Dünyada sahibi olmayan ərazi: 143 ildir kimsə ora iddia etmir

İngilislər 1882-ci ildə Misir və Sudanı işğal edib parçaladıqdan sonra dünyanın ən maraqlı sərhədlərindən biri yarandı. 1899-cu ildə Böyük Britaniya Misir və Sudan arasında sərhədi enin 22-ci paraleli olaraq təyin etdi. Sərhədin çəkilməsi ilə Həlaib üçbucağı Misirə, Bir-Tavil adlanan ərazi isə Sudana verildi.

Lakin 1902-ci ildə bu bölgənin sərhədi yenidən gündəmə gəldi. 1902-ci ildə Bir-Tavil üçün yenidən masaya oturan ingilislər, o dövrdə bölgədə yaşayan tayfaların yaşayış yerlərini nəzərə alaraq inzibati sərhədi yenidən təşkil etdilər. Yeni tənzimləmə ilə Bir-Tavil Misirə, Halaib Üçbucağı isə Sudana verildi. Lakin Misir Bir-Tavilə iddia etmədi və onu Sudanın əhdisən  buraxdı. Sudan da Bir-Tavilə iddia etmədikdə, bu bölgə 'terra nullius' anlayışı ilə, yəni beynəlxalq hüquqda heç bir dövlətin idarəsi altında olmayan bir bölgə olaraq təyin olundu.

News24.az sherg.az-a istinadən bu maraqlı bölgə haqqında məlumatı təqdim edir. Sahəsi 2060 kvadrat kilometr olan bu bölgə Nyu-York və London qədər böyükdür. Bununla belə, onun nə Misir, nə də Sudan sərhədləri daxilində yer almamasının iki səbəbi var: Birincisi, bölgənin böyük ölçüdə səhra olmasıdır. İkincisi, Bir-Tavil bitki və sudan məhrum bir yerdir. Bir Tavilin əhalisi olmayan bir bölgə olduğu iddia edilir, lakin araşdırmalara görə, Sudanda yaşayan Ababda tayfası Bir-Tavili vətəni olaraq görür və xüsusilə son illərdə Bir-Tavilə artan marağı müsbət qarşılamırlar. Qeyri-rəsmi olsa da, Ababda qəbiləsi buranı idarə edir və Ababda qəbiləsindən olan insanlar ərazidəki mədənlərdə işləyirlər. İşçilərin əksəriyyətinin Sudanın Darfur bölgəsindən gəldiyi və işə avtobuslarla gətirildiyi məlum olub. Bir- Tavil əhalisinin sayı rəsmi olaraq bilinmir, lakin məlumdur ki, insanlar müəyyən dövrlərdə bura gələrək köçəri yaşayıb sonra öz ölkələrinə qayıdırlar. 

Son illərdə sosial mediada hekayəsi tez-tez danışılan Bir Tavilə maraq təbii olaraq artıb. İnsanlar bu bölgənin bəziləri tərəfindən arzuolunmaz olduğunu düşünsələr də, Bir-Tavilin tərk edilmiş olması istənilmədiyi üçün deyil, daha çox müstəmləkəçiliyin yaratdığı bir problem olaraq görülür. Dünyada hökuməti olmayan, heç kimin sahib olmadığı bu məkanla maraqlananlar, səhranın bütün ağır şərtlərini qəbul edib ziyarət edənlər olduğu halda, bu torpaq parçasına sahib çıxmaq istəyənlər də olub. Bir-Tavil ilə bağlı ən maraqlı övladlığa götürmə tələbi kiçik qızı üçün krallıq qurmaq istəyən ABŞ-dan Jeremiah Heatondan gəldi. ABŞ-da yaşayan 37 yaşlı Ceremiah Heaton qızı Emiliyə şahzadə olacağına söz verib. Bir-Tavil hekayəsini eşidən Heaton, ailəsi ilə birlikdə bir bayraq hazırladı və bölgəni ziyarət etməyə başladı.

Tamamilə öz imkanları ilə Bir-Tavilə gedən Hiton ən yüksək təpəyə hazırladığı bayrağı sancaraq Şimali Sudan Krallığını elan etdi. Ata qızını qurduğu krallığın şahzadəsi elan etməklə arzusunu reallaşdırsa da, beynəlxalq aləmdə heç bir rəsmi cavab və ya tanınma almayıb. Bir-Tavil 143 ildir baxımsız qalıb. Lakin dünyada hökuməti olmayan bu yer ziyarətçilərin diqqətini cəlb etməkdə davam edir. Bölgəyə nəqliyyatın çətin şərtləri Bir-Tavil ziyarətlərinin tezliyinə təsir etsə də, əsl macəraçılar heç bir çətinliklə üzləşməkdən çəkinmədən getməyə davam edirlər.