Icma.az
close
up
RU
Bişkekdə Qırğızıstanın repressiyaya məruz qalmış azərbaycanlıları haqqında kitab təqdim olunub

Bişkekdə Qırğızıstanın repressiyaya məruz qalmış azərbaycanlıları haqqında kitab təqdim olunub

Azertag portalından əldə olunan məlumata əsasən, Icma.az xəbər verir.

Bakı, 27 may, AZƏRTAC

Qırğızıstan Xarici İşlər Nazirliyinin Diplomatik Akademiyasında Qırğızıstan-Azərbaycan Dostluq və Əməkdaşlıq Cəmiyyətinin sədri, Qırğızıstanın Əməkdar həkimi Akif Alaferdovun müəllifi olduğu “Qırğızıstanın repressiyaya məruz qalmış azərbaycanlıları” kitabının təqdimat mərasimi keçirilib. Bundan əlavə, o, Qırğızıstan Xalqları Assambleyası Şurasının sədri Almambet Matubraimov ilə birgə yazdığı “Repressiyaya məruz qalan Qırğızıstan xalqları” adlı ikinci kitabın həmmüəllifidir.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bu barədə “Veçerni Bişkek” qəzetində dərc olunan məqalədə deyilir.

Təqdimat mərasimində çıxış edən siyasətçi Zaynidin Kurmanov bildirib ki, “keçmişə yenidən nəzər salmaq, totalitarizm dövründə şüurlara kök salmış yanlış fikirləri düzəltmək, tarixdəki boşluqları azaltmaq və aradan qaldırmaq üçün məcburi köçkün xalqların həyatının real mənzərəsini canlandırmaq lazımdır”. Onun sözlərinə görə, bu, deportasiyanın nəticələrinin obyektiv hüquqi həllini sürətləndirməyə, millətlərarası gərginliyin səviyyəsini azaltmağa, cəmiyyətlərin gələcək inkişafını adekvat təhlil etməyə və proqnozlaşdırmağa kömək edəcək.

Siyasətçi əlavə edib ki, “Qırğızıstanın repressiyaya məruz qalan xalqları” kitabının “Mütləq şərin tarixi” fəslinin epitetinə çevrilən “ölülər və ölənlər bizi daha aldatmayacaq” ifadəsi çox təsirlidir və bu haqsızlığı görən kitab müəlliflərinə, eyni zamanda, həm müdhiş 1937-1938-ci illərin əvvəllər məxfi arxiv sənədlərini öyrənərkən, həm də bu illər haqqında kədər dolu kitablar yazarkən bu faciədən əziyyət çəkənlərə minnətdarlıq hissi doğurur”.

“Qırğızıstanın repressiyaya məruz qalan azərbaycanlıları” kitabının müəllifi qarşısına insanların bir daha ədalətsizliklə üzləşməməsi üçün dəhşətli hadisələri gələcək nəsillərin yaddaşında saxlamaq məqsədi qoyub. Bundan əlavə, o, azərbaycanlılara sığınacaq verən qırğız və qazax xalqlarının fədakar dəstəyindən bəhs etməyə çalışıb. Bu xalqlar öz ehtiyaclarına baxmayaraq, çörək və sığınacaqlarını bölüşür, onlara çətinliklərdən, aclıqdan və soyuqdan sağ çıxmağa kömək edirdilər. “Xüsusən də mənim babam, nənəm, valideynlərim, yüzlərlə azərbaycanlı və repressiyaya məruz qalan digər xalqlar qeyri-insani həyat şəraitinə baxmayaraq, qırğızların mehribanlığı, qonaqpərvərliyi və tolerantlığı sayəsində sağ qala biliblər”, -deyə Akif Alaferdov bildirir. O, əlavə edir ki, bu kitab Azərbaycanda da Azərbaycan dilində nəşr olunmalıdır.

Kitab artıq Akif Alaferdovun bu mövzuda üçüncü əsəridir. “Zamanla sınanmış həyat” adlı ilk kitab həm Qırğızıstanda, həm də Azərbaycanda böyük ictimai rezonans doğurub.

Azərbaycanın Qırğızıstandakı səfiri Lətif Qəndilov azərbaycanlıların o dövrdə sağ qalmasına kömək edən qırğız və qazax xalqlarına təşəkkür edib. O deyib: “Qırğızların və qazaxların qardaş dəstəyi, onların mərhəməti, şəfqəti, səxavəti olmasaydı, daha çox insan həlak olardı. Bunu səmimiyyətlə deyirəm. Mən Qazaxıstanda səfir kimi çalışmışam, 7 ildən çox repressiyaya məruz qalmış azərbaycanlılarla görüşmüşəm. Onlar öz acı xatirələrini bölüşüblər; gecənin ortasında əşyalarını tez bir zamanda toplamaq əmri aldıqlarını, qaranlıq və havası olmayan vaqonlarda bir-birinə yaxın oturduqlarını, dözülməz şəraitdə, sadəcə cəhənnəm əzabı yaşadıqlarını xatırlayırdılar. Doqquz minə yaxın günahsız insanın zorla deportasiya edildiyi Karlaqdakı Karaqanda islah-əmək düşərgəsinə aparan məşəqqətli yol bir ay çəkdi. Qeyri-insani şərait üzündən bu müddətdə yeddi minə yaxın insan həlak oldu. Cəsədlər qatarın dayandığı yolun kənarına atılırdı. Təsəvvür edirsiniz, mərhumun yaxınları üçün onları görmək nə qədər dözülməz və ağır idi; nəinki qohumları, o ölüm qatarında olan hər kəs üçün faciə yaşandı. Heyvanları belə torpağa basdırırlar... İnsan həyatına isə heç dəyər verilmirdi. Əksinə, həmin dəhşətli hadisənin şahidlərinin söylədiyi kimi, mümkün qədər çox repressiyaya məruz qalanların ölməsi üçün hər şey edilib”.

Diplomat qeyd edib ki, Qazaxıstanda keçmiş Karlaqın yerində Stalin repressiyalarının qurbanı olmuş azərbaycanlılara abidə ucaldılıb. Lətif Qəndilov ermənilərin törətdiyi kütləvi repressiyaları da xatırladıb.

Qırğızıstan Xalqları Assambleyası Şurasının sədri Almambet Matubraimov da kitab haqqında fikirlərini bölüşüb. O, kitabın repressiyaya məruz qalanların nəsli üçün yazıldığını bildirib və əlavə edib ki, onlar tarixi bilməlidir. Çünki olanları unutmağa başlasalar, başlarına nə gələ biləcəyini xatırlasınlar. “Xüsusi xidmət və cəza orqanlarının arxivlərinin açılması repressiyaya məruz qalmış xalqların nəslinə yeni adlar və talelər tapmaq, onların əcdadlarının, qohumlarının, dostlarının keçdiyi ömür yolunu öyrənmək imkanı verəcək. Zamanla insan taleləri arasında əlaqəni bərpa etmək lazımdır”, -deyə Matubraimov sözlərinə yekun vurub.

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:88
embedMənbə:https://azertag.az
archiveBu xəbər 27 May 2025 17:02 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Avropa ölkələrinin yeraltı anbarlarında qazın həcmi 71 mlrd. kubmetri ötüb

22 İyul 2025 14:02see201

Bu saatlarda gəzinti xərçəng riskini azaldır

23 İyul 2025 01:01see150

Zəngəzur dəhlizi: İrəvan fürsəti niyə əldən verir?

23 İyul 2025 10:01see139

Qızmar Günəş altında: İşçilərdən şikayət var?

22 İyul 2025 20:37see136

İşə getməyə həvəsi olmayanları müalicə edəcəklər

22 İyul 2025 19:29see135

AMB uçot dərəcəsini azaldıb

23 İyul 2025 10:14see133

ABŞ nin də iştirakı ilə Bakıda iki ölkə arasında danışıqlar aparılacaq

23 İyul 2025 10:50see133

Şörzingerin Azərbaycanca öyrəndiyi söz…

24 İyul 2025 01:29see133

Günün qoroskopu: ruhunuz narahat ola bilər

23 İyul 2025 00:02see132

Bu kuba baş məsqçi təyin olundu

23 İyul 2025 16:25see131

Rusiyalı məşhur reper psixiatriya xəstəxanasına yerləşdirildi

22 İyul 2025 16:09see131

reklamlarla satdıqları ehtiyat hissələrinin saxtalığını ört basdır edir EKSPERT VİDEO

22 İyul 2025 19:00see130

Şəmkirdə 15 yaşlı qızın ehtiyatsızlığı faciə ilə nəticələndi

24 İyul 2025 01:38see128

General Motors un mənfəəti Trampın tariflərinə görə üç ayda 1 milyard dollardan çox azalıb

23 İyul 2025 03:40see127

Kürdəmirdə 8 nəfər qidadan zəhərlənib

23 İyul 2025 03:45see126

İllər əvvəl Vağzalı ilə gəlin köçən azərbaycanlı məşhurlar FOTO

23 İyul 2025 00:16see126

Şimali Makedoniyada meşə yanğınları baş verib

22 İyul 2025 20:27see123

Qurban Qurbanov: Qələbəni unudub cavab oyununa ciddi hazırlaşacağıq

24 İyul 2025 01:30see121

Xankəndi şəhərində “Sarı gəlin” abidəsi belə ola bilər

23 İyul 2025 17:48see121

ABŞ da qırmızı ət qiymətləri rekord həddə çatdı

23 İyul 2025 20:13see115
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri