqrazları daxildir ki, onların təxminən yarısı Qərbdə saxlanılırdı. Aktivlərin əksəriyyəti Avropada cəmləşib, onların çoxu artıq nağd pula çevrilib və Belçikanın Euroclear depozitarında saxlanılır.

Rusiya Mərkəzi Bankı dondurulmuş aktivlərin strukturu ilə bağlı dəqiq məlumat dərc etməyib.

Rusiya Federasiyasının valyutaları və investisiyaları...

2022-ci ilin əvvəlinə Rusiya Mərkəzi Bankı təxminən 207 milyard dollar avro, 67 milyard ABŞ dolları və 37 milyard funt sterlinq aktivinə sahibdir.

Bundan əlavə, ehtiyatlara 36 milyard yen, 19 milyard Kanada dolları, 6 milyard Avstraliya dolları və 1,8 milyard Sinqapur dolları daxil idi.

Təxminən 1 milyard İsveçrə frankı da saxlanılıb. Bu aktivlər qiymətli kağızlarda, depozitlərdə və müxbir hesablarda yerləşdirilmişdir.

Ən böyük investisiyalar Çin, Almaniya, Fransa, Böyük Britaniya, Avstriya və Kanadanın suveren istiqrazlarına qoyulmuşdur. Rusiya qızıl-valyuta ehtiyatlarını daxildə saxlayır. Onun yuan investisiyaları Çində saxlanılır.

Avropa Birliyinin planı…

Avropa İttifaqı Ukraynaya “təzminat krediti” vermək üçün dondurulmuş Rusiya aktivlərindən istifadə ideyasını müzakirə edir. Bu kredit yalnız Ukrayna Rusiyadan kompensasiya aldıqdan sonra ödəniləcəkdi.

Sxem Rusiya aktivlərinin Avropa Komissiyası tərəfindən buraxılan sıfır kuponlu istiqrazlarla əvəzlənməsini nəzərdə tutur.

Bu mexanizm Macarıstanın mümkün vetosundan qaçmaq üçün ayrı-ayrı Avropa İttifaqı ölkələrinin koalisiyası tərəfindən həyata keçirilə bilər. Əvvəllər aktivlərdən alınan faizlər Ukraynaya 50 milyard dollarlıq kreditə xidmət etmək üçün istifadə olunurdu. Bununla belə, hesablanan faizlərin məbləği azalmağa başlayıb.

Risklər və narahatlıqlar...

Euroclear-ın məlumatına görə, 30 iyun tarixinə o, Rusiya aktivlərində 194 milyard avroya sahib olub və 2025-ci ilin birinci yarısı üçün 2,7 milyard avro faiz qazanıb.

Müqayisə üçün, 2024-cü ilin eyni dövrü üçün 173 milyard avro aktivdən 3,4 milyard avro faiz qazanıb.

Bir neçə bankir xəbərdarlıq edib ki, suveren aktivlərin müsadirə edilməsi presedenti Qərb dövlət istiqrazlarına inamı sarsıda bilər.

Belçika səlahiyyətliləri də bunun Euroclear-a qarşı məhkəmə iddialarına səbəb ola biləcəyi və hətta maliyyə böhranına səbəb ola biləcəyi barədə xəbərdarlıq edib.

Euroclear Avropa Komissiyasının təklifindən xəbərdar olduğunu və əlavə məlumat gözlədiyini bildirib.

Əli Babayev