Bakının qəlbində yaşıl inqilab: Mərkəzi Park şəhərin nəfəsini dəyişir FOTO

Bakı dəyişir. Təkcə tikinti baxımından deyil, fəlsəfə baxımından da. Əgər illər əvvəl paytaxtın əsas inkişaf meyilləri yeni göydələnlər, yollar və ticarət mərkəzləri idisə, bu gün istiqamət tamamilə fərqlidir. Bakı indi nəfəs almaq istəyir. Asfaltla, betonla boğulmuş şəhər indi özünü yaşıl zonalarla təzələməyə çalışır. Bu baxımdan Mərkəzi Parkın genişləndirilməsi layihəsi sadəcə bir park tikintisi deyil - bu, Bakının gələcəklə dialoqu, şəhər mühitinin yenidən qurulması və insanla məkan arasındakı münasibətlərin bərpasıdır.

Şəhər planlaşdırmasının ən mühüm çağırışlarından biri budur: insanı yenidən şəhərə qaytarmaq, onu avtomobil və şüşə divarların kölgəsindən çıxarıb təbiətə, yaşıl fəzaya yaxınlaşdırmaq. Bakı bu çağırışı qəbul edib. Və cavabı - Mərkəzi Parkdır.

Bir zamanlar "Sovetski", indi isə müasir nəfəs

Parkın hekayəsi 2019-cu ildə başlayıb. Bir zamanlar "Sovetski" kimi tanınan, dar küçələri və köhnə tikililəri ilə tanınan məhəllə artıq tarixə qovuşub. Onun yerində isə bugünkü Bakının simvoluna çevrilən geniş və funksional bir ictimai məkan yaranıb. İlk mərhələnin təqdimatında sakinlərin reaksiyası bir mənalı idi - təəccüb, sevinç və bir az da nostalji.

Yeni gəzinti yolları, fontanlar, ağaclarla əhatələnmiş oturacaqlar, uşaqlar üçün meydançalar və velosiped zolaqları şəhər sakinlərinin uzun illərdir həsrətini çəkdiyi yaşıl fəzaya çevrildi. Amma bu sadəcə bir başlanğıc idi. 2022 və 2024-cü illərdə parkın ikinci və üçüncü hissələrinin də istifadəyə verilməsi ilə birlikdə park təkcə bir istirahət məkanı deyil, eyni zamanda ailələrin, gənclərin, idman sevərlərin və təbiət aşiqi olanların yeni görüş nöqtəsinə çevrildi.

İndi burada hər kəs üçün yer var. Sakitlik axtaran da, idman edən də, uşağını gəzdirən də, kitab oxuyan da öz yerini tapır. Parkın bir neçə zonasında yerli flora üçün əlverişli şərait yaradılıb, müxtəlif ağaclar əkilib, landşaft dizaynı ilə estetik dəyərlər artırılıb. Hətta parka bitişik yollar belə bu yeni fəlsəfəyə uyğun optimallaşdırılıb.

Hazırda parkın ərazisi 36 hektara yaxındır. Amma daha çoxu gəlir. Çünki dördüncü mərhələ artıq işə düşüb - və bu mərhələ parkın, bəlkə də, ən mühüm və konseptual hissəsidir.

Nizami stansiyası ətrafında 21 hektarlıq yaşıl çevrə

Yeni mərhələdə metronun "Nizami" stansiyası ətrafındakı 21 hektarlıq sahə parka birləşdiriləcək. Bu, sadəcə sahənin böyüdülməsi deyil - bu, şəhərin mərkəzində yaşıl kəmər formalaşdırmaqla Bakının urban kimliyini yenidən düşünməkdir. Geniş meşə tipli zonalar, müxtəlif ağac növləri, biomüxtəlifliyin artırılması və süni gölün yaradılması bu ərazini şəhərin vizual və funksional cazibəsinə çevirəcək.

Süni göl ətrafında planlaşdırılan istirahət zonaları, yürüş yolları, açıq hava tədbirləri üçün məkanlar və suya yaxın rekreasiya imkanları parkın sadəcə yaşıllıq deyil, sosial həyatın yeni mərkəzinə çevriləcəyini göstərir. Bu, həmçinin şəhər sakinlərinin stressdən uzaqlaşmaq üçün ən əlverişli məkanlarından biri olacaq.

Parkın bu hissəsində uşaqlar üçün oyun meydançaları, idman zonaları, mədəni tədbirlər üçün platformalar və sakit istirahət sahələri paralel şəkildə inkişaf etdiriləcək. Ətrafda yaşayan insanlar üçün bu, həm də gündəlik həyatlarının bir parçasına çevriləcək: səhər yürüşü, axşam gəzintisi, həftə sonu pikniki - hamısı bu yaşıl məkanda mümkün olacaq.

Tarix və müasirliyin sintez nöqtəsi

Bakı şəhərinin mərkəzində baş verən bu yaşıllaşma inqilabı təkcə ekoloji və funksional bir layihə ilə məhdudlaşmır. Parkın dördüncü mərhələsi həm də tarixi məkanların qorunub saxlanması və müasir şəhər mühitinə inteqrasiya edilməsi baxımından unikal nümunədir.

Söhbət yalnız yaşıllıqdan getmir - park ərazisində yerləşən tarixi tikililər, memarlıq baxımından dəyərli binalar da bu yeni fəzanın bir hissəsinə çevriləcək. Bu binalar təkcə fiziki olaraq saxlanılmayacaq, onlara yeni həyat veriləcək: mədəniyyət ocaqları, ictimai məkanlar, muzeylər və sərgi salonları kimi istifadə olunaraq şəhərin mədəni xəritəsinə əlavə olunacaq. Beləliklə, Bakı yalnız ağaclar və göllərlə yox, həm də tarix və memarlıqla nəfəs alacaq.

Eyni zamanda, "Təzə Pir" məscidi ətrafındakı tarixi məhəllənin də bərpası nəzərdə tutulur. Bu ərazi Baş plan çərçivəsində ictimai-işgüzar zona kimi müəyyən edilib və burada yerləşən bir sıra tarixi binalar müasir şəhərsalma standartlarına uyğun şəkildə yenidən qurulacaq. Qorunması dövlət tərəfindən təmin olunan memarlıq abidələri və digər tarixi binalar saxlanılmaqla, bu məkan da şəhərin yaşıl və sosial toxumasına inteqrasiya ediləcək.

Yaşıl şəhər - rahat şəhər

Yeni mərhələdə ən önəmli məsələlərdən biri də nəqliyyatın təşkilidir. Parkın ərazisində qapalı avtodayanacaq inşa olunacaq, piyada hərəkəti üçün təhlükəsiz və rahat infrastruktur yaradılacaq. Beləliklə, avtomobillər yaşıl fəzanı işğal etməyəcək, əksinə, park sakinlərə və qonaqlara xidmət edən, insan yönümlü bir sistemə çevriləcək.

İnsanların şəhərlə münasibətini dəyişən bu layihə Bakının gələcəyinə verilən mühüm bir cavabdır. Əgər əvvəllər şəhərlər iqtisadiyyat və texnologiya ilə ölçülürdüsə, bu gün onların dəyəri yaşıl məkanlar, insanlara verdiyi rahatlıq və mədəni töhfə ilə müəyyən olunur. Mərkəzi Parkın yeni mərhələsi Bakının bu yeni düşüncə tərzinə keçidinin ən parlaq göstəricisidir.

Bir parkdan daha artıq: gələcəyin Bakısı

Bu gün Bakı təkcə abadlaşdırılmır - o, yenidən düşünülür. Və bu düşüncənin mərkəzində insan dayanır. İnsan üçün məkan, insan üçün şəhər, insan üçün təbiət. Mərkəzi Park, əslində, Bakının öz insanına verdiyi cavabdır - yaşamaq üçün daha təmiz hava, daha sakit məkan, daha çox mədəniyyət və daha az səs-küy.

Bu park layihəsi şəhərin simasını dəyişməklə yanaşı, onun ruhunu da təzələyir. Şəhər artıq yalnız iş üçün, maşın üçün, ticarət üçün deyil - yaşamaq üçün, nəfəs almaq üçün, xoşbəxt olmaq üçündür.

Bakının qəlbində səslənən bu yaşıl nəfəs - Mərkəzi Park - sadəcə bir park deyil. Bu, gələcəyin şəhəri üçün atılmış ən humanist addımdır. Bu, Bakının XXI əsrə verdiyi ən yaşıl cavabdır.

Milli.Az