Icma.az
close
up
RU
Dünyada zəlzələlərin sayı artır: Yerin təkində nə baş verir?

Dünyada zəlzələlərin sayı artır: Yerin təkində nə baş verir?

Icma.az bildirir, Cebheinfo portalına istinadən.

Xəbər verdiyimiz kimi, Myanmanın mərkəzi hissəsində ardıcıl olaraq 7,7 və 6,4 bal gücündə iki zəlzələ baş verib. 

Zəlzələ ən azı beş ölkədə hiss olunub. Güclü zəlzələ nəticəsində ölənlərin sayı kəskin artıb.Qeyd olunub ki, yeraltı təkanlar 1002 nəfərin həyatına son qoyub, 2 376 şəxs zəlzələ nəticəsində müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri alıb.Martın 28-də qeydə alınan güclü təkanlar demək olar ki, bütün ölkə ərazisində dağıntılara səbəb olub. Bir çox yaşayış binaları, inzibati binalar və xəstəxanalar uçub.

Belə ki, zəlzələnin episentri Myanma olub, təkanlar beş qonşu ölkədə - Banqladeş, Hindistan, Tailand, Laos və Çində də hiss olunub.Ən çox zərər çəkən Taylandın paytaxtı Banqkok və ölkənin əsas logistika, biznes, mədəniyyət və dini mərkəzi olan Myanma, Saqainq və Mandalay şəhərləri olub.

Bəs dünyada zəlzələlərin sayı niyə artıb? Yerin tərkibində nə baş verir?

Mövzu ilə bağlı “Cebheinfo.az”-a açıqlamasında seysmoloq Ənvər Əliyev Myanmada zəlzələlərin baş verməsinin qaçılmaz olduğunu vurğulayıb.

Onun sözlərinə görə, Myanmada zəlzələ olması labüddür və mütləqdir:

“Bu zəlzələ, bu regionun seysmik xarakterinə uyğundur və təəccüb doğurmamalıdır. Zəlzələlərdə artım hələ hiss olunmayıb. Hazırda yalnız bir neçə zəlzələ qeydə alınıb. Yer üzərində bəzi ərazilər var ki, burada zəlzələlər yalnız bir neçə dəfə baş verir. Bu ərazilərdən biri də Myanmadır. Yerin zəlzələ qurşaqlarının bir hissəsi orada yerləşir.Yer kürəsində üç əsas seysmik zona mövcuddur. Bu zonalara “odlu qurşaq” deyilir. Birinci zona, Sakit Okeanın qərbində, digəri isə şərqində yerləşir. Qərbdə olan zona Alyaskadan başlayır və Antraktidaya qədər uzanır.

İkinci zona, Kamçatka yarımadasından başlayaraq Yaponiyanı, Çinin bir hissəsini, Myanmanı və İndoneziyanı əhatə edir. Üçüncü qurşaq isə, bizim olduğumuz, Alp-Himalaya zəncirini əhatə edir və Fransanın şimalından başlayıb İndoneziyaya qədər uzanır. İndoneziya ümumiyyətlə zəlzələ zonasıdır.
Burda təəccüblənəcək heç nə yoxdur. Əksinə onların əsas işləri zəlzələyə davamlı binalar tikməkdir. Onların tikdikləri binaları gördünüz? Bu, sadəcə məsuliyyətsizlikdir”. 

Seysmoloq qeyd edib ki, zəlzələnin qarşısını almaq mümkün deyil, amma zəlzələyə davamlı binalar inşa edilməsi mümkündür: 

“Myanmadakı zəlzələnin fəsadlarının çox olması zəlzələnin gücü deyil, tikinti sahəsindəki səhvlərə görədir. Əgər orada 9 ballıq bir zəlzələ olsaydı, deyərdik buna heç nə etmək mümkün olmazdı. Lakin, burada əsas problem tikintidə olan səhvlərdir.Hər bir dövlət yaşadığı yerin coğrafi və geoloji şəraitinə uyğun olaraq tikinti işləri aparmalıdır. Seysmik zonalarda tikilən binalar mütləq zəlzələyə davamlı olmalıdır və hər bir dövlətin tikinti standartları bu nəzərə alınaraq müəyyən edilməlidir.

Bu, zəlzələnin təsirlərini minimuma endirmək üçün çox önəmlidir. Lakin bir çox ölkələr, o cümlədən Türkiyə, bu məsələyə məsuliyyətsiz yanaşıblar. Hər bir dövlət yaşadığı yerin coğrafi mühitinə, yerin altına və üstünə bələd olmalıdır. Onunla elmi cəhətdən yola getməyi, davranmağı bacarmalıdır.
Zəlzələnin yeganə yolu onun seysmoloji xarakterinə uyğun binalar tikməkdir. Məhz Yaponiyada niyə bu cür dağıntılar olmur? Yaponiyada olan zəlzələlər daha az itki ilə nəticələnir”.

Ənvər Əliyev Myanmadakı ikinci zəlzələnin əsas zəlzələ olmadığını qeyd edib:

“Əslində Myanmada 2-ci təkan zəlzələ deyil. Əgər əvvəlcə 3 və ya 5 ballıq zəlzələlər baş verirsə, nəticədə bu, 7 və ya 8 bal olan əsas zəlzələyə çevrilə bilər. Güclü zəlzələdən sonra avtoşoklar olur. Avtoşoklar əsas zəlzələdən sonra baş verir və onlar daha zəif olur”. 

Əfsanə Rəcəb
“Cebheinfo.az”

Açar sözlər: Zəlzələ dünya seysmoloq

Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:92
embedMənbə:https://cebheinfo.az
archiveBu xəbər 29 Mart 2025 15:28 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Tramp çox ehtiyatlı davranır

15 Avqust 2025 20:52see313

STM Trampın vasitəçiliyi ilə Prezident İlham Əliyev və Ermənistan baş naziri arasında keçirilən görüşlə bağlı sorğu keçirib

16 Avqust 2025 09:55see218

Müğənni Rəqsanə İsmayılova həbs edildi

17 Avqust 2025 02:19see182

La Liqadan A Seriyasına

15 Avqust 2025 15:34see141

Belə olsa, Tramp zəif lider kimi görünəcək Herbst

15 Avqust 2025 17:11see133

Bu 7 əlaməti ciddiyə alın İnfarktın xəbərçisi...

16 Avqust 2025 08:53see133

Tramp Alyaskadan əvvəl yeni açıqlama verib...

15 Avqust 2025 18:06see131

Qayalıq ərazilərdə hava çox tez tez dəyişir, EHTİYATLI OLUN!

15 Avqust 2025 17:59see130

Alimlərdən YENİLİK: Daxili səsi deşifrə edən beyin çipi yaradılır

16 Avqust 2025 07:32see129

Şərurlu İsfəndiyarın maşınlarına həbs qoyuldu, borcu var FOTO

15 Avqust 2025 21:12see127

30 ildir dondurulmuş

15 Avqust 2025 15:21see126

Bakı, Qubadlı və İmişlidə ağaclar qanunsuz kəsilib

15 Avqust 2025 21:27see125

Vaşinqtonda bitib, Tehranda başlayan Zəngəzur davası

16 Avqust 2025 14:02see124

Litva Prezidenti Rusiyaya qarşı təzyiqləri artırmağa çağırıb

17 Avqust 2025 05:16see123

Günəşdə dəlik böyüməyə başlayıb: 24 saat ərzində təxminən 50 faiz artıb

16 Avqust 2025 06:34see123

Bu küçədə aləm bir birinə dəyir: Nişan quraşdırmaq yaddan çıxıb VİDEO

15 Avqust 2025 22:16see122

Türkiyə Prezidentindən Tramp Putin görüşünə münasibət

16 Avqust 2025 19:56see121

Nazirlik məşhur şirkəti buna görə cərimələdi

17 Avqust 2025 00:21see119

Ayda saatlarla davam edən zəlzələlər baş verir: NASA hərəkətə keçdi

17 Avqust 2025 06:44see119

İki strateji B 2 bombardmançı təyyarəsi Alyaskaya göndərildi KONKRET

15 Avqust 2025 21:59see118
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri