Güzgü qarşısındakı tələ: SAĞLAM ARIQLAMAQ, YOXSA HƏYATI TƏHLÜKƏYƏ ATMAQ?

Müasir dövrdə sosial şəbəkələri açmaq kifayətdir ki, "mükəmməl bədən" təbliğatı ilə üz-üzə qalasan. Hər yerdə "bir həftədə 10 kiloqram atmaq", "möcüzəvi arıqlama çayları" və ya "sehirli həblər" kimi şüarlar gənclərin şüuruna yeridilir. Xüsusilə gənc qızlar və oğlanlar, cəmiyyətin və ekranların diktə etdiyi qəliblərə sığmaq üçün sağlamlıqlarını heçə sayırlar. Lakin unudulan bir həqiqət var: sürətli arıqlamaq uğur hekayəsi deyil, orqanizmə vurulan ən ağır zərbələrdən biridir.

Tibb elmi sübut edir ki, qısa müddətdə kəskin çəki itkisi bədən üçün travmadır. Aclıq aksiyasına bənzəyən sərt pəhrizlər zamanı orqanizm yağdan əvvəl əzələ toxumasını, suyu və həyati vacib mineralları itirir. Bu proses ürək əzələsinin zəifləməsinə, saç tökülməsinə, dırnaqların qırılmasına və hormon sisteminin tamamilə sıradan çıxmasına səbəb olur. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatlarına görə, qeyri-sağlam pəhrizlər və qidalanma pozuntuları (anoreksiya kimi) gənclər arasında ölüm riskini artıran psixoloji və fizioloji amillər sırasında ön yerlərdə dayanır.

Daha böyük təhlükə isə nəzarətsiz satılan "arıqladıcı" dərmanlar və çaylardır. Bu vasitələrin bir çoxu orqanizmdən mayeni zorla xaric edərək aldadıcı çəki azalması yaradır, lakin əslində böyrəkləri və qaraciyəri iflasa uğradır. Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir ki, bu cür süni müdaxilələrdən sonra itirilən çəki qısa zamanda və daha artıqlaması ilə geri qayıdır. Bu, tibdə "yo-yo effekti" adlanır və insanın həm fiziki sağlamlığını, həm də özünə inamını darmadağın edir.

Problemin həlli "sehirli çubuq" axtarmaqda deyil, həyat tərzini kökündən və şüurlu şəkildə dəyişməkdədir. Sağlam arıqlamaq səbr, zaman və intizam tələb edən bir prosesdir. Qidanı düşmən kimi görmək yox, onu bədənin yanacağı kimi qəbul etmək lazımdır. Balanslı qidalanma, bol su qəbulu və mütəmadi hərəkət – düstur bu qədər sadədir. Bu yanaşmanın mənimsənilməsi ona görə vacibdir ki, cəmiyyətə halsız, xəstə və daim güzgü ilə mübarizə aparan fərdlər deyil, həm cismən, həm də ruhən sağlam gənclər lazımdır. Unutmayaq ki, ən gözəl bədən, sağlam və gümrah olan bədəndir.

Samir AXUNDOV,

"İntellekt" Sərhədsiz Maarifçi Gənclər İctimai Birliyinin sədri

MİA.AZ