Azərbaycanda uşaqlara qoyulan ən qəribə adlar

Azərbaycan cəmiyyətində ad seçimi həmişə mühüm məsələ olub. Valideynlər övladlarına ad qoyarkən həm milli ənənələri, həm dini təsirləri, həm də şəxsi arzularını nəzərə alırlar. Lakin bəzən verilən adlar o qədər qeyri-adi olur ki, ictimaiyyət arasında təəccüb doğurur. Son illərin rəsmi statistikasına əsasən, Azərbaycanda uşaqlara həm xarici, həm də tarixi və qəribə adların verilməsi halları artmaqdadır.

Missiya.Az son illərdə uşaqlara verilən ən qəribə adları araşdırıb.

2023-cü ildə qeydiyyata alınan uşaqlar arasında Dominik, İton, Tarif, Əskinaz, Elaine, Ayasofya, Sudagül, Şanis, Firdus, Siratullox, Ciyərxan kimi adlara rast gəlinib. Bu adların bir çoxu yalnız bir uşağa qoyulub. Maraqlıdır ki, “Su”, “Manas”, “Xansu”, “Zeytunə” kimi adlar da valideynlər tərəfindən seçilib. Hətta “Lənkəran” və “Balaxanı” kimi yer adlarının da uşaqlara ad olaraq verildiyi diqqət çəkib. Bəzi hallarda isə “Tovuz”, “Koroğlu” və “Badam” kimi adlar bir neçə uşağa qoyulub.

2024-cü ildə də bu tendensiya davam edib. Valideynlərin seçiminə düşən qəribə adların sırasında Zərqələm, Tükəzban, Dağlar, Məhluqəzəhra, Səmərqənd, Dağıstan, Oğuzcan, Nənəş, Xırdaxanım, Qarakişi, Qılınc, Şahməran kimi nadir adlar yer alıb. Bu adların bir çoxu ya tarixi, ya da coğrafi mənbələrdən götürülüb. Məsələn, “Səmərqənd” qədim şəhərin adı, “Dağıstan” qonşu regionun adı, “Oğuzcan” isə türk tayfalarına bağlı məna daşıyır. Digər tərəfdən, “Məhluqəzəhra” və “Nənəş” kimi adlar isə ənənəvi ailə-mədəni çağırışlardan doğub.

Diqqət çəkən məqamlardan biri də odur ki, bu adların əksəriyyəti yalnız bir uşağa qoyulub. Lakin “Nənəxanım”, “Pamir”, “Şiraslan” kimi adlara bir neçə uşaqda rast gəlinib. Bu isə göstərir ki, valideynlər bəzən övladlarının adının unikal və təkrarolunmaz olmasına xüsusi diqqət yetirirlər.

Cari il üzrə ən çox verilən adlarda isə fərqlilikdən çox standartlara uyğunluq nəzərə çarpıb. 2025-ci ilin ilk yarısında diqqəti çəkən adlar Uğur, onu Hüseyn, Yusif, Əli, Raul izləyir. Qızlar arasında isə Nilay liderdir, ardınca Məryəm, Zəhra, Aylin , Melisa gəlir .

Azərbaycan valideynləri son illərdə ad seçimində həm fərqi, həm unikallığı, həm də mədəni çağırışları ön planda tuturlar. 2023–2024-cü illərdə rast gəlinən nadir və bəzən "qəribə" adlar əcnəbi təsirli, yer və tarixi mənalı, psixoloji çağırışlı ad seçimində yeni bir sosial tendensiyanı göstərir.

2025-ci ildə isə şəxsiyyətin fərqliliyi yerini populyar tendensiyalara verib: Uğur, Nilay, Zəhra, Melisa, Məryəm kimi adlar daha geniş yayılıb. Bu da valideynlərin həm ənənəyə, həm trendlərə, həm də güzəştə getməyə hazır olduqlarının göstəricisidir.

Beləliklə, Azərbaycanda uşaqlara verilən ən qəribə adlar həm milli ənənələrin, həm dini təsirlərin, həm də müasir dövrdə fərqlilik axtarışının bir nəticəsidir. Bəzən valideynlər övladlarının adının xüsusi və heç kimdə olmayan bir ad olmasını arzulayırlar, bu da ortaya həm maraqlı, həm də təəccüblü seçimlərin çıxmasına səbəb olur.

İlahə Qənbərli
Missiya.Az