Icma.az
close
up
RU
Azərbaycana qarşı kiber hücumlar...

Azərbaycana qarşı kiber hücumlar...

Icma.az bildirir, Xalq qazeti portalına istinadən.

Bu, kimə və nə üçün lazımdır?

Ötən həftə Azərbaycanın bir sıra aparıcı media orqanlarına – Report İnformasiya Agentliyinə, “Caliber.az”, “Oxu.az”, “Media.az”, “Baku.ws” saytlarına və BakuTV-yə kiber hücumlar oldu. Onların serverlərini və idarəetmə panellərini sındırmaq cəhdləri qeydə alındı. Bu qurumların fəaliyyətlərində fasilələr yarandı.

Ümumən, son vaxtlar belə halların sayı artmaqdadır. Məsələn, bir müddət əvvəl İTV-nin saytı da kiberhücuma məruz qalmışdı. Ardıcıl hücumlar isə göstərir ki, hansısa maraqlı qüvvələr Azərbaycanın informasiya məkanını zəiflətməyə və təsir altına salmağa çalışır. Yazımızda bu barədə söz açacağıq.

***

Bəli, Azərbaycanın informasiya məkanına hücumların məqsədli şəkildə gerçəkləşdirildiyini söyləyə bilərik. Məsələyə texniki baxımdan yanaşsaq, onu da deməliyik ki, hücumlar klassik
xarakter daşımır. Yəni, onlar DDoS hücumu parametrlərindən uzaqdır. Aydındır ki, məqsəd bilavasitə serverləri ələ keçirməkdir və bir qayda olaraq, belə həmlələr həvəskar hakerlərin boylarını aşır. Mürəkkəb işə yalnız yüksək ixtisaslı kibermütəxəssislərin girişmələri mümkündür. Ehtimallar hansısa xarici ölkənin kəşfiyyat xidmətlərinin əməkdaşlarının prosesə cəlb edildiyini deməyə əsas verir. O zaman sual yaranır: ölkəmizin informasiya məkanına diversiya hansı qüvvələrə və nə üçün lazımdır?

***

Bəzi internet resurslarının əsas səhifələrində yerləşdirilmiş dini mövzulu görüntülər belə təəssürat yaradır ki, kiber hücumların arxasında dayanan İrandır. Amma hesab edirik ki, bu, yalnız iz azdırmaq ola bilər. Çünki hazırda İrana belə bir təxribat lazım deyil.

Nəzərə alaq ki, son günlər Azərbaycan-İran münasibətlərində soyuqluq yoxdur, əksinə müsbət dinamika müşahidə edilməkdədir. Bu baxımdan İran İslam Məşvərət Şurasının sədri, ölkənin ali dini rəhbəri Əli Xameneyiyə yaxın şəxslərdən sayılan Məhəmməd Bağır Qalibafın başçılıq etdiyi nümayəndə heyətinin paytaxtımıza səfərini vurğulaya bilərik. Qalibaf Bakıda Prezident İlham Əliyev tərəfindən qəbul edilərkən bildirib ki, ölkəsi üçün regionda sabitliyin və təhlükəsizliyin təmin edilməsində Azərbaycanla ortaq maraqlara maliklik xüsusi əhəmiyyət daşımaqdadır. Deməli, kiberhücumları gerçəkləşdirənlər bir yandan iz azdırmaq istəyiblərsə, digər tərəfdən Bakı–Tehran münasibətlərinin hazırkı fazasına xələl gətirməyə cəhd göstəriblər. Hər halda, belə deyə bilərik. Amma...

***

Azərbaycanın informasiya məkanına hücum baxımından ikinci üzərində dayanılmalı tərəf Ermənistandır. Heç şübhəsiz, Ermənistan istəyər ki, ölkəmizin aparıcı media orqanlarının işini pozsun. Amma onun belə bir imkanları nə dərəcədə var? Üstəlik, hazırda Ermənistan o vəziyyətdədirmi ki, kiber hücum gerçəkləşdirməyə vaxt sərf etsin? Onun indiki situasiyada bu əməli etməklə konkret uduşu nə olacaq? Ağla elə bir şey gəlmir. Həm də ona görə ki, Ermənistan bu cür üsullarla özünün onsuz pis olan vəziyyətini bir qədər də ağırlaşdırmaq istəməz. Ən azı ona görə ki, ölkədə Azərbaycanın əks addımlarının mümkünlüyü ehtimalı üzərində dayanılır.

***

Gələk, Rusiya amili üzərinə. Əlbəttə, ötən il dekabrın 25-də AZAL-a məxsus sərnişin təyyarəsinin bu ölkənin səmasında vurulmasından sonra Bakı-Moskva münasibətlərində ciddi soyuqluq müşahidə olunmaqdadır. Rusiyanın bəzi media orqanlarının təyyarə olayı ilə bağlı hər cür oyunlara əl atdıqlarını görmüşük.

Bir ölkənin xarici işlər naziri AZAL-ın təyyarəsinə dair reallıqları qəsdən təhrif etməyə çalışırsa, deməli, həmin ölkənin media orqanlarının da eyni yolda getməsi mümkündür.

Üstəlik, “Sputnik Azərbaycan”ın fəaliyyətinin dayandırılması. Nəzərə alsaq ki, kiberhücumlara məruz qalmış media orqanlarımızda dini zəminli materiallar yerləşdirilib, Rusiyanın kiber industriyasının “biz gedirik, qalın İranla baş-başa” şəklində mesaj verməsi mümkündür. Onu da nəzərə alaq ki, şimal qonşumuzun belə bir imkanları var. Amma buna da inanmırıq,
axı, biz müttəfiqik...

Nəhayət Fransa. Ermənistanın Azərbaycana qarşı kiber hücum reallaşdırmaq potensialında olmadığını bildirdik. Ancaq ölkənin başlıca havadarı olan Fransada belə bir potensial var, özü də necə lazımdırsa. Üstəlik, Parisin Bakı ilə ədavətinə yalnız Ermənistan amili hakim kəsilməyib. Azərbaycan Fransanın müstəmləkəçilik siyasətinin ifşasında əsas rolu oynamaqdadır.

Tam qətiyyətlə söyləyə bilərik ki, ölkəmiz Fransaya rahatlıq vermir. Əslində, buna rahatlıq verməmək demək də yerinə düşmür. Çünki Azərbaycan müstəmləkəçiliyə qarşı mübarizə aparır, daha doğrusu, fransız neokolonializminə zərbə vurmaq kimi bəşəri missiya yerinə yetirir.

Ölkəmiz bütün vasitələrlə Fransanın dənizaşırı ərazilərini dəstəkləyir. Prezident İlham Əliyev mövcud istiqamətdə qətiyyətli mövqe ortaya qoyur. Dövlətimizin başçısı bildirir ki, Azərbaycan müstəmləkəçilikdən əziyyət çəkən bütün xalqlara gücü çatdığı qədər dəstək verəcək. O vaxtadək ki, həmin ərazilər öz azadlığına qovuşsunlar. Deməli, Azərbaycanın informasiya məkanına hücumda başlıca şübhəli tərəf Fransadır. Onu da nəzərə alaq ki, ölkəmiz Fransanın casus şəbəkəsinin ifşası baxımından da mühüm nailiyyətlər əldə edib və bütün bunlar ölkə Prezidenti Emmanuel Makron və komandasını qəzəbləndirir.

***

Əlbəttə, media orqanlarımıza kiber hücumları hansı tərəfin və necə həyata keçirməsindən asılı olmayaraq, belə hallar ölkəmizin informasiya təhlükəsizliyinə təhdiddir. Həm də ona görə təhdiddir ki, adlarını çəkdiyimiz media orqanlarına hücumlar eyni anda və eyni üsulla həyata keçirilib. Bu isə işin koordinasiyalı və məqsədyönlü olduğunu göstərir.

Bir daha bildirək ki, media orqanlarımızın elektron resusrlarına yerləşdirilmiş mesajlar hücumun mənbəyini müəyyən etmək üçün əsas ola bilməz. Burada sistemli fəaliyyətə və araşdırmalara ehtiyac var. Həmçinin müasir yanaşmalar ümumən kibertəhlükəsizliyə daha ciddi diqqətin ayrılmasını zərurətə çevirir. Bu sahəyə əsaslı investisiyalar yatırılmalı və daha peşəkar mütəxəssislər cəlb olunmadır. Əminik ki, mövcud istiqamətdə müvafiq səmərəli addımlar atan Azərbaycanın müvafiq qurumları bildirdiklərimizi düşünür və mümkün təhlükələrdən daha etibarlı sığorta sistemi quracaq, təhdidlərin qarşısını alacaqlar.

Ə.RÜSTƏMOV
XQ

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:125
embedMənbə:https://xalqqazeti.az
archiveBu xəbər 25 Fevral 2025 09:23 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see195

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see187

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see154

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see145

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see142

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see141

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see139

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see135

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see132

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see131

Körpələrdə genetik xəstəliklərin aşkarlanması üçün ölkəyə 300 mindən çox test gətiriləcək

19 Oktyabr 2025 20:14see131

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see130

“Mən ABŞ ı təhlükəyə ata bilmərəm...”

19 Oktyabr 2025 19:18see128

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see128

Rıbin və həyat yoldaşı öləcəkləri halda tək oğul övladlarına təlimatlar tərtib ediblər...

20 Oktyabr 2025 00:18see127

Əməkdar artist Yadigar Muradovun vəziyyəti stabilləşib

19 Oktyabr 2025 18:49see127

Oyundan sonra duş qəbul edə bilmədilər Atletiko dan UEFA ya şikayət

21 Oktyabr 2025 00:12see126

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see126

Elmar Məmmədyarovdan açıqlama: “Kimin qarın ağrısı varsa, adımı hallandırır”

19 Oktyabr 2025 21:04see125

Rusiya bankları İran akkreditivlərini qəbul etməyə başlayıblar

20 Oktyabr 2025 15:22see123
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri