Paytaxtlar və maraqlı məlumatlar

Bu mətn dünyanın müxtəlif ölkələrinin paytaxtları haqqında maraqlı, az bilinən və diqqət çəkən məqamlardan bəhs edir.

1. London

Planetimizdə başlanğıc meridianının keçdiyi yer - yəni 0 nöqtəsi İngiltərənin paytaxtı Londondadır. "Niyə İngiltərə və London" sualının cavabı isə meridianları ingilislərin kəşf etməsidir. Dünyada 0º 0′ 0″ şərq/qərb uzunluğunda olduğu qəbul edilən yer isə Londondakı Qrinviç məhəlləsidir.

2. Paris

Fransanın paytaxtı Parisin qurulduğu dövrdəki adı Lutetia imiş. Paris adını isə əvvəllər bölgədə yaşayan Kelt tayfası “Parisii”dən alıb. Sözün mənası "əməklə məşğul olan insanlar, sənətkarlar" deməkdir. Maraqlı fakt isə odur ki, dünyada Paris adını daşıyan təxminən 40 yer mövcuddur.

3. Tokio

Yaponiyanın paytaxtı Edo… Dəqiq desək, 1868-ci ilə qədər belə adlandırılırdı. Sonra bu ad “şərq paytaxtı” mənasını verən Tokio ilə əvəz olunmuşdur. Edo adlanan zaman bir balıqçı kəndi olan Tokio bu gün dünyanın ən çox əhalisi olan şəhəridir. 38 milyondan çox sakini olan şəhərin Şibuyadakı məşhur piyada keçidindən bir vaxtda keçən insanların sayı təxminən 3 mindir.

4. Lüksemburq

"Yanlış yazılıb, Lüksemburq əslində bir ölkədir" deyə bilərsiniz. Qismən də doğrudur. Qərbi Avropanın kiçik əraziyə malik dövləti Lüksemburqun paytaxtı da Lüksemburqdur. Üstəlik, belə bir fərqliliyə malik tək ölkə Lüksemburq deyil; Monako, Əlcəzair, Sinqapur, Tunis və Vatikanın da paytaxtları öz adları ilə eynidir.

5. Kito

"Planetimizin dəniz səviyyəsindən ən yüksəkdə yerləşən paytaxtı hansıdır?" sualına cavab olaraq, 2,850 metr yüksəklikdə yerləşən, Ekvadorun paytaxtı Kito deyə bilərik. Amma bəzi mənbələrdə ən yüksək paytaxt kimi Boliviyanın 3,600 metr yüksəklikdə yerləşən paytaxtı La Paz göstərilir. Lakin iki paytaxtı olan ölkədə Sukre qanuni paytaxt, La Paz isə regional paytaxtdır. Buna görə də ən yüksək paytaxt mövzusu müzakirəyə açıq qalır.

6. Lefkoşa

Coğrafi olaraq Kipr adasının tam mərkəzində yerləşən Lefkoşa şəhəri həm Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətinin paytaxtıdır, həm də Cənubi Kipr Yunan İdarəsi tərəfindən paytaxt olaraq qəbul edilir. Yaşıl xətt adlanan sərhədlə iki hissəyə bölünən şəhərin şimal hissəsi Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətinin nəzarətindədir.

7. Keyptaun

Səyahət baxımından dünyada məşhur olan, Cənubi Afrikanın ən qədim şəhəri, yerli xalqın dediyi kimi "Ana şəhər" Keyptaun, ölkənin paytaxtıdır, amma yalnız yaşayış paytaxtıdır. Çünki Cənubi Afrika Cümhuriyyətinin ümumilikdə üç paytaxtı var: biri inzibati paytaxt olan Pretoriya, digəri isə məhkəmə paytaxtı olan Bloemfonteindir.