“Oropouche virusu XƏBƏRDARLIĞI
Bakivaxti portalından verilən məlumata görə, Icma.az xəbər yayır.
Alimlər Aralıq dənizi ölkələrində “Oropouche" virusunun (OROV) ağcaqanadlar vasitəsilə yayıla biləcəyi barədə xəbərdarlıq ediblər.
Bakıvaxtı.az-ın xarici mətbuata istinadla məlumatına görə, Latın Amerikasında on minlərlə insana təsir edən bu virus, artıq Türkiyədə yayılmış olan zolaqlı ağcaqanad (Aedes albopictus) növü ilə daşına bilir.
Almaniyanın Hamburq Universiteti tərəfindən aparılan yeni araşdırmaya görə, Aedes albopictus növü müəyyən temperatur şəraitində bu virusu tüpürcəyi vasitəsilə ötürə bilir. Araşdırma nəticəsində bu zolaqlı ağcaqanad növünün Avropada ən çox risk daşıyan növ olduğu müəyyən edilib.
"Oropouche" virusu indiyədək yalnız Latın Amerikasında lokal epidemiyalara səbəb olub. Lakin bu il ilk dəfə ölüm halları və anadan körpəyə yoluxma hadisələri qeydə alınıb.
Qızdırma, baş ağrısı, əzələ ağrısı və halsızlıq kimi simptomlarla ortaya çıxan xəstəlik, immun sistemi zəif olan insanlarda ciddi fəsadlara yol aça bilir.
Araşdırmada İspaniya, İtaliya, Yunanıstan və Türkiyənin virusun yayılması üçün ən uyğun şəraitə malik ölkələr olduğu bildirilib. Həm iqlim şəraiti, həm də zolaqlı ağcaqanadın çoxluğu baxımından Türkiyə, xüsusilə yay aylarında bu virus üçün yüksək risk qrupunda yer alır.
Qeyd olunub ki, Aedes albopictus ilk dəfə Türkiyədə Trakya və İstanbul ətrafında aşkarlanıb. Son illərdə isə Qara dəniz sahilləri, Egey və Aralıq dənizi bölgələrində sürətlə yayılmaqdadır.
"PubMed"də dərc olunan elmi məqaləyə görə, virusun ağcaqanadın bədənində çoxalması üçün 24°C və daha yüksək temperaturlara ehtiyac var. Bu temperatur aralığı isə Türkiyədə yay aylarında bir çox bölgədə həftələrlə davam edir.
Bu da onu göstərir ki, mümkün yayılan virus təkcə tropik bölgələrlə məhdudlaşmır, İstanbul, Antalya, Samsun, Mersin, İzmir kimi şəhərlər də potensial təhlükə altındadır.
Türkiyədə bu günə qədər Oropouche virusuna rast gəlinməsə də, mütəxəssislər ehtiyatlı olunmalı olduğunu bildiriblər. Onların fikrincə, virus daşıyan bir şəxsin yayda Türkiyəyə gəlməsi və zolaqlı ağcaqanad tərəfindən dişlənməsi, lokal yoluxma zəncirini başlada bilər.
Nəzərə çatdırılıb ki, Türkiyə daha əvvəl də Qərbi Nil virusu və Denq qızdırması kimi tropik xəstəliklərlə qarşılaşıb. Aedes albopictus bu xəstəliklərin də potensial daşıyıcısı kimi tanınır.
Zolaqlı ağcaqanadın kiçik su yığıntılarında asanlıqla çoxaldığı vurğulanıb.
Mütəxəssislər tövsiyə edib ki, saxsı altlıqları, açıq bidonlar, təkərlər kimi su toplanacaq sahələr boşaldılmalı və ya örtülməli, bağ və balkonlar mütəmadi təmizlənməli, ev və iş yerlərinə tül torlar quraşdırılmalı, şübhəli ağcaqanad sancmalarında dərhal səhiyyə müəssisəsinə müraciət edilməlidir.
Mina Mikayılova

