İranın Suriyadakı məğlubiyyətinin NƏTİCƏLƏRİ: “Hakimiyyətdə dəyişiklik ola bilər” Yeni Çağ Media
“2023-cü il oktyabrın 7-də İran və Rusiyanın yönləndirməsi ilə İsrailə qarşı hücum edən HƏMAS təşkilatının əməliyyatı bu gün Suriya ərazisində Amerika və İsrailin nəzarətində olan bir qurumun hakimiyyətə gəlməsinə səbəb oldu”.
Bu sözləri Yenicag.az-a açıqlamasında Türkiyədə fəaliyyət göstərən Qafqaz Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin (KAFKASSAM) sədri, professor Hasan Oktay deyib.
Analitik Suriyada baş verən prosesləri, Türkiyənin bölgədəki regional təsirlərini və İsrailin apardığı siyasəti şər edib.
H. Oktaya görə, İran özünün proksi təşkilatları vasitəsilə İsrailə qarşı bir əhatə yaratmağa çalışarkən İsrail və ABŞ ittifaqı Suriyanı İranın əlindən alaraq bölgə üzərində nəzarəti ələ keçirdi:
“Həmçinin, HTŞ (Heyət Təhrir əş-Şam) radikal sünni İslamçı təşkilat kimi görünə bilər, amma nəticədə, Amerikanın və İsrailin razılığı ilə bölgədə Əsədə qarşı hərəkətə keçdi və onu devirdilər. Bu prosesdə İran və Rusiyanın böyük məsuliyyəti var, çünki onlar yalnız Əsədə dəstək vermədi, həm də bölgədəki inkişafların hansı istiqamətdə gedəcəyini düzgün qiymətləndirmədilər”.
Onun fikrincə, gələcəkdə İran sistem dəyişikliyinə getməzsə və İsrail-Amerika blokuna qarşı 1970-ci illərdən qalan təşkilati fəaliyyətlərə başlarsa, bu İranın Suriyada və ya İraqda olduğu kimi darmadağın olmasına səbəb ola bilər:
“Bu səbəbdən, İranın hakimiyyət sistemində bir dəyişiklik olacağı gözlənilir. Bu gün SEPAH ilə prezident arasındakı gərginlik daha da artarsa, bu, İran daxilində qarşıdurmaya yol aça bilər. Yəni SEPAH vasitəsilə Məsud Pezeşkianı devirmək, ya da SEPAH-ın təsirini aradan qaldıraraq, İranın xarici siyasətini dəyişdirmək və normallaşmasının önünü açmaq mümkündür. Odur ki, İran gələcəkdəki ən böyük problem olaraq regionda öz yerini tuta bilər”, – deyə o, fikirlərini yekunlaşdırıb.
Rafi Müslümov
www.yenicag.az