Icma.az
close
up
RU
Bişkekdə Qırğızıstanın repressiyaya məruz qalmış azərbaycanlıları haqqında kitab təqdim olunub

Bişkekdə Qırğızıstanın repressiyaya məruz qalmış azərbaycanlıları haqqında kitab təqdim olunub

Azertag portalından əldə olunan məlumata əsasən, Icma.az xəbər verir.

Bakı, 27 may, AZƏRTAC

Qırğızıstan Xarici İşlər Nazirliyinin Diplomatik Akademiyasında Qırğızıstan-Azərbaycan Dostluq və Əməkdaşlıq Cəmiyyətinin sədri, Qırğızıstanın Əməkdar həkimi Akif Alaferdovun müəllifi olduğu “Qırğızıstanın repressiyaya məruz qalmış azərbaycanlıları” kitabının təqdimat mərasimi keçirilib. Bundan əlavə, o, Qırğızıstan Xalqları Assambleyası Şurasının sədri Almambet Matubraimov ilə birgə yazdığı “Repressiyaya məruz qalan Qırğızıstan xalqları” adlı ikinci kitabın həmmüəllifidir.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bu barədə “Veçerni Bişkek” qəzetində dərc olunan məqalədə deyilir.

Təqdimat mərasimində çıxış edən siyasətçi Zaynidin Kurmanov bildirib ki, “keçmişə yenidən nəzər salmaq, totalitarizm dövründə şüurlara kök salmış yanlış fikirləri düzəltmək, tarixdəki boşluqları azaltmaq və aradan qaldırmaq üçün məcburi köçkün xalqların həyatının real mənzərəsini canlandırmaq lazımdır”. Onun sözlərinə görə, bu, deportasiyanın nəticələrinin obyektiv hüquqi həllini sürətləndirməyə, millətlərarası gərginliyin səviyyəsini azaltmağa, cəmiyyətlərin gələcək inkişafını adekvat təhlil etməyə və proqnozlaşdırmağa kömək edəcək.

Siyasətçi əlavə edib ki, “Qırğızıstanın repressiyaya məruz qalan xalqları” kitabının “Mütləq şərin tarixi” fəslinin epitetinə çevrilən “ölülər və ölənlər bizi daha aldatmayacaq” ifadəsi çox təsirlidir və bu haqsızlığı görən kitab müəlliflərinə, eyni zamanda, həm müdhiş 1937-1938-ci illərin əvvəllər məxfi arxiv sənədlərini öyrənərkən, həm də bu illər haqqında kədər dolu kitablar yazarkən bu faciədən əziyyət çəkənlərə minnətdarlıq hissi doğurur”.

“Qırğızıstanın repressiyaya məruz qalan azərbaycanlıları” kitabının müəllifi qarşısına insanların bir daha ədalətsizliklə üzləşməməsi üçün dəhşətli hadisələri gələcək nəsillərin yaddaşında saxlamaq məqsədi qoyub. Bundan əlavə, o, azərbaycanlılara sığınacaq verən qırğız və qazax xalqlarının fədakar dəstəyindən bəhs etməyə çalışıb. Bu xalqlar öz ehtiyaclarına baxmayaraq, çörək və sığınacaqlarını bölüşür, onlara çətinliklərdən, aclıqdan və soyuqdan sağ çıxmağa kömək edirdilər. “Xüsusən də mənim babam, nənəm, valideynlərim, yüzlərlə azərbaycanlı və repressiyaya məruz qalan digər xalqlar qeyri-insani həyat şəraitinə baxmayaraq, qırğızların mehribanlığı, qonaqpərvərliyi və tolerantlığı sayəsində sağ qala biliblər”, -deyə Akif Alaferdov bildirir. O, əlavə edir ki, bu kitab Azərbaycanda da Azərbaycan dilində nəşr olunmalıdır.

Kitab artıq Akif Alaferdovun bu mövzuda üçüncü əsəridir. “Zamanla sınanmış həyat” adlı ilk kitab həm Qırğızıstanda, həm də Azərbaycanda böyük ictimai rezonans doğurub.

Azərbaycanın Qırğızıstandakı səfiri Lətif Qəndilov azərbaycanlıların o dövrdə sağ qalmasına kömək edən qırğız və qazax xalqlarına təşəkkür edib. O deyib: “Qırğızların və qazaxların qardaş dəstəyi, onların mərhəməti, şəfqəti, səxavəti olmasaydı, daha çox insan həlak olardı. Bunu səmimiyyətlə deyirəm. Mən Qazaxıstanda səfir kimi çalışmışam, 7 ildən çox repressiyaya məruz qalmış azərbaycanlılarla görüşmüşəm. Onlar öz acı xatirələrini bölüşüblər; gecənin ortasında əşyalarını tez bir zamanda toplamaq əmri aldıqlarını, qaranlıq və havası olmayan vaqonlarda bir-birinə yaxın oturduqlarını, dözülməz şəraitdə, sadəcə cəhənnəm əzabı yaşadıqlarını xatırlayırdılar. Doqquz minə yaxın günahsız insanın zorla deportasiya edildiyi Karlaqdakı Karaqanda islah-əmək düşərgəsinə aparan məşəqqətli yol bir ay çəkdi. Qeyri-insani şərait üzündən bu müddətdə yeddi minə yaxın insan həlak oldu. Cəsədlər qatarın dayandığı yolun kənarına atılırdı. Təsəvvür edirsiniz, mərhumun yaxınları üçün onları görmək nə qədər dözülməz və ağır idi; nəinki qohumları, o ölüm qatarında olan hər kəs üçün faciə yaşandı. Heyvanları belə torpağa basdırırlar... İnsan həyatına isə heç dəyər verilmirdi. Əksinə, həmin dəhşətli hadisənin şahidlərinin söylədiyi kimi, mümkün qədər çox repressiyaya məruz qalanların ölməsi üçün hər şey edilib”.

Diplomat qeyd edib ki, Qazaxıstanda keçmiş Karlaqın yerində Stalin repressiyalarının qurbanı olmuş azərbaycanlılara abidə ucaldılıb. Lətif Qəndilov ermənilərin törətdiyi kütləvi repressiyaları da xatırladıb.

Qırğızıstan Xalqları Assambleyası Şurasının sədri Almambet Matubraimov da kitab haqqında fikirlərini bölüşüb. O, kitabın repressiyaya məruz qalanların nəsli üçün yazıldığını bildirib və əlavə edib ki, onlar tarixi bilməlidir. Çünki olanları unutmağa başlasalar, başlarına nə gələ biləcəyini xatırlasınlar. “Xüsusi xidmət və cəza orqanlarının arxivlərinin açılması repressiyaya məruz qalmış xalqların nəslinə yeni adlar və talelər tapmaq, onların əcdadlarının, qohumlarının, dostlarının keçdiyi ömür yolunu öyrənmək imkanı verəcək. Zamanla insan taleləri arasında əlaqəni bərpa etmək lazımdır”, -deyə Matubraimov sözlərinə yekun vurub.

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:99
embedMənbə:https://azertag.az
archiveBu xəbər 27 May 2025 17:02 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see243

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see206

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see197

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see191

Qızılın bahalaşması 2026 cı ildə də davam edəcək PROQNOZ

22 Oktyabr 2025 17:09see175

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see175

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see167

Türkiyəli alim Botanika İnstitutunda elmi seminar keçirib

22 Oktyabr 2025 16:01see153

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see150

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see145

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see139

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see133

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see133

Tramp etmədi, Orbanın da fikri yoxdur Putinlə bağlı məsələyə reaksiya

22 Oktyabr 2025 12:18see128

Azərbaycan Mərkəzi Bankı qızılın bahalaşmaqda davam edəcəyini gözləyir

22 Oktyabr 2025 14:42see127

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see127

Dünyanın ən sürətli BYD superkarı yeni rekorda imza atıb...

23 Oktyabr 2025 00:16see126

İcmal büdcənin gəlirləri 36 mlrd. manata yaxınlaşıb

22 Oktyabr 2025 14:41see125

İlk qadın gəmi kapitanı ekranda

23 Oktyabr 2025 10:17see123

Ştutqart la oyundan öncə Fənərbaxça da 4 itki

22 Oktyabr 2025 20:14see123
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri