Icma.az
close
up
RU
Dünyada zəlzələlərin sayı artır: Yerin təkində nə baş verir?

Dünyada zəlzələlərin sayı artır: Yerin təkində nə baş verir?

Icma.az bildirir, Cebheinfo portalına istinadən.

Xəbər verdiyimiz kimi, Myanmanın mərkəzi hissəsində ardıcıl olaraq 7,7 və 6,4 bal gücündə iki zəlzələ baş verib. 

Zəlzələ ən azı beş ölkədə hiss olunub. Güclü zəlzələ nəticəsində ölənlərin sayı kəskin artıb.Qeyd olunub ki, yeraltı təkanlar 1002 nəfərin həyatına son qoyub, 2 376 şəxs zəlzələ nəticəsində müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri alıb.Martın 28-də qeydə alınan güclü təkanlar demək olar ki, bütün ölkə ərazisində dağıntılara səbəb olub. Bir çox yaşayış binaları, inzibati binalar və xəstəxanalar uçub.

Belə ki, zəlzələnin episentri Myanma olub, təkanlar beş qonşu ölkədə - Banqladeş, Hindistan, Tailand, Laos və Çində də hiss olunub.Ən çox zərər çəkən Taylandın paytaxtı Banqkok və ölkənin əsas logistika, biznes, mədəniyyət və dini mərkəzi olan Myanma, Saqainq və Mandalay şəhərləri olub.

Bəs dünyada zəlzələlərin sayı niyə artıb? Yerin tərkibində nə baş verir?

Mövzu ilə bağlı “Cebheinfo.az”-a açıqlamasında seysmoloq Ənvər Əliyev Myanmada zəlzələlərin baş verməsinin qaçılmaz olduğunu vurğulayıb.

Onun sözlərinə görə, Myanmada zəlzələ olması labüddür və mütləqdir:

“Bu zəlzələ, bu regionun seysmik xarakterinə uyğundur və təəccüb doğurmamalıdır. Zəlzələlərdə artım hələ hiss olunmayıb. Hazırda yalnız bir neçə zəlzələ qeydə alınıb. Yer üzərində bəzi ərazilər var ki, burada zəlzələlər yalnız bir neçə dəfə baş verir. Bu ərazilərdən biri də Myanmadır. Yerin zəlzələ qurşaqlarının bir hissəsi orada yerləşir.Yer kürəsində üç əsas seysmik zona mövcuddur. Bu zonalara “odlu qurşaq” deyilir. Birinci zona, Sakit Okeanın qərbində, digəri isə şərqində yerləşir. Qərbdə olan zona Alyaskadan başlayır və Antraktidaya qədər uzanır.

İkinci zona, Kamçatka yarımadasından başlayaraq Yaponiyanı, Çinin bir hissəsini, Myanmanı və İndoneziyanı əhatə edir. Üçüncü qurşaq isə, bizim olduğumuz, Alp-Himalaya zəncirini əhatə edir və Fransanın şimalından başlayıb İndoneziyaya qədər uzanır. İndoneziya ümumiyyətlə zəlzələ zonasıdır.
Burda təəccüblənəcək heç nə yoxdur. Əksinə onların əsas işləri zəlzələyə davamlı binalar tikməkdir. Onların tikdikləri binaları gördünüz? Bu, sadəcə məsuliyyətsizlikdir”. 

Seysmoloq qeyd edib ki, zəlzələnin qarşısını almaq mümkün deyil, amma zəlzələyə davamlı binalar inşa edilməsi mümkündür: 

“Myanmadakı zəlzələnin fəsadlarının çox olması zəlzələnin gücü deyil, tikinti sahəsindəki səhvlərə görədir. Əgər orada 9 ballıq bir zəlzələ olsaydı, deyərdik buna heç nə etmək mümkün olmazdı. Lakin, burada əsas problem tikintidə olan səhvlərdir.Hər bir dövlət yaşadığı yerin coğrafi və geoloji şəraitinə uyğun olaraq tikinti işləri aparmalıdır. Seysmik zonalarda tikilən binalar mütləq zəlzələyə davamlı olmalıdır və hər bir dövlətin tikinti standartları bu nəzərə alınaraq müəyyən edilməlidir.

Bu, zəlzələnin təsirlərini minimuma endirmək üçün çox önəmlidir. Lakin bir çox ölkələr, o cümlədən Türkiyə, bu məsələyə məsuliyyətsiz yanaşıblar. Hər bir dövlət yaşadığı yerin coğrafi mühitinə, yerin altına və üstünə bələd olmalıdır. Onunla elmi cəhətdən yola getməyi, davranmağı bacarmalıdır.
Zəlzələnin yeganə yolu onun seysmoloji xarakterinə uyğun binalar tikməkdir. Məhz Yaponiyada niyə bu cür dağıntılar olmur? Yaponiyada olan zəlzələlər daha az itki ilə nəticələnir”.

Ənvər Əliyev Myanmadakı ikinci zəlzələnin əsas zəlzələ olmadığını qeyd edib:

“Əslində Myanmada 2-ci təkan zəlzələ deyil. Əgər əvvəlcə 3 və ya 5 ballıq zəlzələlər baş verirsə, nəticədə bu, 7 və ya 8 bal olan əsas zəlzələyə çevrilə bilər. Güclü zəlzələdən sonra avtoşoklar olur. Avtoşoklar əsas zəlzələdən sonra baş verir və onlar daha zəif olur”. 

Əfsanə Rəcəb
“Cebheinfo.az”

Açar sözlər: Zəlzələ dünya seysmoloq

Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:93
embedMənbə:https://cebheinfo.az
archiveBu xəbər 29 Mart 2025 15:28 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Saç ustası olduğu deyilən həkim DANIŞDI

22 Avqust 2025 09:52see209

Talassemiya Mərkəzi ilə bağlı narazılıqlar: Pasiyentlər dərman çatışmazlığından şikayətçidirlər

22 Avqust 2025 00:35see171

Kişilər, çox kök yeməyin!?.

21 Avqust 2025 23:26see161

Naxçıvanda Regional Ailə mərkəzləri yaradılacaq

21 Avqust 2025 19:09see151

Mayor VƏFAT ETDİ görün kimi QARDAŞI imiş... FOTO

21 Avqust 2025 10:40see148

Elzanın bu videosu tənqid edildi Video

21 Avqust 2025 15:18see134

Aynişan: “Restoranda “steak” 200 manat idi, dedim, nə yaxşı ucuzdur” VİDEO

21 Avqust 2025 18:15see130

Ərdoğan Makronla müzakirə apardı

21 Avqust 2025 19:21see122

Avropa Liqası: “Samsunspor” ilk oyunda “Panatinaikos”a uduzub

22 Avqust 2025 00:08see121

“Qalatasaray” onu 8 milyona satdı

21 Avqust 2025 06:16see121

KL: Başakşehir ev, Beşiktaş ın səfər sınağı YENİLƏNİR

21 Avqust 2025 17:01see120

14 yaşlı azərbaycanlı gənc yeni sosial şəbəkə yaratdı REAX istifadəyə verildi

21 Avqust 2025 17:42see120

Məşhur ağrıkəsici şizofreniya simptomları YARATDI

22 Avqust 2025 00:10see119

Qarpızı necə kəsmək lazımdır? İndiyə kimi səhv edirmişik

22 Avqust 2025 09:54see118

İlin ilk altı ayında Azərbaycanda 158 mindən çox şəxs sürücülük vəsiqəsi alıb

21 Avqust 2025 10:09see117

Ana itkin düşən oğluna görə fəryad etdi

21 Avqust 2025 18:08see116

Hillari Klinton Trampın xarici siyasətini təriflədi

21 Avqust 2025 07:22see116

Dost Estetik Mərkəzi ndə əməliyyat zamanı qeyri etik görüntüləri yayılan həkim DANIŞDI

22 Avqust 2025 00:48see116

Benfika dan Beşiktaş a maraqlı mesaj

22 Avqust 2025 23:46see115

Premyer Liqa klubu 70 milyona hücumçu alır

22 Avqust 2025 23:39see114
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri