Kainatda ən böyük qara dəlik birləşməsi qeydə alınıb

Alimlər Yer kürəsindən 10 milyard işıq ili uzaqlıqda indiyə qədər qeydə alınmış ən iri qara dəliklərin birləşməsini aşkarlayıblar.

AzPost xəbər verir ki, hadisə beynəlxalq səviyyəli LIGO layihəsinin qravitasiya dalğalarını qeydə alan ultra həssas cihazları vasitəsilə müəyyən edilib. Bu barədə Britaniyanın “The Guardian” nəşri məlumat yayıb.

Tədqiqatda iştirak edən Kardiff Universitetinin Qravitasiya Tədqiqatları İnstitutunun rəhbəri Mark Hannam bildirib ki, bu cür birləşmələr Kainatda müşahidə oluna bilən ən güclü fiziki hadisələrdir, lakin onların siqnalları Yerə çatdıqda ən zəif siqnallardan biri kimi qəbul olunur.

Qeyd edilən iki qara dəlikdən biri Günəşdən 103 dəfə, digəri isə 137 dəfə daha ağırdır. Bu da onların indiyədək qeydə alınmış ən kütləvi qara dəliklər olduğunu göstərir. Üstəlik, hər iki obyekt bir-birinin ətrafında Yerin Günəş ətrafında fırlanmasından 400 min dəfə daha sürətli hərəkət edib. Alimlər bildirirlər ki, bu sürət nəzəri baxımdan belə obyektlər üçün mümkün olan maksimum dövri hərəkət hesab olunur.

Alimlərin fikrincə, bu qədər böyük kütləyə malik qara dəliklər, ehtimal ki, əvvəllər daha kiçik qara dəliklərin birləşməsi nəticəsində formalaşıb. Bu isə Kainatda çoxpilləli birləşmə mexanizmlərinin mövcudluğunu göstərir.

Mütəxəssislər ümid edirlər ki, qarşıdakı 10–15 il ərzində rəsədxanalarda istifadə olunacaq yeni texnologiyalar gözlənilməz kəşflərə yol aça bilər. Mark Hannam qeyd edib ki, bu sahədə elmi-texniki baza inkişaf etdikcə daha böyük birləşmələrin də qeydə alınması mümkündür.

Qeyd edək ki, LIGO layihəsi 1992-ci ildə fəaliyyətə başlayıb və bu günə qədər ABŞ, Böyük Britaniya, Rusiya, Almaniya, Çin və Hindistan da daxil olmaqla 20-dən çox ölkənin təmsil olunduğu 40-dan çox institut və 1500-ə yaxın alim layihədə iştirak edir. Layihənin əsas məqsədi Kainatda baş verən qravitasiya dalğalarının təcrübə yolu ilə qeydə alınmasıdır.

AzPost.az

Paylaş