Piylənmənin qarşısını necə alq? Uşaqlar üçün 7 sadə qayda
Icma.az, Pravda.az portalına istinadən məlumat verir.
Valideynlər arasında "uşaq nə qədər kökdürsə, o qədər sağlamdır" düşüncəsinin yanlış olduğu artıq qəbul olunur. Statistikalar göstərir ki, bu düşüncə tərzi və dəyişən həyat tərzi uşaqlarda piylənmənin sürətlə yayılmasına səbəb olur.
Pravda.az bildirir ki, bu gün dünyada yüz minlərlə uşaq piylənmə və onun törətdiyi xəstəliklərlə mübarizə aparır.
Piylənmə nədir?
Piylənmə - bədənin yağ kütləsinin normadan artıq olması və boy nisbətinə görə çəkinin həddindən artıq artması ilə xarakterizə olunur. Orqanizmdə enerji sərfiyyatından çox enerji qəbul edildikdə bu hal baş verir. Piylənmə, uşaqların həm fiziki, həm də zehni inkişafına mənfi təsir göstərdiyindən, vaxtında müalicə vacibdir. Əgər uşağınızın çəkisi normadan artıqdırsa, mütləq mütəxəssisə müraciət edilməlidir.
Ekran asılılığı: Uşaqlar hərəkətsiz qalır
Günümüzdə 2 yaşlı uşağın belə planşet və ya telefonla vaxt keçirməsi adi hala çevrilib. Bu isə fiziki aktivliyin azalması ilə nəticələnir. Hərəkətsiz qalan uşaqlar qəbul etdikləri enerjini sərf edə bilmədikləri üçün artıq çəki almağa başlayır, bu isə piylənməyə yol açır.
“Fast food”mükafat deyil, təhlükədir
Piylənmənin artmasında dəyişən qidalanma vərdişlərinin də rolu böyükdür. Sürətli qidalar, qablaşdırılmış məhsullar və abur-cubur yeməklər uşaqlar üçün təhlükə mənbəyidir. Valideynlərin bu məhsulları mükafat olaraq təqdim etməsi isə problemi daha da ağırlaşdırır. Yemək saatlarının nizamsızlığı və yüksək kalorili, yağlı qidaların tez-tez qəbulu piylənmə riskini artırır.
Genetik və hormonal faktorlar da rol oynayır
Əgər uşağın həm anası, həm də atası piylidirsə, uşağın piylənmə ehtimalı 80%-ə qədər yüksəlir. Hər iki valideyndən yalnız biri piylidirsə, bu risk 40%-ə enir. Bununla yanaşı, qalxanvari vəzi və böyrəküstü vəzilərlə bağlı hormonal pozğunluqlar da piylənməyə səbəb ola bilər.
Şəkər xəstəliyi və erkən ərgənlik riski artır
Piylənmə, xüsusilə insulin müqavimətinə səbəb olaraq, uşaqlarda erkən yaşda şəkər xəstəliyinin inkişafına səbəb ola bilər. Bundan əlavə, piylənmə uşaqlarda erkən və ya gecikmiş ərgənlik problemlərinə də yol açır. Xüsusilə qız uşaqlarında menstruasiya dövrü pozula bilər.
Uşaqlarda piylənmənin müalicəsi necə aparılır?
Uşaqlarda piylənmənin müalicəsində dərman və ya cərrahi üsullar tətbiq edilmir. Əvvəlcə analizlər aparılır və uyğun pəhriz-fiziki aktivlik planı hazırlanır.
Piylənmənin qarşısını necə almaq olar?
“Fast food” və hazır qidalardan uzaq durulmalıdır
Uşaq aktivliyə təşviq edilməlidir
Maraqlarına uyğun idman növü ilə məşğul olması təmin olunmalıdır
Televizor və telefon istifadəsi məhdudlaşdırılmalıdır
Yeməklər nizamlı və balanslı şəkildə aparılmalıdır
Şəkərli və qazlı içkilərdən uzaq durulmalıdır
Tərəvəz və meyvə istehlakı vərdişə çevrilməlidir
Əminə Bayramova


