Azərbaycanlı astronavt Tuva Cihangir Atasevər: Kosmosda qazandığımız texnologiyalardan bütün Türk dünyası faydalanacaq

Bakı, 24 aprel, Pərvanə Qafarova, AZƏRTAC

“Bu, son iki ildə Azərbaycana üçüncü səfərimdir. İki dəfə Bakıda olmuşam. Uşaqlıq illərimdə Bakıya tez-tez səfər edirdik. Atam və nənəm burada yaşadığından ailəlikcə tez-tez gəlirdik. Onlar köçəndən sonra səfərlərimiz azaldı. 2023-cü ildə 74-cü Beynəlxalq Astronavtika Konqresində iştirak üçün yenidən Bakıya gəldim. Uzun fasilədən sonra bu şəhərə qayıtmaq məni valeh etdi. Bakı son illərdə çox gözəlləşib və inkişaf edib. Bu dəyişiklikləri görmək məni çox sevindirdi. Burada olmaq mənim üçün nostalji hislərlə doludur.

Əvvəlki səfərim zamanı Şuşaya getmək şansım oldu. Laçında Azərbaycan diasporunun təşkil etdiyi gənclər düşərgəsində dünyanın müxtəlif ölkələrindən gəlmiş azərbaycanlı gənclərlə kosmik mövzularda fikir mübadiləsi apardıq. Şuşada belə xüsusi bir atmosferdə kosmosla bağlı tədbirdə iştirak etmək mənim üçün unudulmaz təcrübə idi. Bu səbəbdən Azərbaycana hər səfərim mənə böyük zövq və qürur verir”.

Bu barədə AZƏRTAC-a müsahibəsində Türkiyənin azərbaycanlı astronavtı Tuva Cihangir Atasevər deyib. “Hazırda STC2025 çərçivəsində keçirilən panel sessiyalarında və çıxışlarda iştirak edirik. Kosmik sahədə fəaliyyət göstərən müxtəlif şirkətlər burada öz məhsul və xidmətlərini təqdim edir. STC-nin əsas məqsədlərindən biri Avrasiya regionundakı ölkələr arasında, xüsusilə kosmik sahədə beynəlxalq əməkdaşlığı genişləndirməkdir. Bu baxımdan, türk dövlətlərinin bu sahədəki əməkdaşlığını gücləndirmək STC üçün prioritet istiqamətlərdəndir”, - deyə o əlavə edib

Onun sözlərinə görə, Türkiyə Kosmik Agentliyi və TÜBİTAK olaraq əsas məqsəd mikroqravitasiya şəraitində aparılacaq gələcək elmi araşdırmalar zamanı Azərbaycan və digər türk dövlətləri ilə əməkdaşlığı daha da dərinləşdirməkdir.

“İki dəfə kosmosa uçuş təcrübəsi yaşamışam. Kosmosa uçmaq və orada vaxt keçirmək inanılmaz bir hissdir. Uçuş zamanı səsin sürətindən üç dəfə artıq sürətlə hərəkət edirsən. Raket mühərrikləri sönəndən sonra mikroqravitasiya şəraiti başlayır. Bu, tamamilə sakit və dinc bir mühitdir. Bu şəraitdə bir neçə dəqiqə keçirmək belə böyük xoşbəxtlik və həzz verir.

2024-cü ildə iki insanlı kosmik missiya həyata keçirdik. Birinci missiya Beynəlxalq Kosmik Stansiyaya ilk insanlı uçuşumuz idi və orada 13 elmi təcrübə həyata keçirdik. İkinci uçuşumuzda isə suborbital tədqiqat aparıldı və burada 7 elmi təcrübə yerinə yetirildi. Beləliklə, iki missiyada ümumilikdə 20 mikroqravitasiya təcrübəsi apardıq. Bu təcrübələr mühüm texniki və əməliyyat nailiyyətləri ilə yadda qaldı.

Ancaq bu, yetərli deyil. Gələcəkdə bu istiqamətdə araşdırmaları davam etdirməliyik. Hər il yeni astronavt göndərməyə ehtiyac olmasa da, hər il kosmosa elmi təcrübələr göndərməliyik. Mikroqravitasiya şəraitində bəzi mürəkkəb materialları daha dəqiq istehsal etmək mümkündür. Bu sahədə qazandığımız bilik və texnologiyalar həm akademik mühit, həm də özəl sektor üçün əvəzsiz olacaq. Biz bu fəaliyyətlərdə Azərbaycan başda olmaqla digər türk dövlətləri ilə əməkdaşlıq quraraq birlikdə inkişaf etmək və bu sahənin faydalarını paylaşmaq niyyətindəyik”, - deyə azərbaycanlı astronavt bildirib.