Azərbaycanın turizm potensialını tam kəşf etməyə nə mane olur? ARAŞDIRMA

Kür qırağının əcəb seyrangahı var.

Azərbaycanın böyük şairi Molla Pənah Vaqif bu sözləri təxminən 250 il bundan əvvəl Kür çayının əsrarəngiz təbii gözəlliklərə malik olan sahillərini vəsf edərkən deyib.

Bu gün isə Azərbaycanda nəinki həmin sahillərin, heç ölkənin digər ərazilərinin də turizm potensialından tam istifadə olunmur. Bəs buna nə mane olur? "Report" ölkənin turizm potensialının tam kəşf olunmamasının səbəblərini araşdırıb.

"Bəzi bölgələrdə turistlərin rahat hərəkəti üçün infrastruktur yoxdur"

“Azərbaycan Turizm Peşəkarları Təşkilatı” İctimai Birliyinin sədri Ceyhun Aşurov deyir ki, ölkəmiz təbii şəraiti və tarixi-mədəni irsi ilə seçilsə də, bəzi bölgələrdə turistlərin rahat hərəkəti üçün infrastruktur yox dərəcəsindədir, bu isə turizm potensialından tam istifadə etməyə imkan vermir: "Qarabağ və Şərqi Zəngəzurun turizm potensialından tam istifadə olunmaması başa düşüləndir, məlum səbəblər var. Amma Gəncə, Gədəbəy, Şəmkir, Zaqatala və Balakən kimi rayonların da turizm imkanlarının tam ortaya çıxarılmadığını müşahidə edirik. Bu ərazilərdə infrastrukturun kifayət qədər inkişaf etməməsi, nəqliyyatın rahat və sürətli olmaması əsas maneələrdir. Halbuki, həmin bölgələr təbiət və mətbəx baxımından böyük potensiala malikdir. Bu potensialın tam reallaşdırılması üçün təşviq proqramları, sahibkarlar üçün güzəştlər və beynəlxalq statusa malik olan regional hava limanlarının daha aktiv fəaliyyəti vacibdir. Dediyim bölgələr turizm bazarına daxil olsa, Azərbaycanın ümumi turizm göstəricilərinə yaxşı töhfə verə bilər".

“Turizm sektoruna sistemli yanaşma yoxdur"

"Azərbaycan Hotellər və Restoranlar Assosiasiyası" İctimai Birliyinin İdarə Heyətinin sədri, eyni zamanda "Azərbaycan Ekoturizm Assosiasiyası" İctimai Birliyinin icraçı direktoru Samir Dübəndi hesab edir ki, Azərbaycanın heç bir bölgəsinin turizm potensialından tam istifadə olunmur: “Çünki, turizmin inkişafı istiqamətində görülən işlər pərakəndə şəkildə həyata keçirilir, bu sahəyə sistemli yanaşma yoxdur. Bəzən turizm mövsümündə bölgələrimizə aparan magistral avtomobil yolları təmirə bağlanılır və yaxud genişləndirilir, bu isə turistlərin normal hərəkətinə mane olur. Halbuki, sistemli yanaşma olsa, ölkənin turizm potensialından tam istifadə olunar, bölgələrdə xeyli sayda iş yerləri olar, bu isə regionların sosial-iqtisadi vəziyyətinə müsbət təsir göstərər. Bu baxımdan bələdiyyələrin də üzərinə müəyyən vəzifələr düşür. Yerli özünü idarəetmə orqanları öz ərazilərini turizm baxımından daha səmərəli idarə edə və inkişaf etdirə bilərlər".

"Dövlət və özəl sektor birgə çalışmalıdır"

İqtisadçı ekspert Xalid Kərimli isə hesab edir ki, Azərbaycanın turizm potensialını tam kəşf etmək üçün dövlət və özəl sektor birgə fəaliyyətini gücləndirməlidir: "Bir tərəfin iştirakı ilə ilə turizm sektorundakı problemlər həll edilə bilməz. Odur ki, dövlət və özəl sektor öz fəaliyyətini daha yaxşı koordinasiya etməlidir və bütün bölgələrin turizm potensialından istifadə olunmasına çalışmalıdır. Hazırda Azərbaycanın quru sərhədləri bağlıdır, amma yəgin ki nə vaxtsa açılacaq, ölkəyə giriş imkanları artacaq və bu, turizm potensialından daha yaxşı istifadə etməyə imkan verəcək".

Dövlət Turizm Agentliyinin açıqlaması

Dövlət Turizm Agentliyindən isə “Report”un sorğusuna cavab olaraq bildirilib ki, turizmin inkişafı siyasətinin əsas istiqamətləri sırasında Bakı ətrafında müşahidə edilən konsentrasiyanın regionlara daha adekvat yönləndirilməsi, inklüzivliyin dərinləşdirilməsi, biznes mühitinin dəstəklənməsi və investisiyaların artırılması mühüm yer tutur.

"Qiymət optimallığının təmin edilməsi, eləcə də dövlət-özəl tərəfdaşlığının inkişaf etdirilməsi əsas prioritetlər sırasındadır. Bundan başqa, Prezidentin 2 avqust 2024-cü il tarixli fərmanı ilə Kəlbəcər rayonunda iki perspektivli ərazidə turizm və rekreasiya zonalarının yaradılması planlaşdırılır. Xızı-Xaçmaz, Quba, Qusar zonalarında isə ərazi planlaşdırılma işləri davam edir. Vergi Məcəlləsinə edilmiş dəyişikliklər də bölgələrdə yerləşmə xidmətlərinin inkişafına müsbət təsir göstərə bilər. 2024-cü il yanvarın 1-dən etibarən regionlarda fəaliyyət göstərən hotel və sanatoriyalara əmlak vergisində 75 % güzəşt tətbiq olunur. Bu dəyişiklik də əlavə sərmayələrin qoyulmasına və regionların iqtisadi inkişafına töhfə verəcək", - deyə açıqlamada qeyd olunub.