Azərbaycan regional və qlobal siyasətdə aparıcı rol oynamağa qadir dövlət kimi yeni dövrə qədəm qoyur
Yeni onilliyin qovşağında Azərbaycan iqtisadi, siyasi və geosiyasi sahələrdə əldə etdiyi nailiyyətlərə görə diqqət mərkəzinə çevrilir. Son illər ölkə təkcə iqtisadi cəhətdən sabit və inkişaf edən ölkəyə deyil, həm də beynəlxalq aləmdə mühüm siyasi aktora çevrilib. 2025-ci ilin yanvarın 7-də cənab Prezident İlham Əliyev müsahibəsində ölkənin əldə etdiyi nailiyyətlərdən və onun strateji perspektivlərindən danışıb. Cənab Prezidentin müsahibətə dair mövqeyi ölkənin əldə etdiyi nailiyyətlərə, strateji hədəflərə və dövlətin qarşısında duran vəzifələrə geniş baxışdır.
Cənab Prezident 2024-cü ilin yekunlarına və 2025-ci il üçün proqnozlara əsaslanaraq 2024-cü ilin iqtisadi artım baxımından uğurlu il olduğunu qeyd edib. Bu nailiyyətlərin əsasında uzun illər aparılan islahatlar, investisiya mühitinin yaxşılaşdırılması və monopoliyaya qarşı mübarizə dayanır. Bu faktları təhlil edərək demək olar ki, Azərbaycan iqtisadiyyatın şaxələndirilməsində, neftdən asılılığın azaldılmasında heyrətamiz uğurlar nümayiş etdirib. Bu cür göstəricilər davamlı inkişafa yönəlmiş düşünülmüş siyasətin nəticəsidir. Valyuta ehtiyatlarının 72 milyard dollara çatdırılması maliyyə sabitliyini möhkəmləndirir, irimiqyaslı layihələrin həyata keçirilməsinə zəmin yaradır.
Maliyyə sahəsində əldə olunan nəticələrə gəlincə, dövlət Başçısının cavabı iqtisadi müstəqillik strategiyasının uğurunu vurğulayır. Aşağı borc səviyyəsi Azərbaycana xarici maliyyə təzyiqindən qaçmağa və siyasi qərarların qəbulunda sərbəstlik təmin etməyə imkan verir. 2024-cü ildə Azərbaycan valyuta ehtiyatlarını 5 milyard dollardan çox artıraraq 72 milyard dollara çatdırıb ki, bu da dünya üzrə ən yaxşı göstəricilərdən biridir. Ölkənin valyuta ehtiyatları xarici borcunu 14 dəfə üstələyir.
Ciddi uğurlardan biri də 2024-cü il büdcəsinin və onun sosial komponentinin parametrləri rekord həddə çatmasıdır. Sosial xərclərin və əmək haqlarının artırılması hökumətin vətəndaşların həyat keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmasına diqqət yetirdiyini nümayiş etdirir. Bu yanaşma sosial sabitliyi gücləndirir və hakimiyyətə inamı artırır.
Regionun enerji mərkəzinə çevrilən Azərbaycan Avropanın enerji resurslarının tədarükü strategiyasının mühüm elementinə çevrilmiş Cənub Qaz Dəhlizini fəal şəkildə inkişaf etdirir. Bu səylər ölkənin təkcə iqtisadi mövqeyini deyil, həm də qaza tələbatın artmaqda davam etdiyi Avropadakı strateji rolunu gücləndirir. Avropaya qaz tədarükünün genişləndirilməsi kimi cari enerji layihələri Azərbaycanın qlobal enerji təhlükəsizliyində artan əhəmiyyətindən xəbər verir. Bu sahədə Aİ ilə əməkdaşlıq ölkənin xarici siyasətinin əsas elementinə çevrilərək, onun qlobal səhnədə mühüm oyunçu kimi rolunu təsdiqləyir.
Cənab İlham Əliyevin Bakıda keçirilən COP29 konfransına dair cavabında vurğulanıb ki, Azərbaycan çağırışların, o cümlədən siyasi boykotun öhdəsindən uğurla gəlib. Karbon bazarı üzrə razılaşmalar əldə edildi və iqlimin maliyyələşdirilməsi üç dəfə artırılaraq 300 milyard dollara çatdırıldı. Bu nəticələr ölkənin qlobal ekoloji gündəmə töhfə verməyə hazır olduğunu vurğuladı.
Azərbaycanın 2024-cü ildə D8 təşkilatına daxil olması onun beynəlxalq nüfuzunun növbəti təsdiqi oldu. Qərar ölkənin müsəlman dünyasının əsas üzvü kimi əhəmiyyətini vurğuladı. Azərbaycanın namizədliyini ilk gündən dəstəkləyən Türkiyənin bu uğurun qazanılmasında böyük rolu olub. D8 çərçivəsində ölkə yeni inkişaf strategiyalarının hazırlanmasında və təşkilatın üzvləri arasında əlaqələrin möhkəmləndirilməsində fəal iştirak etmək niyyətindədir. Türkiyə ilə əməkdaşlıq Azərbaycanın xarici siyasətinin strateji istiqaməti olaraq qalır. İki ölkə arasında müttəfiqlik bəyannaməsi iqtisadi, hərbi və mədəni sahələrdə əməkdaşlığın yeni aspektlərini əhatə etməklə dərinləşməkdə davam edir. Bu birlik Avrasiyada ən mürəkkəb regional problemləri həll etməyə qadir olan ciddi bir güc mərkəzini təşkil edir. Fransa və Ermənistanla çətin münasibətlər fonunda Azərbaycan sərt, lakin balanslaşdırılmış siyasət yürütməkdə davam edir. Xarici təzyiq cəhdləri, boykot və təxribatlar ölkənin mövqeyini zəiflədə bilmədi. Ərazilərin uğurla qaytarılması, Qarabağın bərpası və Zəngəzur dəhlizinin tikintisi Azərbaycanın öz maraqlarını müdafiə etmək qabiliyyətinə sübutdur.
“Böyük Qayıdış” proqramının həyata keçirilməsi Azərbaycan üçün əsas prioritet olaraq qalır. 2024-cü ildə Qarabağın bərpasına 4 milyard manat vəsait ayrıldı ki, bu da on minlərlə məcburi köçkünün öz evlərinə qayıtmasına imkan verdi. Əsas diqqət regionda müasir infrastrukturun qurulması, iş yerlərinin yaradılması və yüksək həyat keyfiyyətinin təmin edilməsinə yönəlib. Buna misal olaraq Ağdamın müasir sənaye mərkəzinə çevrilməsini göstərmək olar. Lakin Ermənistanın hərbiləşdirilməsi və onun revanşist əhval-ruhiyyəsinin xarici qüvvələr tərəfindən dəstəklənməsi regionun təhlükəsizliyinə təhdidlər yaradır. Azərbaycan da öz növbəsində müdafiə və təhlükəsizlik üçün xeyli vəsait ayırır ki, bu da istənilən təxribata müqavimət göstərməyə hazır olduğunu vurğulayır.
Cənab Prezident İlham Əliyevin çıxışında Azərbaycanın 2024-cü ildə əldə etdiyi nailiyyətlərin geniş spektri öz əksini tapıb. Müsahibədə əhatə olunan hər bir sahə ölkənin strateji uzaqgörənliyini və yeni çağırışlarla üzləşməyə hazır olduğunu vurğulayır.
Yekun olaraq demək olar ki, Azərbaycan regional və qlobal siyasətdə aparıcı rol oynamağa qadir dövlət kimi yeni dövrə qədəm qoyur. Onun iqtisadiyyat, diplomatiya və milli təhlükəsizlik sahəsində əldə etdiyi nailiyyətlər ölkənin beynəlxalq arenada güclü aktor kimi potensialını təsdiqləyir. Müstəqilliyə və məsuliyyətə əsaslanan düşünülmüş siyasət Azərbaycana inamla irəliləməyə, tarixdəki yerini möhkəmləndirməyə imkan verir.
Masil Dəmirov
YAP Yasamal rayon təşkilatının fəal üzvü