Icma.az
close
up
RU
Everestdən 100 dəfə hündür: Alimlər Yer mantiyasında nəhəng adalar tapdı

Everestdən 100 dəfə hündür: Alimlər Yer mantiyasında nəhəng adalar tapdı

Qaynarinfo saytından alınan məlumata görə, Icma.az bildirir.

Alimlər Yer mantiyasının dərinliklərində hündürlüyü təxminən 1000 kilometrə çatan və 2000 kilometr dərinlikdə yerləşən nəhəng "adalar" kəşf ediblər.

Qaynarinfo "Earth" portalına istinadən xəbər verir ki, alimlər bu "adalar"ın qitə ölçüsündə olduğunu müəyyən ediblər. Onlar ətraf bölgələrdən daha isti və çox qədimdirlər - təxminən yarım milyard ildən çox yaşı olduğu güman edilir.

Utrext Universitetinin alimləri tərəfindən aparılan yeni araşdırmaya əsasən, Yer mantiyasında əvvəllər düşünüldüyündən daha az axın mövcuddur. Bu, mantiyanın yaxşı qarışdırılmış və sürətli axan bir sistem olması ilə bağlı ənənəvi nəzəriyyələrə meydan oxuyur.

Tapılan nəhəng "adalar" Afrikanın və Sakit okeanın altında yerləşir. Bu bölgələrdə olan strukturlar, elm adamlarının aşağı seysmik sürətə malik böyük ərazilər adlandırdığı fenomenlə xarakterizə olunur.

Nə aşkar edilib?

Araşdırmanın baş müəllifi Arven Deuss bildirib ki, bu nəhəng bölgələrin mahiyyəti hələ dəqiq bilinmir:

"Heç kim onların nə olduğunu bilmir. Onlar müvəqqəti bir hadisədir, yoxsa milyonlarla, hətta milyardlarla ildir mövcuddurlar - bu da qeyri-müəyyəndir".

Bölgələrin ətrafında bir zamanlar subduksiya prosesi nəticəsində Yer mantiyasına enmiş batmış tektonik plitələr mövcuddur. Tədqiqatçılar qeyd edirlər ki, aşağı seysmik sürətə malik böyük ərazilər ətraf bölgələrdən fərqli olaraq, daha yüksək temperaturlarına görə seysmik dalğaları xeyli ləngidir.

Utrext Universitetinin alimləri seysmik dalğaları öyrənmək üçün yeni yanaşma tətbiq ediblər. Bu metod, dalğaların nə qədər ləngidiyini və Yerə nüfuz edərkən nə qədər enerji itirdiyini müəyyən etməyə imkan verib.

Seysmoloq Sudjaniya Talavera-Sozanın sözlərinə görə, gözlənilməz bir nəticə əldə edilib:

"Gözləntilərimizin əksinə olaraq, bu bölgələrdə zəif sönmə aşkar etdik, yəni səslər çox güclü səslənirdi. Lakin tektonik plitələrin "soyuq məzarlığı"nda sönmə daha çox idi və səslər çox zəif çıxırdı".

Materialların xüsusiyyətləri

Araşdırmanın həmmüəllifi Laura Kobdenin mineraloji təhlillərinə əsasən, bu "adalar" daha iri dənəli materiallardan ibarətdir. Tektonik plitələr isə daha kiçik dənələrdən ibarətdir.

Alimlər bu nəhəng ərazilərin tədqiq edilməsinin Yer qabığının səthində baş verən prosesləri daha yaxşı başa düşmək üçün vacib olduğunu bildiriblər. Bu, Yer daxilindəki mürəkkəb proseslər haqqında daha dəqiq təsəvvür yaratmağa kömək edəcək.

Arven Deuss bununla bağlı deyib:

"Yer mantiyası bütün bu hadisələri idarə edən mühərrik rolunu oynayır. Məsələn, mantiyadan çıxan böyük isti maddə qabarcıqları - mantiya plümləri - məhz bu böyük ərazilərin kənarlarında yaranır".

Aydın

Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:86
embedMənbə:https://qaynarinfo.az
archiveBu xəbər 27 Yanvar 2025 22:46 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Rusiya bankları İran akkreditivlərini qəbul etməyə başlayıblar

20 Oktyabr 2025 15:22see212

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see201

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see172

Qazaxıstan və Azərbaycan arasında süni intellekt və İT sahəsində əməkdaşlıq üçün böyük potensial var Nazirliyin İdarə rəhbəri

20 Oktyabr 2025 17:30see165

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see152

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see149

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see143

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see141

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see141

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see139

Naxçıvan məktəblisi “Statistik olimpiada”nın qalibi olub

21 Oktyabr 2025 03:36see134

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see132

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see131

Oyundan sonra duş qəbul edə bilmədilər Atletiko dan UEFA ya şikayət

21 Oktyabr 2025 00:12see129

Bunları yesəniz gec YAŞLANACAQSINIZ

21 Oktyabr 2025 02:37see128

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see127

Qara zirə yağı: Hər dərdin dərmanı

20 Oktyabr 2025 05:06see126

Fransada tornado nəticəsində 1 nəfər ölüb, xəsarət alanlar var

21 Oktyabr 2025 03:34see126

Zəngilan son beş ildə müasir və böyük əhəmiyyətə malik bölgəyə çevrilib

20 Oktyabr 2025 09:17see124

Türkiyədə Can Holding in rəhbəri həbs olundu

21 Oktyabr 2025 01:36see121
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri