Icma.az
close
up
RU
Hansı xərçəng növləri irsi OLA BİLƏR?

Hansı xərçəng növləri irsi OLA BİLƏR?

Icma.az, Bizim media portalına istinadən məlumatı açıqlayır.

Bəzən eyni ailədə nəsil şəcərəsinə nəzər yetirdikdə, bir neçə nəfərin xərçəng xəstəliyindən əziyyət çəkdiyi müşahidə edilir. Bunun səbəbləri adətən müxtəlif ola bilir, amma əsas səbəblərdən biri irsi faktordur. 
Bəs xərçəngin hansı növləri irsi ola bilər və bununla bağlı nə etməli? 
Bizim.Media xəbər verir ki, gemotest laboratoriyasının aparıcı genetik mütəxəssisi Yelena Korçagina bununla bağlı geniş məqalə hazırlayıb.
Bildirilir ki, insan orqanizmində hər gün 300 milyarddan çox hüceyrə yenilənir. Bölünmə və inkişaf prosesində onların DNT-sində tez-tez parçalanmalar baş verir. Əksər hallarda hüceyrələr öz-özünə bərpa edilir, lakin bu proses uğursuz olarsa, immunitet sistemi tərəfindən məhv edilir.
Ancaq bəzən daxili mexanizmləri və bioloji proqramları pozulmuş belə hüceyrələr sağ qalır. Onlar nəzarətsiz şəkildə bölünməyə başlayır və böyüyən və sağlam toxumanı məhv edən bədxassəli bir şiş yaranır.
Çox vaxt belə pozulmalar sporadik (təsadüfən) baş verir, lakin 5-10% hallarda xərçəng irsi faktordan qaynaqlanır.
Bu o deməkdir ki, insan orqanizmi əvvəlcə xərçəng hüceyrələrinin yaranmasına kömək edən genlərdə mutasiyalar keçirmiş olur.
Həkim deyir ki, gnetik qüsurlar valideynlərdən uşaqlara ötürülür, zahirən bu xüsusiyyət heç bir şəkildə özünü göstərmir, lakin bu cür mutasiyalar əhəmiyyətli dərəcədə - bəzən bir neçə dəfə - xərçəngin inkişaf riskini artırır.
Normalda, sağlam genlər hüceyrə artımına nəzarət etməli və DNT zədəsini təmir etməlidirlər. Lakin müəyyən mutasiyalarla öz funksiyalarını normal yerinə yetirə bilmirlər. Belə mutasiyaların daşıyıcıları süd vəzi xərçəngi, həmçinin mədə, yumurtalıq, mədəaltı vəzi və prostat xərçəngi riskini əhəmiyyətli dərəcədə artırır.
Xərçəngin irsi formalarının inkişafı ilə əlaqəli başqa bir gen KRAS adlanır. Bu gen hüceyrə bölünməsinin tənzimlənməsində də iştirak edir.
Bu genin zədələnməsi mədəaltı vəzi şişlərinin, kolorektal xərçəngin və kiçik hüceyrəli olmayan ağciyər xərçənginin inkişaf ehtimalını artırır.
Bağırsaq xərçəngi də irsi “Linç” sindromunun nəticəsi ola bilər. Bağırsaqlarda xərçəngə tutulma ehtimalını artıran poliplərin əmələ gəlməsi tendensiyası APC geninin də zədələnməsinə səbəb olur.
Bəs irsi xərçəng faktoru hansı yaşda baş verir?
Belə onkoloji xəstəliklər, bir qayda olaraq, kifayət qədər erkən yaşlarda, əsasən, 30-40 yaşlarında yaranır. Şişlər çox vaxt çox sürətlə böyüyür və müalicəyə zəif cavab verirlər. Əgər ailədə gənc və ya orta yaşlı insanlarda onkoloji xəstəlik halları olubsa, həmin ailənin gənc üzvündə onkoloji xəstəliklərə yoluxma halları daha sürətlə baş verir. 
Lakin üzülməyə dəyməz. Çünki sürətlə ikişaf edən dünya səhiyyə sistemi artıq müəyyən analizlərdən istifadə edərək genlərdə bu cür pozulmaları qabaqcadan müəyyən etmək imkanı əldə edir. Genetik tədqiqatlar onkogen mutasiyaları aşkar edə bilir ki, bu da yaranmış fəsadın qarşısını vaxtında almağa kömək edir. 
Bizim.Media

Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:72
embedMənbə:https://bizim.media
archiveBu xəbər 04 Fevral 2025 22:58 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see188

Məhkəmədə Ermənistan vətəndaşlarının cinayət xarakterli məlumatlar tədqiq olunub FOTO

17 Oktyabr 2025 20:37see154

Bakıda bal yarmarkası fəaliyyətə başlayır

17 Oktyabr 2025 13:46see151

“Ağır çantalar uşaqlarda onurğa əyriliyinə gətirib çıxarır” EKSPERT DANIŞDI

17 Oktyabr 2025 11:50see143

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see140

Tramp: Hazırda Rusiyaya qarşı yeni sanksiyaların tətbiqi üçün ən münasib vaxt deyil

17 Oktyabr 2025 03:21see134

Xaçmaz Rayon Prokurorluğunda “Açıq Qapı” Günü Keçirilib

17 Oktyabr 2025 11:35see131

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see131

Orban Putin Tramp görüşü barədə: Biz hazırıq!

17 Oktyabr 2025 04:35see130

Ramiz Mehdiyev İlham Əliyevə qarşı sui qəsd PLANLAŞDIRIB Sensasion iddia

17 Oktyabr 2025 22:34see129

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see127

Məhkəmədə həmin məlumatlar da tədqiq olundu Fotolar

17 Oktyabr 2025 20:42see127

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see125

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see124

DNT testi bütün həyatını dəyişdi: Uşağının əsl atası məlum oldu

17 Oktyabr 2025 14:24see124

ChatGPT yə verilməsi qadağan edilən 8 sual SİYAHI

18 Oktyabr 2025 02:52see123

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see123

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see122

Rusiya 4 bölgə üzərində 23 Ukrayna PUA sını vurub

17 Oktyabr 2025 04:22see121

“Borussiya” yenə uduzdu

18 Oktyabr 2025 03:34see121
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri