Icma.az
close
up
RU
On il qabaq müəllimimin mənə dedikləri... Ulucay Akif

On il qabaq müəllimimin mənə dedikləri... Ulucay Akif

Kulis.az saytından alınan məlumatlara görə, Icma.az xəbər verir.

Kulis.az Babək Məmmədlinin “Payız melanxoliyası” hekayəsi haqqında Ulucay Akifin yazısını təqdim edir.

Bilənlər bilir, Jurnalistika fakültəsində təhsil almışam, amma elə tələbəlik illərimdən bədii nələrsə yazmağa çalışmışam. Jurnalistika fakültəsinin tələbələri bədii nəsə yazmaq ehtiyacına o qədər də isti baxmırdılar, deyirdilər ki, şeir, hekayə yazmaq istəyirsənsə get Filfakda oxu da...

“Ədəbi redaktə” fənnini mərhum Ayaz Musayev tədris edirdi mənə. O da rəhmətlik Xalq yazıçımız Qılman İlkinin oğlu idi. Üzrlü sayın, çox keçmişdən gəlirəm, amma sözümün canı var.

Ayaz müəllim bir dəfə mühazirələrdən birində üzünü mənə tutub dedi:

“Bədii əsər yazmaq gözəldir. Şeir, hekayə, roman... Yazıçı bütün ömrü boyu bircə dənə hekayə, ya roman yazsa da, bir dənə şeirlər kitabı çıxsa da ömürünün axırına kimi yazıçı, şair kimi qalır. Amma jurnalist bircə gün xəbər yazmasa, reportaj hazırlamasa, artıq jurnalist deyil”.

Bəlkə də, tələbəlik illərimdə, hələ hər şeyi götür-qoy elədiyim vaxtlarda yazmaq eşqimin sönməməsi üçün mütləq eşitməli olduğum cümlə idi bu.

On il qabaq müəllimimin mənə dediklərini Babək Məmmədlinin hekayəsi haqqında fikirlərimi yazarkən xatırlamağımın da səbəbi var.

Babək Məmmədlidən ilk oxuduğum mətn “Sevgi şəhəri” hekayəsi idi. Yəqin Babək o hekayədən sonra bir də əlinə qələm almasa belə mən onu həmişəlik gözəl yazıçı kimi yaddaşıma həkk edəcəkdim.

Hə... Yəni cəmi bir gözəl mətn də müəllifi sevdiyin müəllif kimi yaddaşda saxlamağa kifayət edir.

Bir müəllifdən çox gözəl, əla bir mətn oxumağın pis tərəfi də var: o yazıçının hər növbəti mətninə olan gözləntin daha da yüksək olur.

“Payız melanxoliyası” hekayəsindən də gözləntim elə idi. İlk cümlədən bu gözləntimin əbəs olmadığını gördüm:

“Yuxulu gözlərində yol fənərlərinin işıqları bulanıb yayılmağa başlayanda maşını kənara çəkməli olduğunu qətiləşdirdi; Balaxanının mazut qoxulu çöllərindən şəhərin girişinə kimi mürgüləyə-mürgüləyə – Allah umuduna sürüb gəlmişdi”

Yuxulu, yorğun, dilxor sürücünün əhvalına uyğun, boz, qaranlıq küçələrlə şütüyən təhkiyə oxucunu yavaş-yavaş ünvana aparmağa başlayır. O ünvanda səni nə gözlədiyini bilmirsən, elə taksinin arxa oturacağında əyləşib obrazları müşahidə eləyə-eləyə gah hekayənin içinə, gah da yola boylanmağa başladım.

Müəllif məni (oxucunu) sürücü ilə eyni əhvala kökləyəndən sonra arxa oturacaqdan yavaş-yavaş önə, sükan arxasına keçdiyimi hiss elədim. Yəqin müştəriyə mən də ən az sürücü qədər qıcıqlandım.

Amma bəzi məqamlarda müəllifin özünə də qıcıqlanırdım. Çünki bəzi hissələrdə müştərinin rusdilli birinə xas dildə danışmadığını hiss edirdim:

“Tuvalu deyib keçməyin, müəllim. Nə olub ki, Tuvaluya? To est, müstəqil ölkədir, BMT-nin üzvüdür. İqlim dəyişikliyindən ən çox əziyyət çəkən də onlardır. Təsəvvür edin, ölkənin ən yüksək nöqtəsi dəniz səviyyəsindən cəmi dörd-beş metr hündürdədir. Dəniz qalxsa, adalar su altında qalacaq. O cümlədən Amazon meşələri; quraqlıqdan sürətlə məhv olur. Türkiyədə olan meşə yanğınları yadınızdadır?”

Dialoqlarda rusdilli gəncin işlətdiyi bəzi cümlələrdə elə ifadələr, elə sözlər var idi ki, o sözləri nəinki rusdillilər, heç Azərbaycan dillilər də adi danışıqlarında istifadə etmirlər.

Mətndə dialoqların təbiiliyi ən çox diqqət etdiyim məqamdır. Bu hekayədə bir-iki yerdə dialoqların kökdən düşdüyünü hiss elədim. O məqamlarda oxucu kimi əyləşdiyim “taksi” bəzən şəhərin yamaqlı yollarında çala-çuxura düşüb məni narahat elədi.

Armatur haqqında uzun-uzadı söhbət, Vısotski və Jan Qaben haqqında əhvalatlar da çox ürəyimcə olmadı. Bu söhbətlər sürücü ilə müştəri arasındakı söhbətlərdən çox müəllifin özünün etmək istədiyi söhbətə oxşadı. Açığı, mən inanmıram ki, Azərbaycanda sürücü ilə müştəri Vısotski və Jan Qaben haqqında bu qədər dolğun söhbət edə.

Məncə, ortayaşlı sürücü ilə rusdilli gənc arasındakı fərqləri və oxşar nələrisə daha həyati, daha məişət zəminində söhbətlərlə daha dəqiq göstərmək olardı.

Mətn boyu nəsə gözlədim. Bilmirəm nə, amma gözlədim. Gözlədim ki, nəsə olacaq, indi olacaq, bu döngədən burulandan, bu küçədən keçəndən, bu prospektdən çıxandan sonra nəsə olacaq... amma olmadı.

Yəqin müəllifin istədiyi də bu idi, heç nəyin olmamağı.

Sürücü ünvana, yazıçı mətləbə çatanda mən də oxucu kimi hələ arxa oturacaqda əyləşib “maşından” düşmək istəmədim.

Hekayənin gözəl, yoxsa ortabab, ya zəif olduğunu başa düşmədim. Amma hər halda, yazın ortasında, əhvalımın əla olduğu vaxtda bu hekayəni oxuyandan sonra payız melanxoliyasını ruhumda hiss elədimsə, deməli, hekayə alınıb.

Amma bu alınmağı sevdimmi? Elə düşünmürəm.

“Park” Nəşriyyat Evinin təqdimatı oldu Bu gün Rostropoviçin doğum günüdür Əli Nur kimdir?
Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:74
embedMənbə:https://kulis.az
archiveBu xəbər 15 Aprel 2025 11:50 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Rusiya bankları İran akkreditivlərini qəbul etməyə başlayıblar

20 Oktyabr 2025 15:22see219

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see185

Qazaxıstan və Azərbaycan arasında süni intellekt və İT sahəsində əməkdaşlıq üçün böyük potensial var Nazirliyin İdarə rəhbəri

20 Oktyabr 2025 17:30see184

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see179

Məşhur tennisçi Devis Kubokunun finalında oynamayacaq

20 Oktyabr 2025 21:39see178

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see158

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see144

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see143

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see138

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see136

Naxçıvan məktəblisi “Statistik olimpiada”nın qalibi olub

21 Oktyabr 2025 03:36see135

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see135

Oyundan sonra duş qəbul edə bilmədilər Atletiko dan UEFA ya şikayət

21 Oktyabr 2025 00:12see135

Bunları yesəniz gec YAŞLANACAQSINIZ

21 Oktyabr 2025 02:37see134

Xalq artistindən İDDİALI FOTOSESSİYA

20 Oktyabr 2025 17:22see131

Fransada tornado nəticəsində 1 nəfər ölüb, xəsarət alanlar var

21 Oktyabr 2025 03:34see128

Türkiyədə Can Holding in rəhbəri həbs olundu

21 Oktyabr 2025 01:36see123

Türkiyəni sarsıdan cinayətlə bağlı daha bir nəfər saxlanıldı

21 Oktyabr 2025 01:51see122

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see122

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see119
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri