Ömründə yalnız bir dəfə çiçək açan ağac: 80 ildən bir baş verən möcüzə

Cənubi Hindistan və Şri-Lankaya məxsus talipot palmyeləri dünyada ən qeyri-adi bitki növlərindən biri hesab olunur. Səbəbi isə sadədir: bu nəhəng ağaclar ömürləri boyunca cəmi bir dəfə çiçək açır və həmin çiçəklənmədən sonra tədricən ölür.

Milli.Az xəbər verir ki, hazırda bu nadir təbiət hadisəsi Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərində baş verir. 1960-cı illərdə məşhur landşaft memarı Roberto Burle Marx tərəfindən Flamengo Parkında əkilmiş talipot palmyeləri uzun illər boyu səssizcə böyüdükdən sonra indi milyonlarla çiçəklə örtülərək möhtəşəm bir mənzərə yaradıb. Şəhər sakinləri və botanika həvəskarları bu əvəzsiz hadisəni görmək üçün parka axışır, çünki bunun bir daha şahidi olmaq demək olar ki, mümkün deyil.

Talipot palmyesi 40-80 il yaşayan bir növdür. Çiçəklənmə vaxtı çatdıqda ağacın zirvəsində böyük bir çiçək salxımı yaranır və bu salxım milyonlarla krem-ağ çiçəklə örtülür. Çiçəklər yarpaqların çox üzərinə qalxaraq ağaca tac görüntüsü verir.

Ağac çiçəkləndikdən sonra onun həyat dövrü bitir. Lakin çiçəklərdən yaranan meyvələr yeni talipot fidanlarının yetişməsinə imkan yaradır və bu nəhəng təbiət dövrü beləliklə davam edir.

Rio sakini olan inşaat mühəndisi Vinisius Vanni ağacların gələcək nəsillərə qalması üçün çiçəklənmədən sonra yaranacaq toxumları toplamağı planlaşdırır. O, deyir: "Yəqin ki, onların yenidən çiçək açdığını heç vaxt görə bilməyəcəyəm, amma gələcək nəsillər üçün burada olacaqlar."

Talipot palmyeləri yalnız Flamengo Parkında deyil, Rio Botanika Bağında da mövcuddur. Hər iki ərazidə ağacların eyni vaxtda çiçək açması mütəxəssislərə görə təəccüblü deyil. Rio de Janeiro Dövlət Universitetinin bioloqu Aline Saavedra bunun səbəbini belə izah edir: palmyelər eyni işıq və mövsüm dövrlərinə məruz qaldıqları üçün çiçəklənmə də sinxron şəkildə baş verir.

Saavedra həmçinin vurğulayıb ki, talipot palmyeləri Braziliyada invaziv növ yaratmır. Çox yavaş böyüdüklərinə görə yerli ekosistemi təhdid etmirlər. Buna baxmayaraq, ölkənin ciddi ekoloji qanunları başqa qitələrdən gətirilən növlərin nəzarətli şəkildə daşınmasını tələb edir.

Talipot palmyesinin çiçəklənməsi botanika dünyasında mühüm hadisə sayılır. Bu ağaclar 30 metrə qədər uzana bilir və ömürlərində cəmi bir dəfə çiçəklənərək təxminən 25 milyon çiçək yaradırlar. Bu nəhəng çiçək salxımı dünyada ən böyük çiçək quruluşlarından biri kimi qəbul edilir və talipotu digər palmyelərdən fərqləndirən ən təsirli xüsusiyyətlərdən biridir.

Lalə Qüdrətova
Milli.Az