Quşçuluq sektorunda vəziyyət necədir?

Müəllif:Gülbəniz Hüseynli/Banco.az

Azərbaycanda quş əti istehsalı son illərdə artın nümayiş etdirib.

Banco.az Dövlət Statistika Komitəsinə istinadən xəbər verir ki, 2024-cü ilin yanvar-iyun aylarında ölkədə diri çəkidə 290,3 min ton ət istehsal olunmuşdur ki, bu da əvvəlki ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 1,7% artım deməkdir.

Bu rəqəm 2023-cü ilin yanvar-sentyabr aylarında 2,9% azalma kimi qeyd olunub. Bu dövrdə quşçuluq müəssisələrində diri çəkidə 59,2 min ton quş əti və 599,4 milyon ədəd yumurta istehsal olunub.

Dövlət tərəfindən ixrac potensialının artırılması istiqamətində atılan addımlar...

Quşçuluq sahəsində istehsalın artırılması və ixrac potensialının gücləndirilməsi məqsədilə dövlət tərəfindən bir sıra tədbirlər həyata keçirilir. Məsələn, 2024-cü ilin mart ayında Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi quş əti istehsalı üçün avadanlıq dəstinin güzəştlə satılması barədə qərar qəbul edib. Bu qərar yemləmə, sulama, havalandırma-soyutma, isitmə, işıqlandırma və idarəetmə sistemlərini əhatə edən avadanlıqların güzəştli şərtlərlə təmin olunmasını nəzərdə tutur.

Bundan əlavə, 2023-cü ilin dekabr ayında Çin hökuməti Azərbaycanın qida təhlükəsizliyi tələblərinə uyğun gələn quş əti və digər quşçuluq məhsullarının idxalına icazə vermişdir. Bu addım Azərbaycan quşçuluq məhsullarının beynəlxalq bazarlara çıxışını genişləndirmək üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edir.

Azərbaycan Quş Əti, Yumurta İstehsalçıları və İxracatçıları Assosiasiyasının İdarə Heyətinin sədri Mürvət Həsənlinin mediaya verdiyi açıqlama görə, Azərbaycanın quşçuluq məhsullarının ixrac potensialını artırmaq üçün yeni fabriklərin tikilməsi lazımlıdır. O, İran, İraq və Yaxın Şərq ölkələrindən damazlıq yumurta tələblərinin olduğunu və bu tələblərin qarşılanmasının ölkəyə əhəmiyyətli valyuta gətirə biləcəyini bildirmişdir. Lakin, torpaq sahələrinin ayrılması və sənədləşmə prosesinin uzun müddət tələb etməsi səbəbindən bu potensialın tam reallaşdırılmasında çətinliklər mövcuddur.

O qeyd edib ki, hazırda broyler yumurtasının qiymətinin 16-17 qəpik olsa da yaxın gələcəkdə Türkiyəyə ixracın artması ilə bu qiymətin 19-20 qəpiyə qədər yüksələ bilər.

2023-cü ildə Azərbaycan ilk dəfə olaraq xaricə damazlıq yumurta ixrac edib. 2023-cü ilin dekabr ayından etibarən Azərbaycandan Rusiyaya yumurta ixracı başlayıb. 2024-cü ilin mart ayına qədər Azərbaycandan Rusiyaya ümumilikdə 25,3 milyon ədəd yumurta ixrac edib.  Lakin, 2024-cü ilin iyun ayına olan məlumata görə, Azərbaycandan Rusiyaya yumurta ixracı azalıb. Belə ki, əvvəlki aylarda 75 maşın yumurta ixrac edildiyi halda, iyun ayında bu rəqəm 5-15 maşın arasında dəyişib.

Qeyd edək ki, Azərbaycanın quş əti ixrac etdiyi ölkələr arasında Çin, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri və digər region ölkələri yer alır.

Ümumilikdə, Azərbaycanda quş əti istehsalında müəyyən dəyişikliklər olsa da, dövlətin dəstəyi və yeni bazarlara çıxış imkanları bu sahənin inkişafına müsbət təsir göstərir.