Bakıda fəaliyyətə başlayan Məktəbli avtobusları” ilə bağlı YENİ XƏBƏR

Oktyabrın 1-dən etibarən Bakı şəhərində pilot mərhələdə "Məktəbli avtobusları" layihəsi icraya başlayıb. Layihənin ilkin mərhələsi 8 dövlət və 3 özəl məktəbi - ümumilikdə 11 təhsil müəssisəsini əhatə edir.

Yenisabah.az xəbər verir ki, BAKU.WS-in məlumatına görə, valideynlər mobil tətbiqi yükləyərək uşaqlarını əlavə edə, məktəblərini seçə və xidmətin qiymətləri ilə tanış ola bilərlər.

Qiymətlər 100 manatdan başlayır; qazi və şəhid ailələri üçün xüsusi endirimlər nəzərdə tutulub. pizza sifarişi

Bu layihənin icrasının paytaxt Bakımıza bir çox müsbət tərəfləri var. Hər gün valideynlərin regional şəkildə şəxsi avtomobillərlə uşaq aparıb-gətirməsi böyük məbləğdə səhər və axşam tıxaclarına səbəb olur. Məktəbli avtobusları valideynlərin fərdi səfərlərini əvəz etməklə şəhərdə avtomobil sayını və tıxacları azaltmağa kömək edə bilər.

Sistemdə xüsusi hazırlanmış sürücülər, nəzarətçi-tibbçi və bəzən CCTV/GPS izləmə mexanizmləri tətbiq olunur ki, bu da məktəbə gediş-gəlişi daha təhlükəsiz edir. Mobil tətbiq vasitəsilə valideynlər avtobusun yerini izləyə və uşağın götürülüb-qoyulması barədə bildirişlər ala bilərlər - bu, itmiş vaxtların, gecikmələrin və nəqliyyatla bağlı risklərin azalmasına xidmət edir.

Valideynlər üçün vaxt qazanmaq (işə gecikməmək), həmçinin ailənin bir neçə maşını olmasa belə uşağın sabit şəkildə məktəbə çatdırılması təmin olunur. Endirim və sosial dəstək mexanizmləri (qazi/şəhid ailələri və s.) ailələrarası bərabərliyi gücləndirə, uzaq ərazilərdə yaşayan şagirdlər üçün təhsilə çıxışı asanlaşdıra bilər.

Məktəb avtobuslarının təkcə trafik yox, həm də hava keyfiyyətinə təsiri var. Əgər avtobus parkı yeni, təmiz yanacaq və ya elektriklə işləyən nəqliyyat vasitələri ilə yenilənirsə, uşaqların dərindən nəfəs aldığı hava daha təmiz olur. Bu, astma və digər tənəffüs problemlərinin qarşısının alınmasında əhəmiyyətlidir. ABŞ və beynəlxalq tədqiqatlar göstərir ki, köhnə dizel avtobusların əvəz edilməsi elektrik və ya "təmiz" avtobuslarla həm sağlamlıq, həm də iqtisadi baxımdan fayda verir.

ABŞ və Kanadada sarı rəngli standart məktəb avtobusları ən geniş yayılmış modeldir. Onlar federal və ştat qaydaları ilə tənzimlənir; dayanarkən trafikin dayanması və xüsusi siqnal-mexanizmlər tələb olunur. Son illərdə ABŞ-də məktəb avtobuslarının elektrikləşdirilməsi təşəbbüsləri aktivdir. Bu, həm sağlamlıq, həm də iqlim faydaları yaradır, amma ilkin investisiya və loqistika çətinlikləri də mövcuddur.

Avropada isə vahid "sarı avtobus" görüntüsü yoxdur - bəzi ölkələr (xüsusən şəhər mərkəzlərində) adi ictimai nəqliyyatdan, xüsusi sifarişli mikrobuslar və ya məktəbə aid avtobuslardan istifadə edir. Kənd yerlərində isə dövlət və ya bələdiyyə səviyyəsində təşkil olunan nəqliyyat mühüm rol oynayır. Məktəb daşıma xidmətləri tez-tez lisenziyalı xüsusi operatorlara həvalə edilir.

Qeyd edək ki, bəzi ölkələrdə məktəb nəqliyyatı regional kooperasiyalar, ictimai-özəl tərəfdaşlıqlar və startap həlləri vasitəsilə təşkil edilir. Bu modellər marşrut optimallaşdırması, paylaşılmış avtobus xidmətləri və valideynlərin tətbiq üzərindən ödəniş/abunə ilə idarə etməsinə imkan yaradır. Azərbaycanda pilotun startap modeli məhz belə bir yanaşmaya aiddir.

Başlanğıc nəqliyyat haqqının 100 manatdan başlaması bəzi ailələr üçün ağır ola bilər - pilot nəticələrinə görə subsidiyalar və sosial tariflərin genişləndirilməsi, eləcə də aylıq/illik abunə seçimlərinin təqdim edilməsi vacibdir.

Məktəb avtobuslarının effektivliyi düzgün marşrutlaşdırmaya bağlıdır - qısa məsafədə yaşayan və məktəblərə yaxın sakinlər xidmətə maraq göstərməyə bilər; buna görə marşrutların optimallaşdırılması və gediş-gəlişin rahatlaşdırılması tələb olunur.