İranda siyasi gərginlik: Pezeşkiyan üçün də impiçment təhlükəsi varmı?

İranda ciddi hökumət böhranı yaşanır. İranın strateji məsələləri üzrə vitse-prezidenti Məhəmməd Cavad Zərif, iqtisadiyyat və maliyyə naziri Əbdülnasir Hemmatinin impiçment elan edilməsindən sonra istefa verib.
Digər tərəfdən, İran prezidenti Məsud Pezeşkiyan nüvə sazişi ilə bağlı ABŞ-la dialoqu bərpa etmək niyyətində olub. Lakin İslam Respublikasının lideri Ayətullah Əli Xamenei buna qarşı çıxıb. Habelə, Pezeşkianın dil sahəsində islahatlarla bağlı istəklərini də parlament rədd edib. Yaranmış vəziyyət İranda mühafizəkarlarla islahatçılar arasında gərgin mübarizənin getdiyindən xəbər verir.
Belə vəziyyətdə, Pezeşkiyan da impiçmentə göndərilə bilərmi?
Məsələ ilə bağlı politoloq Turan Rzayev Demokrat.az-a açıqlamasında bildirib ki, İran daxilindəki fikir ayrılıqları nəzərə çarpan olsa da, unutmamaq lazımdır ki, prezident seçkilərində iştirak edən namizədləri müəyyənləşdirən şəxs İranın ali dini lideridir:
“İranda baş verənlərin ümumi mənzərəsi ondan ibarətdir ki, rəsmi Tehran yenidən Avropa və ABŞ-la daha yaxın münasibətlər qurmağa meyillidir. Lakin ali dini lider Ayətullah Xamenei bu kursu dəstəkləmir. Digər tərəfdən Pezeşkiyan və onun hökuməti islahatçı mövqe sərgilədiyinə görə, onlar fərqli bir siyasi xətti təmsil edirmiş kimi görünə bilər. Bu isə əslində zaman qazanmaq və müəyyən siyasi balans yaratmaq məqsədi daşıyan bir manevr ola bilər.
Bununla belə, Pezeşkiyanla Xamenei arasında ciddi fikir ayrılığı olması ehtimalını çox real görmürəm. Çünki İranda belə hallar nadir hallarda baş verir. Əgər belə bir qarşıdurma yaranarsa, bu, adətən ya siyasi sui-qəsdlərə, ya da başqa formada siyasi intriqalara səbəb olur. İran sistemində prezidentlər ali dini lider tərəfindən təsdiqləndiyi üçün onların əsas vəzifəsi onsuz da müəyyən edilmiş siyasi kursu icra etməkdən ibarətdir. Bu səbəbdən də hər hansı qeyri-adi situasiyanın yaranması az ehtimal olunur”.
Leyla Turan
Demokrat.az