Putinin müharibə hədəfləri nədir? Politoloqdan ŞƏRH

Rusiya Prezidenti Vladimir Putin bildirib ki, müharibə Moskvanın savaş başlamazdan əvvəl müəyyən etdiyi hədəflər reallaşdıqda bitəcək.

Bəs bu hədəflər nələrdir? Reallaşması mümkün olacaqmı?

Mövzu ilə bağlı fikirlərini Redaktor.az-a açıqlayan politoloq Rəşad Bayramovun sözlərinə görə, Putinin açıqlaması göstərir ki, Rusiyanın hələ də müharibə başlayarkən qarşısına qoyduğu hədəflərdən geri çəkilmək niyyəti yoxdur:

"Bu hədəflər isə məlum olduğu kimi təkcə hərbi əməliyyatlarla məhdudlaşmır, həm də siyasi və strateji məqsədləri əhatə edir. Rusiyanın hədələrini ümumiləşdirərək üç əsas istiqaməti qeyd etmək mümkündür. Birinci hədəf Ukraynanın şərq və cənub bölgələrində tam nəzarət qurmaqdır. Moskva Donbas, Zaporojye və Xerson vilayətlərini öz nəzarətində saxlamaq və 2014-cü ildə ilhaq etdiyi Krımdakı mövqeyini möhkəmləndirmək niyyətindədir. Bu, Rusiya üçün həm strateji dəniz çıxışı, həm də Ukraynanın qərbə inteqrasiyasını əngəlləmək baxımından prioritetdir. Lakin Ukraynanın müqaviməti və Qərbin hərbi dəstəyi bu hədəflərin tam reallaşmasını çətinləşdirir. İkinci hədəf Ukraynanın NATO və Avropa İttifaqına inteqrasiyasının qarşısını almaqdır. Moskva bunu öz milli təhlükəsizliyi üçün əsas strateji məqsəd hesab edir. Ukraynanın Qərb strukturlarına inteqrasiyasının qarşısını almaq üçün Rusiya hərbi təzyiqi davam etdirir, amma bu hədəfin reallaşması Ukraynanın müqaviməti və beynəlxalq dəstək fonunda praktik çətinliklərə məruz qalır. Üçüncü hədəf Rusiya daxilində və beynəlxalq aləmdə siyasi nüfuzun qorunmasıdır. Kremlin informasiya və diplomatiya vasitələri ilə həm daxili ictimaiyyəti, həm də beynəlxalq ictimaiyyəti müharibənin məqsədlərinin məqbul olduğuna inandırmaq niyyəti açıq görünür. Bu hədəf, digər iki strateji məqsədi tamamlayan amil olaraq Moskvanın uzunmüddətli təsir imkanlarını qorumağa xidmət edir".

Siyasi şərhçiyə görə, hədəflərin reallaşma perspektivi isə ciddi şərtlərlə bağlıdır:

"Uzunmüddətli hərbi əməliyyatlar, o cümlədən də Qərbin sanksiyaları təbii olaraq Rusiyanın iqtisadiyyatına əlavə yük gətirir və resurs məhdudiyyətləri əməliyyatların sürətini və effektivliyini azaldır. Eyni zamanda Aİ, ABŞ və digər qlobal aktorlar tərəfindən tətbiq olunan diplomatik və iqtisadi təzyiqlər Moskvanın hədəflərinə mane olur. Bu səbəbdən Rusiya qismən uğurlar əldə edə bilər, amma hədəflərin tam reallaşmasına real praktik maneələr var. Digər tərəfdən Rusiyanın hədəfləri özündə faktiki olaraq işğalı legitimləşdirməyi və bunu beynəlxaq birliyə qəbul etdirməyi ehtiva edir ki, nə Ukraynanın, nə Qərbin, nə də özünə hörmət edən hər hansı bir dövlətin bunu qəbul etməsi mümkün deyil. 
Nəticə etibarilə, Putinin açıqladığı “hədəflər” strategiyanın istiqamətini göstərsə də, onların reallaşması Ukraynanın müqaviməti, Qərbin dəstəyi və beynəlxalq təzyiqlər səbəbindən şübhə altındadır".

Nuriyyə NATİQQIZI