İqor Lukanin: Həyatımı Azərbaycanın konkisrüməsiz görümərəm FOTO/VİDEO

Az adam bilir, artıq on ildən çoxdur ki, Azərbaycan Qış İdman Növləri Federasiyasının idman direktoru məşhur keçmiş fiqurlu konkisürən İqor Lukanindir.

Məlum olduğu kimi, o, Kristin Freyzerlə birlikdə Azərbaycanı beynəlxalq arenada, o cümlədən Qış Olimpiya Oyunlarında buz rəqsi üzrə təmsil edib. Lakin karyerasını başa vurduqdan sonra bütün bu müddət ərzində milli federasiyada fəaliyyətini davam etdirsə də, bir müddət Azərbaycan mətbuatının diqqətindən kənarda qalıb.

ABŞ-da yaşayan İqor Lukanin İdman.biz-ə müsahibəsində idman karyerasını başa vurduqdan sonra həyatı, hazırkı fəaliyyəti və Azərbaycan fiqurlu konkisürmənin perspektivlərindən danışıb.

- Karyeranızı bitirdikdən sonra həyatınız necə keçdi?

- 2009-cu ildə Los-Ancelesdə keçirilən dünya çempionatından sonra çıxışımızı dayandırdıq və elə həmin il Kristina ilə görüşməyə başladıq. Ondan əvvəl biz on il birlikdə konki sürmüşdük, amma biz sevgili deyil - sadəcə tərəfdaş və dost idik. Sonra olimpiadaya düşə bilmədik. Mənim 33 yaşım var idi və davam etmək istəmirdim, amma Kristina hələ də istəyirdi. Yəni, karyeramı bitirmək təşəbbüsü məndən gəldi - davam etmənin mənasını görmədim. Üstəlik, o illərdə Qış İdmanları Federasiyası indiki kimi deyildi.

Nəticədə Kristinaya evlilik təklifi etdim. Həmin dövrdə o, artıq meydançamızda konkisürmə direktoru idi. 2009-cu ildə ev aldıq və növbəti il ​​evləndik. Sonra federasiyadan uzaqlaşdım və praktiki olaraq Azərbaycanla əlaqələri kəsdim. Biz normal həyat qurmağa başladıq. 2011-ci ildə Fuad Quliyev (federasiyanın keçmiş vitse-prezidenti. — red.) mənə zəng edib Beynəlxalq Konkisürmə İttifaqının (ISU) konqresinə getməyi təklif etdi.

O, məni Azərbaycan fiqurlu konkisürmə idmanına qayıtmağa inandırdı və o vaxtdan bu, yenidən həyatımın bir hissəsinə çevrildi. Artıq 14 ildir ki, Qış İdman Növləri Federasiyasının idman direktoruyam. Köhnə rəhbərliklə başlayıb, yeni rəhbərliklə davam edirəm.

Federasiya indiki strukturunu əldə edəndə və fiqurlu konkisürmə onun “çətiri” altına düşəndə ​​mənə qalıb bu illər ərzində məşğul olduğum işi davam etdirməyi təklif etdilər. Təbii ki, məmnuniyyətlə razılaşdım. Mən buna öyrəşmişəm və Kristina ilə işimiz Azərbaycan fiqurlu konkisürmə ilə sıx bağlıdır - mən həyatımı onsuz təsəvvür edə bilmirəm.

2013-cü ildə qızımız, 2019-cu ildə oğlumuz dünyaya gəldi. 2015-2016-cı illərdə Kristina ISU-nun Azərbaycandakı texniki mütəxəssisi olub. İndi o, həm də Monkler Dövlət Universitetinin fiqurlu konkisürmə kafedrasının professorudur. Biz həm də öz fiqurlu konkisürmə məktəbimizin ortaq sahibiyik.

- Məsuliyyətləriniz nədən ibarətdir?

- Buna bir cümlə ilə cavab verə bilməzsən. Kristina ilə beynəlxalq turnirlərdə iştirak edəndə həmişə yanımıza hakim, azarkeş və ya idmançı gəlib pencəyimizin üzərindəki “Azərbaycan” yazısına baxıb “Azər... nə?” deyəndə məndən inciyirdim. Mənə başa düşülən deyildi ki, Azərbaycanı tanımamaq necə mümkün idi?

Fuad Quliyev mənə idman direktoru vəzifəsini təklif edəndə qarşıma məqsəd qoymuşdum ki, Azərbaycandan olan idmançılar tanınsın və onlara hörmət etsinlər. Başqa heç kim belə sual verməsin deyə.

Yeri gəlmişkən, sentyabrda Azərbaycanda fiqurlu konkisürmə üzrə yeniyetmələr arasında Qran Prinin ilk mərhələsi keçiriləcək - bu, çox ciddi turnirdir. İndi mən yarışlara gələndə Azərbaycanın, Bakının nə olduğunu hamı çox gözəl bilir.

- Bəs konkret danışsaq?

- Mənim vəzifələrimə ISU ilə gündəlik iş, xüsusən də yeni mövsümə hazırlıqdır: konkisürənlərin turnirlər arasında bölüşdürülməsi, yarış növlərinin seçilməsi, maddi-texniki təminat, başqa ölkələrdən Azərbaycana idmançıların transferlərinin qeydiyyatı və onların ISU-da qeydiyyatı. Bu, bir çox nüansları olan mürəkkəb bir prosedurdur.

Dünya və Avropa çempionatlarına da idmançılar seçirəm. Artıq kifayət qədər böyük komandamız var - dörd buz rəqsi cütü və altı təkli. Seçim aparmalıyıq ki, ölkəni ən güclülər təmsil etsin. Azərbaycan fiqurlu konkisürmənin xarici fəaliyyəti ilə bağlı hər şeyə cavabdehəm.

- Olimpiya dövrü ev zolağına daxil olur. Azərbaycanın artıq neçə lisenziyası var?

- Hələlik bir lisenziyamız var – onu Vladimir Litvintsev qazanıb. İdmançımız Nərgiz Süleymanova Bostonda keçirilən dünya çempionatında ikinci lisenziyanı qazanmağa çox yaxın idi – o, 0,1 xal geridə qaldı. Çox məyus oldu. Çində keçiriləcək lisenziya turnirində də şansımız olacaq – orada buz rəqsi və qadınların təklik yarışlarında biletlər uğrunda mübarizə aparacağıq.

- Federasiyanın yeni rəhbərliyinin aktiv fəaliyyətini nəzərə alsaq, Azərbaycan fiqurlu konkisürmə idmanının perspektivləri necədir?

- Yeni rəhbərlik həqiqətən də bu məsələ ilə fəal məşğul oldu və bu təqdirəlayiqdir. İrəliləyiş göz qabağındadır, o cümlədən Bakıda. Çalışırıq ki, yaxın gələcəkdə dünya və Avropa çempionatlarında Azərbaycanın bayrağı qaldırılsın, dövlət himni səslənsin. Ümid edirəm ki, səkkiz ildən sonra bu, reallığa çevriləcək.

- Azərbaycanda buz infrastrukturunun inkişafını nəzərə alaraq, burada məktəb açmağı planlaşdırırsınızmı?

- Belə bir ehtimalı istisna etmirəm. Şərait hələ ki, imkan verməyib, amma fürsət yaranarsa, Kristina ilə mən bunu məmnuniyyətlə edəcəyik. Bizdə artıq yaxşı qurulmuş sistem var və biz bunu uzun müddətdir uğurla həyata keçiririk.

- Emin Ağalarov bu yaxınlarda Sea Breeze-də buz arenası tikəcəyini bildirdi. Bu, fiqurlu konkisürmənin inkişafına necə təsir edəcək?

- Əlbəttə, bu, əla xəbərdir. Azərbaycan fiqurlu konkisürmə idmanında baş verən hər şey son dərəcə müsbətdir. Bu prosesdə iştirak edən insanları nəzərə alsaq, yaxın illərdə böyük dəyişikliklərin olacağına əmin ola bilərik.

- Azərbaycanda qış idman ənənələrinin zəif olması gənclərin cəlb olunmasına mane olmur ki?

- Mən belə düşünmürəm. Mən Azərbaycanı 1998-ci ildən təmsil etmişəm, 2012-ci ildən isə idman direktoru kimi təmsil edirəm. Hələ əvvəlki rəhbərlik dövründə konkisürmə meydançasının tikilməsi məsələsi qaldırılmışdı. İnsanlar maraqlanırdılar: nəhayət, meydança nə vaxt görünəcək ki, uşaqlarını ora göndərə bilsinlər?

Ortaya çıxanda əsl ajiotaj yarandı. Kütləvi konkisürmə üçün növbələr hələ də böyükdür. İnsanlar bunu bəyənir və etmək istəyirlər. Uşaqların sayına görə, fiqurlu konkisürmə çox populyarlaşdı.

- Dünya fiqurlu konkisürmədə nə baş verir?

- Azərbaycan, Gürcüstan və ya Qazaxıstan kimi kiçik ölkələri təmsil edən yarışlarda iştirak edəndə mükafatlar qazanacağımıza inanmaq çətin idi. İndi hər şey fərqlidir. Məsələn, keçən il Gürcüstan gənclər arasında dünya çempionatının qalibi oldu. Onların idmançısı qızların yarışında Avropada ikinci, oğlanlarda isə dünyada dördüncü oldu. Bu il bir qazaxıstanlı dünya çempionatında ikinci yeri tutdu. Əvvəllər bu mümkün deyildi.

Bu gün təkcə böyük dövlətlərin nümayəndələri deyil, həqiqətən də güclü olanlar qalib gəlir. İdman prinsipi nəzərə alınır, siyasət yox. Bu, fiqurlu konkisürməni bacarıqla inkişaf etdirən və beynəlxalq yarışlara ev sahibliyi edən Azərbaycan üçün imkanlar açır. Gələcəkdə ölkəni legionerlərlə deyil, öz yetirmələri ilə təmsil etmək istəyirik.

Eyni zamanda, indi legionerlərə ehtiyac var. Özünüzü yetişdirmək üçün 10-15 il lazımdır. Uşaqların uğura can atması üçün isə nümunələr görməlidirlər. Ona görə də sabah çempion yetişdirmək üçün bu gün legionerlərə ehtiyacımız var.

- Başqa bir tendensiya rus fiqurlu konkisürənlərin başqa ölkələrə köçməsidir. Nümunə olaraq Azərbaycan üçün yarışmaq istəyən Veronika Jilinanı göstərmək olar...

- Dəqiq statistikam yoxdur, amma səbəbləri açıqlaya bilərəm. Fiqurlu konkisürmə çətin işdir. Məktəbimizdə 5-6 yaşdan uşaqlarla işləməyə başlayırıq. Uşaqlar səhər saat 5:15-də gəlir, isinmə hərəkətləri edir, 5:35-də buzun üstünə çıxır, sonra fərdi dərslər, daha bir qrup dərsi və məktəbə gedir. Bundan sonra - yenidən meydança. Bunun üçün böyük motivasiya və məqsədi başa düşmək lazımdır - medallar, şöhrət, gəlir.

Əgər idmançı perspektiv görmürsə, o, belə rejimə tab gətirə bilməz. Ona görə də dünya turnirlərində və olimpiadalarda iştirak etmək istəyən rus fiqurlu konkisürənlər vətəndaşlıqlarını dəyişmək şansı olsalar, bundan yararlanırlar.

İdman.biz