Icma.az
close
up
RU
Bir az buz, bir az maye: Alimlər suyun yeni halını kəşf etdi Plastik

Bir az buz, bir az maye: Alimlər suyun yeni halını kəşf etdi Plastik

Qaynarinfo saytından əldə olunan məlumata görə, Icma.az məlumat yayır.

Tədqiqatçılar müəyyən edib ki, Plastik Buz VII Günəş sisteminin digər hissələrində yüksək temperatur və təzyiq şəraitində formalaşır.

Hər kəs suyun üç halını bilir: bərk, maye və qaz. Lakin alimlər müəyyən edib ki, Günəş sisteminin digər hissələrində yüksək temperatur və təzyiq şəraitində formalaşan, sözdə ekzotik və ya plastik buz olan Plastik Buz VII də mövcuddur.

Qaynarinfo xəbər verir ki, bu barədə "Interesting Engineering" yazır.

"Plastik fazalar həm bərk cisimlərin, həm də mayelərin xüsusiyyətlərini birləşdirən hibrid hallardır. Plastik buzdakı su molekulları buzda olduğu kimi sərt kubik şəbəkə yaradır, lakin maye suya bənzər pikosaniyəlik fırlanma hərəkəti göstərir", deyə Fransa Milli Elmi Tədqiqatlar Mərkəzinin (CNRS) tədqiqat rəhbəri Livia Eleonora Bove izah edib.

Nəşr qeyd edir ki, 15 ildən çox əvvəl Fransaın Laue-Langevin İnstitutu (ILL) alimləri kompüter modelləşdirmə vasitəsilə plastik buzun ekstremal şəraitdə formalaşa biləcəyini proqnozlaşdırmışdılar. Tədqiqatçılar plastik buzun yaranması üçün lazım olan yüksək temperatur və təzyiq şəraitini yenidən yaratmaq üçün müasir neytron spektrometrlərindən və xüsusi avadanlıqlardan istifadə ediblər.

İndi isə neytronların kvazi-elastik səpilməsi (QENS) vasitəsilə alimlər bu ekzotik halda su molekullarının quruluşunu və dinamikasını araşdıra biliblər. Məlum olub ki, plastik buzdakı molekulların hərəkəti kompüter modelləşdirmədə proqnozlaşdırılandan daha mürəkkəbdir.

Daha sonra kompüter modelləşdirmə ilə "Markov zənciri analizi" adlanan statistik metodun birləşməsi plastik buzdakı su molekullarının davranışını daha dəqiq başa düşməyə imkan verib. Modelləşdirmə göstərib ki, molekullar sərbəst fırlanmaq əvəzinə müəyyən dördqat sxem üzrə fırlanmağa meyllidir.

Alimlər həmçinin adi buzla plastik buz arasındakı keçidi araşdırırlar. Bu keçidi anlamaq başqa bir ekzotik faza olan superion su haqqında ipuçları verə bilər.

"Bu keçidin ya birinci dərəcəli, ya da davamlı olacağı proqnozlaşdırılır, bu istifadə olunan modelləşdirmə metodundan asılıdır", deyə Bove izah edib.

Alimlər hesab edirlər ki, bu ekzotik plastik buz və superion su formaları Günəş sistemimizdəki bəzi buzlu dünyaları, məsələn, peykləri (Qanimed və Kallisto) və planetləri (Uran və Neptun) anlamaq üçün əsas ola bilər.

Fərziyyə olunur ki, bu ekzotik su formaları göy cisimlərinin dərinliklərinin əhəmiyyətli hissələrini təşkil edə bilər.

Aydın

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:134
embedMənbə:https://qaynarinfo.az
archiveBu xəbər 24 Fevral 2025 22:04 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

“Landmark” bu dəfə Sahil Bababyevin idarəçiliyinə keçdi

21 Oktyabr 2025 11:26see331

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see248

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see237

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see215

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see195

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see190

“Azərkosmos” peyk istehsalına hazırlaşır kosmik sənayenin inkişafında yeni mərhələ

21 Oktyabr 2025 19:12see189

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see176

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see176

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see167

Azərbaycan ötən ay genişzolaqlı internetin orta sürətinə görə Cənubi Qafqazda liderliyini saxlayıb

21 Oktyabr 2025 13:54see166

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see157

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see157

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see136

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see132

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see132

Daha 8 məsələ parlamentin plenar iclasına tövsiyə edilib

21 Oktyabr 2025 17:38see130

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see128

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see127

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see127
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri