İnternetin kilosu nə qədərdir?

İnternetin çəkisini hesablamaq nəzəri cəhətdən mümkündür... Eynşteynin məşhur enerji-kinetik E = mc² tənliyi nəzəri olaraq internetin çəkisini hesablamaq üçün işləyir, amma praktikada tətbiq etmək olduqca mürəkkəbdir... Lakin 2006-cı ildə internetin ilk dövrlərində Harvard fiziki Rassel Selitz üzərində təcrübə aparıb. 

News24.az bildirir ki, serverləri işlədən enerji kütləsi nəzərə alınmaqla internetin çəkisi təxminən 50 qramdır.

Qeyd edək ki, 20 ildə internetdə çox şey dəyişib. Belə ki, iPhone-un ortaya çıxması, Instagram, Facebook, Twitter kimi sosial media tətbiqləri və süni intellektin yüksəlişi ilə internetin bir qədər də çəkisi artıb. Yəni, “Rassell Seitz"in məntiqi ilə hesablasaq, internet 50 qramlıq çiyələk ağırlığından orta kartof ağırlığına qədər böyüməli idi.

Bununla belə, Discover jurnalı interneti ölçmək üçün fərqli bir üsul təklif etdi: “İnternetdəki məlumatlar bitlərlə yazılır, bəs bu bitləri kodlaşdırmaq üçün tələb olunan elektronların çəkisini nəzərə alsaq nə olar?” İlk ölçmə aparılarkən internet trafiki 40 petabayt (min terabayt 1 petabata bərabərdir!?) olaraq qiymətləndirildiyi üçün Discover jurnalı internetin qramın beş milyonda biri olduğunu açıqlayıb. NEC Laboratories America-nın prezidenti və məşhur Bell Labs tədqiqat mərkəzinin keçmiş əməkdaşı Kristofer Uayt deyib ki, internetin 50 qram ağırlığında olması iddiası tamamilə yanlışdır. Bir çox alimlər də onunla razılaşırlar. UC Irvine- də hissəciklər professoru Daniel Whiteson deyir ki, bu hesablama bir qədər səhvdir.

Kristofer Uayt internetin çəkisini hesablamaq üçün üçüncü üsulla çıxış edib. O, 2018-ci ildə Beynəlxalq Məlumat Korporasiyası internetin məlumat sferasının 2025-ci ilə qədər 175 zettabayta çatacağını təxmin edib. Uayt bu bitləri riyazi terminlə vurmağı da təklif edib. Beləliklə, ədədi, yəni bir az sıfırlanmaq üçün lazım olan minimum enerjini tapdıqdan sonra E = mc² tənliyini tətbiq etməklə ümumi kütləni tapa bilərik. Otaq temperaturunda bütün İnternetin çəkisi belə hesablanır: (1,65 x 10²⁴) x (2,9 x 10⁻²¹) / c² və ya 5,32 x 10⁻¹⁴ qram. Bu, qramın 53 katrilyonda bir hissəsidir. 

Nuray