Icma.az
close
up
RU
Diaspor fəaliyyəti ilə məşğul olan bəzi şəxslər bəzən şəxsi maraqlarını üstün tutmağa cəhd edə bilərlər

Diaspor fəaliyyəti ilə məşğul olan bəzi şəxslər bəzən şəxsi maraqlarını üstün tutmağa cəhd edə bilərlər

Icma.az, Bizimyol portalına istinadən məlumat yayır.

“Məlum olduğu kimi, diaspor qədim yunan mənşəli bir sözdür və öz vətənindən normal yollarla köçən və ya məcburi köçkün olan şəxslərin və ya qrupların vətənə sədaqətlərini davam etdirərək, onlara dəstək verən fəaliyyətlərini əhatə edən termindir. onun təşviqi, istehsal, siyasi, iqtisadi, hərbi və bu kimi vasitələrlə lehinə olan bir anlayışdır. Bu gün ən çox yayılmış diaspor fəaliyyəti siyasi və iqtisadi həmrəylik formasında baş verənlərdir. Bu mənada ən tipik nümunələrdən biri də erməni diasporudur. Ermənilər 1915-ci ildən sonra dünya üzrə səpələndikləri bir çox ölkələrdə, xüsusilə ABŞ və Fransada intensiv diaspor fəaliyyəti həyata keçirmişlər. Bu yolla dünyanın müxtəlif ölkələrini səhv yola sala bildilər”.

Bu barədə Bizimyol.info xəbər portalına danışan Türkiyənin Atatürk Universiteti İqtisadiyyat və İdarəetmə fakültəsinin müəllimi, professor Kərəm Qarabulud bildirib ki, ədalətsizliyin olduğu şəraitdə də effektiv olan diaspor fəaliyyətinin ölkənin hüquqlarının müdafiəsində və gözəlliklərinin təbliğində böyük təsiri var.

Kərəm Qarabulud

“Azərbaycan diasporunu bu kontekstdə dəyərləndirsək; Azərbaycan diasporunun tarix boyu ciddi səylər göstərdiyini söyləmək çətindir, lakin bu, 2000-ci illərə qədər çox səmərəli olmuşdur. 1877-1878-ci illər Osmanlı-Rusiya müharibəsi zamanı dünyanın müxtəlif bölgələrinə, xüsusən də Türkiyəyə səpələnmiş azərbaycanlılar hər zaman Azərbaycana sədaqətlərini qoruyub saxlamış, Azərbaycanın xüsusən də mədəni sahələrdə tanıdılması istiqamətində mühüm işlər görmüşlər. 1915-ci ildən sonra erməni diasporuna qarşı duraraq ermənilərin haqsızlıqlarını dünyaya çatdırmağa çalışdılar”-deyən professor qeyd edib ki, bu araşdırmalar daha çox Türkiyədə aparılıb və dünya bu fəaliyyətlərdən uzaqlaşıb.

“Türkiyə və Azərbaycan bir millət olduğu üçün onun təsiri məhdud olub. Sonralar həm Azərbaycan türkləri, həm də Türkiyədən, başda Almaniya və ABŞ kimi ölkələrdə məskunlaşan Anadolu türkləri Azərbaycan və Türkiyənin diaspor fəaliyyətinə mühüm töhfələr vermişlər”-deyən Kərəm Qarabulud vurğulayıb ki, ən təsirli diaspor fəaliyyətinin 2000-ci illərdən başladığını deyə bilərik və bunun müxtəlif səbəbləri var.

“Birinci 2000-ci ildən sonra telekommunikasiya sistemində baş verən sürətli inkişaf diaspor fəaliyyətini asanlaşdırdı. Sonra Heydər Əliyev Azərbaycan gənclərinin xarici ölkələrdə təhsil almasını və dil öyrənən bu savadlı insanların əməyinin səmərəli olmasını təmin etdi. Üçüncü istər Azərbaycan, istərsə də Türkiyə iqtisadi, siyasi və hərbi cəhətdən gücləndi və beləliklə, daha təsirli fəaliyyətlər həyata keçirildi. Diaspora fəaliyyətinin əhəmiyyəti daha yaxşı başa düşüldü. Bununla belə, mövzudan uzaqlaşmadan bu gün Azərbaycan diasporunun əsas problemlərinin nədən ibarət olduğu və hansı tədbirlərin faydalı ola biləcəyi üzərində dayanmaq faydalı olardı”-deyən Kərəm Qarabulud əlavə edib ki, bu gün Azərbaycan diasporunun fəaliyyətini ləngidən məsələlərdən biri də hər bir ölkədə müvafiq diaspor mərkəzlərinin olmaması və maliyyə çatışmazlığıdır.

“Digər məsələ diaspor fəaliyyətini idarə etmək üçün nüfuzlu şəxslərin seçilməsi və ya onların bu fəaliyyətlərə cəlb edilməsi problemidir. Bu məsələ ilə məşğul olan hər kəs müəyyən mənada öz töhfəsini verir. Lakin nüfuzlu şəxslər ön planda saxlanılsa, effektivlik çox yüksək olar. Üzərində işləməsi lazım olan mühüm məsələlərdən biri də maliyyə dəstəyi alan menecerlərin etməli olduqları işi edib-etmədiyini yoxlamaqdır. Çünki diaspor fəaliyyəti ilə məşğul olan bəzi şəxslər bəzən şəxsi maraqlarını üstün tutmağa cəhd edə bilərlər. Digər tərəfdən, bu cür fəaliyyətlərlə maraqlanan bütün şəxsləri əhatə etməyə çalışmaq vacibdir. Beləliklə, möhkəm birlik ilə diasporun təsiri yüksək olacaq. Bundan əlavə, bu fəaliyyətlərin hansı ölkədə və hansı şəhərdə cəmlənməsinə diqqət yetirilməlidir. Məsələn; Türkiyənin əhalisinin azərbaycan əsilli olduğu şəhərlərdə deyil, Azərbaycan haqqında az məlumatın olduğu şəhərlərdə fəaliyyətlər artırılmalıdır. Yenə Avropa ölkələrində və ya ABŞ-da ermənilərin nüfuzlu olduğu məhəllələrdən çox, Azərbaycana marağı artıracaq məhəllələrdə fəaliyyətlər artırılmalıdır. Bütün bu təcrübələrdə Azərbaycanda yaşayan yetişdirilmiş insan resursları düzgün qiymətləndirilməli, həm Azərbaycanda, həm də xaricdə ixtisaslı və bacarıqlı insanların seçilməsinə çox diqqətlə yanaşılmalıdır. Bunları yerinə yetirmək mümkün olmadıqda, narazılıq yarana bilər və fəaliyyətlərin effektivliyi məhdudlaşdırılacaqdır”-deyə Kərəm Qarabulud hesab edir ki, bu işi düzgün təşkil etmək Azərbaycan nümayəndəliklərindəki insanların öz işidir, bu səbəbdən xarici nümayəndəliklərdə ləyaqət və səriştə meyarları effektiv şəkildə tətbiq edilməlidir.

İradə Cəlil, Bizimyol.info

Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyi (MEDİA)

Məqalə, Medianın İnkişafı Agentliyinin onlayn media subyektlərinə (veb-saytlara) maliyyə dəstəyi əsasında hazırlanıb.

İstiqamət: 6.3.14. diaspor quruculuğu, lobbiçilik və dünya azərbaycanlılarının həmrəyliyi

Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:114
embedMənbə:https://www.bizimyol.info
archiveBu xəbər 28 Dekabr 2024 15:16 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

“Landmark” bu dəfə Sahil Bababyevin idarəçiliyinə keçdi

21 Oktyabr 2025 11:26see321

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see247

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see236

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see214

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see194

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see189

“Azərkosmos” peyk istehsalına hazırlaşır kosmik sənayenin inkişafında yeni mərhələ

21 Oktyabr 2025 19:12see178

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see175

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see175

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see166

Azərbaycan ötən ay genişzolaqlı internetin orta sürətinə görə Cənubi Qafqazda liderliyini saxlayıb

21 Oktyabr 2025 13:54see165

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see156

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see156

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see135

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see132

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see130

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see128

Daha 8 məsələ parlamentin plenar iclasına tövsiyə edilib

21 Oktyabr 2025 17:38see128

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see126

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see125
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri