Azərbaycanın vurulan təyyarə və helikopterləri ARAŞDIRMA

Xəbər verdiyimiz kimi, dekabrın 25-də Azərbaycan Hava Yollarına məxsus J2-8243 reysi ilə uçan "Embraer 190" tipli sərnişin təyyarəsi Qazaxıstanda qəzaya uğrayıb. İlkin ehtimallara görə təyyarə Rusiyanın “Pantsir-S” hava hücumundan müdafiə sistemi tərəfindən Qroznı şəhərinə yaxınlaşarkən hücuma məruz qalıb. “Embraer 190” təyyarəsində 62 sərnişin, 5 ekipaj üzvü olmaqla, ümumilikdə 67 nəfər olub. Son məlumata görə, qəza nəticəsində 26 vətəndaşımız həyatını itirib, 16 Azərbaycan vətəndaşı isə sağ qalıb.
Bu ölkəmizin tarixində baş verən ilk belə hadisə deyil. Əvvəlki illərdə də bir neçə təyyarə və helikopterimiz müxtəlif hücumlara məruz qalıb və qəzaya uğrayıb.
Bizim.Media hücuma məruz qalan hava nəqliyyatı vasitələrimizin siyahısını təqdim edir.
Yardıma gedərkən vurulan təyyarəmiz

12 dekabr 1988-ci ildə zəlzələdən zərərçəkmiş ermənilərə yardım göstərmək məqsədilə Azərbaycandan göndərilmiş “İL-76” təyyarəsi Ermənistanın Spitak rayonu yaxınlığında “Stinqer” raketi ilə vurulub. Nəticədə təyyarədə olan 77 azərbaycanlıdan cəmi 1 nəfər sağ qalıb. Həmin gün erməni terrorçuları Türkiyəyə məxsus olduğunu düşünərək Yuqoslaviyanın humanitar yük gətirən “An-12” təyyarəsini də vurub.
Qarakənd faciəsi

20 noyabr 1991-ci ildə Xocavənd rayonunun Qarakənd kəndi yaxınlığında erməni terrorçuları tərəfindən “Mİ-8” vertolyotu vurulub. Nəticədə Xankəndinə sülhməramlı missiya ilə səfər edən 22 nəfər və 3 nəfər ekipaj üzvü həlak olub. Həlak olanlar arasındakı yüksək vəzifəli şəxslər də olub.
Mülki helikopterə açılan atəş

28 yanvar 1992-ci ildə Şuşa şəhəri yaxınlığında Ağdam-Şuşa marşrutu ilə sərnişin daşıyan mülki vertolyot erməni terrorçuları tərəfindən vurulub, əksəriyyəti qadın və uşaq olan 41 nəfər sərnişin və 3 ekipaj üzvü həlak olub.
Növbəti erməni terroru
16 sentyabr 1993-ci ildə Naxçıvandan Zəngilana sərnişin və humanitar yük daşıyan vertolyot ermənilər tərəfindən atəşə tutulub. Pilot məcburiyyət qarşısında hava məkanını pozaraq İran ərazisinə enib. Qayda pozuntusuna rəğmən, İran tərəfi vertolyotu normal qarşılayaraq ertəsi gün Azərbaycana yola salıb.
Talibanın hücumu

5 iyul 2011-ci ildə Azərbaycanın “Silk Way” aviaşirkətinə məxsus İL-76 təyyarəsi Əfqanıstanın Pərvan vilayətində qəzaya uğrayıb. Bakıdan Bəhram aerodromuna 18 ton yük aparan təyyarə ilə əlaqə iyulun 5-i axşam radələrində kəsilib. Sonradan İl-76-nın Əfqanıstanda NATO qüvvələrinə qarşı silahlı mübarizə aparan “Taliban” qruplaşması tərəfindən raketlə vurulduğu müəyyən olunub. Nəticədə yük təyyarəsinin göyərtəsindəki 5 Azərbaycan və 4 Özbəkistan vətəndaşı həlak olub.
Aprel döyüşləri

2 aprel 2016-cı il tarixində cəbhənin Füzuli rayonu istiqamətində düşmən tərəfindən Mi-24G tipli döyüş helikopterinin vurulması nəticəsində helikopterin pilotları – Urfan Vəlizadə, Təbriz Mustafazadə və Bəkir İsmayılov şəhid olub.
Müəmmalı “qəza”

2019-cu il, Bakı vaxtı ilə iyul ayının 24-ü saat 22.00 radələrində plana uyğun olaraq gecə vaxtı təlim-məşq uçuşları keçirən Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələrinə məxsus MiQ-29 təyyarəsi ilə qəflətən rabitə əlaqəsi kəsilib və aviasiya vasitəsi radarlardan itib. Təyyarə Xəzər dənizinə düşüb. Qəza nəticəsində təyyarənin pilotu, polkovnik-leytenant Rəşad Atakişiyev şəhid olub. Həmin helikopterin qəzadan əvvəl atəşə tutulduğu iddia olunur.
Növbəti terror
Mayın 18-də Əfqanıstanın Dvayer hava limanında baş vermiş təyyarə qəzası baş verib. 18 may 2016-ci ildə Azərbaycanın Dövlət Mülki Aviasiya Administrasiyasının yaydığı məlumatda bildirilib ki, təyyarə Əfqanıstan daxilində yük daşımalarını həyata keçirmək məqsədilə "Silk Way" şirkətindən icarəyə götürülüb.
Dvayerə Baqrandan (Əfqanıstan) gələn təyyarə yanacaq doldurulması üçün Marı şəhərinə (Türkmənistan) yola düşüb. Təyyarənin göyərtəsində yük olmayıb. Təyyarənin göyərtəsində olan 9 ekipaj üzvündən 7 nəfəri həyatını itirib. Lakin təyyarənin terrorçular tərəfindən vurulduğu ehtimal edilir.
Surxay Atakişiyev, Bizim.Media