Maqnitizmin yeni forması elektronikada inqilab edə bilər

Böyük Britaniya və İsveç alimləri elektronikada inqilab yarada biləcək yeni bir maqnit növünün mövcudluğunu təsdiqləyiblər. Tədqiqatçılar bu fenomeni idarə edə bildikləri eksperiment keçirdilər və bu, daha çox enerjiyə qənaət edən məlumat saxlama cihazlarının yaradılması üçün perspektivlər açır.

Bakupost.az xəbər verir ki, iş "Nature" jurnalında dərc olunub.

Hər hansı bir maddənin maqnit xüsusiyyətləri atomların daxilində yerləşən mikroskopik hissəciklər - elektronlar tərəfindən müəyyən edilir. Hər bir elektron "spin" kimi tanınan unikal xüsusiyyətə malikdir. Spini yalnız iki istiqamətə yönələn kiçik kompasla müqayisə etmək olar: yuxarı və ya aşağı.

Adi maqnitlərdə (məsələn, dəmir və ya nikel) elektronlar spinləri eyni istiqamətə yönəldərək maqnit sahəsi yaradırlar. Buna ferromaqnetizmdeyilir. Lakin başqa bir maqnitizmm növü də mövcuddur – antiferrromaqnetizm. Belə materiallarda elektronlar maqnit sahəsi yaradarkən spini müxtəlif istiqamətlərə yönəldir və bir-birini tarazlayır. Xaricdən baxıldığında, antiferrromaqnitizmə malik material maqnit xüsusiyyətləri nümayiş etdirmir və mürəkkəb elektron cihazlarda istifadə oluna bilər.

Yeni tədqiqatda elm adamları üçüncü növ maqnitizmin - altermaqnitizmin mövcudluğunu təsdiqləyiblər. O, antiferrromaqnitizmə bənzəyir, lakin onun strukturunda xüsusi maqnit burulğanları yaradan kiçik dəyişikliklər var.

Bunun üçün tədqiqatçılar İsveçdəki MAX IV laboratoriyasında eksperiment aparıblar. X-şüalarını manqan telluridinin ultra nazik təbəqəsinə yönəltmək üçün güclü hissəcik sürətləndiricisindən istifadə etdilər. X-şüaları maddə ilə qarşılıqlı əlaqədə olduqda, onun içindəki elektronların necə düzüldüyünü dəqiq görməyə kömək etdi. Nəticədə, elm adamları altermaqnitizmin həqiqətən mövcud olduğunu və idarə oluna biləcəyini təsdiqlədi.

Yeni kəşf gələcək elektronikanın inkişafına əhəmiyyətli təsir göstərə bilər. Altermaqnitlərin maqnit xüsusiyyətləri daha sürətli və enerji baxımından səmərəli yaddaş qurğularının - müasir sabit disklərin və fləş yaddaşların alternativlərinin yaradılmasında istifadə oluna bilər.

Lalə, BakuPost