Icma.az
close
up
RU
Regionda yeni nizam strateji tərəfdaş ölkələrin öndərliyində formalaşır

Regionda yeni nizam strateji tərəfdaş ölkələrin öndərliyində formalaşır

Xalqcebhesi saytına istinadən Icma.az xəbər verir.

Prezident İlham Əliyev andiçmə mərasimində qeyd etdi ki, bizim ailəmiz Türk dünyasıdır: “Biz özümüzü çox yaxşı hiss edirik. Türk Dövlətləri Təşkilatına üzv olan bütün ölkələrlə qardaşlıq münasibətlərimiz var və bizim siyasətimiz Türk Dövlətləri Təşkilatını gücləndirməkdir. Bu, böyük coğrafiyadır, böyük ərazidir, böyük hərbi gücdür, böyük iqtisadiyyatdır, təbii sərvətlərdir, nəqliyyat yollarıdır, gənc əhalidir, artan əhalidir və bir soydan, kökdən olan xalqlardır. Bundan güclü birlik ola bilərmi? Əlbəttə ki, yox. Biz müştərək səylərlə elə etməliyik ki, Türk Dövlətləri Təşkilatı qlobal arenada önəmli aktora və güc mərkəzinə çevrilsin. Buna biz ancaq birlikdə nail ola bilərik”.
Heç şübhəsiz, dünyanın mövcud geosiyasi şərtləri fonunda türkdilli ölkələrin birliyi bu gün daha vacib xarakter almaqdadır. Xüsusilə, güc mərkəzlərinin nəzər-diqqətinin məhz bu məkana çevrildiyi bir mərhələdə türkdilli dövlətlər arasında sarsılmaz birliyin təmin olunması, yeni ittifaq modelinin yaradılması həm də xarici təsirlərdən birgə mühafizə olunmaq, beynəlxalq müstəvidə ortaq maraqları qorumaq, ümumi iqtisadi resurslardan düzgün istifadə etmək baxımından önəmlidir.
Türkdilli ölkələrin çoxşaxəli tərəfdaşlığının genişləndirilməsi, inteqrasiyanın sürətləndirilməsi, əməkdaşlığın dərinləşdirilməsi fonunda TDT-nin yeni güc mərkəzinə çevrilməsi üçün bütün şərtlər mövcuddur.
Hazırkı geosiyasi situasiya Türk Dövlətləri Təşkilatını qarşıdakı müddətdə yeni güc mərkəzinə çevirməyə əlverişli şərait yaradır. Xüsusilə də, öz ərazi bütövlüyünü, suverenliyini və tarixi ədaləti bərpa edən Azərbaycanın yaratdığı yeni reallıqlar bu baxımdan böyük önəm daşıyır. Bu gerçəkliklərin fonunda Bakı çox mühüm strateji təşəbbüslərlə çıxış edir. Özəlliklə də, kommunikasiyaların bərpası, Zəngəzur dəhlizinin yaradılması ilə əlaqədar geosiyasi iradə nümayiş etdirilməsi böyük əhəmiyyətə malikdir.
Azərbaycan və Türkiyə eyni mənəvi-siyasi və geosiyasi çətir altında - Türk Dövlətləri Təşkilatında birləşən ölkələrin strateji maraqlarının təmin olunması, məqsədlərin gerçəkliyə çevrilməsi üçün fəal rol oynayır. Bakı ilə Ankaranın strateji kursu və geosiyasi fəallığı türkdilli ölkələr coğrafiyasında sülh, sabitlik, təhlükəsizlik və əməkdaşlığa xidmət etməklə yanaşı, uzunmüddətli hədəflərə nail olmağa real zəmin yaradır. Xüsusilə də, qeyd etdiyimiz kimi, vaxtilə coğrafi baxımdan parçalanan Türk dünyasının Zəngəzur dəhlizinin reallaşdırılması ilə bütövlüyü, vahid bir ailə və qüvvə kimi fəaliyyəti təmin olunur. Bu, Türk dünyasının onillikləri əhatə edən probleminin yeni yüzillikdə həllini mümkün edir. Regionda yeni nizam strateji tərəfdaş ölkələrin öndərliyində formalaşır.
Hazırda aktual çağırış təşkilatın sıralarının genişləndirilməsi və qeyd etdiyimiz kimi, iqtisadi, demoqrafik resursların artırılması, ittifaq modelində birgə fəaliyyət mexanizminin yaradılmasıdır. Avropa İttifaqı (Aİ) da eyni siyasi təkamül yolunu keçərək bu gün geoiqtisadi güc mərkəzinə çevrilib. 1951-ci ildə 6 ölkə - Belçika, Almaniya, Fransa, Niderland, Lüksemburq və İtaliya tərəfindən Avropa Kömür və Polad Birliyinin yaradılması ilə yeni ittifaqın əsası qoyulub, ortaq fəaliyyət - birgə təşəbbüslər əsasında təşkilatın sıraları zamanla genişləndirilib. Hazırda Aİ-nın sıralarında 30-a yaxın dövlət birləşib. Təşkilatın iqtisadi, maliyyə və ticari imkanları kifayət qədər yüksəkdir. Büdcəsi 19 trilyon dollara, əhali sayı isə 450 milyon nəfərə yaxındır, pul vahidi olan “euro” (avro) dollardan daha dəyərlidir. Bu, təşkilat üzvlərinə kifayət qədər böyük ictimai, siyasi, iqtisadi, demoqrafik - humanitar və strateji imkanlar yaradır.
Müqayisə apardıqda görürük ki, Türk Dövlətlərı Təşkilatı sıralarında 5 dövləti (Azərbaycan, Türkiyə, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Özbəkistan) birləşdirir, 3 ölkə (Macarıstan, Türkmənistan, Şimali Kipr Türk Cümhuriyyəti) isə müşahidəçi qismində yer alır. Bəzi strateji tədqiqat mərkəzləri belə bir proqnozla çıxış edirlər ki, TDT uzunmüddətli strategiya əsasında fəaliyyətini davam etdirməklə sıralarında 40-a yaxın dövləti birləşdirə bilər. Bu, təbii ki, iqtisadi imkanların - maliyyə büdcəsinin, demoqrafik potensialın da artması deməkdir. Araşdırma mərkəzlərinin təhlillərində belə qənaət ifadə edilir ki, TDT-nin gələcək əhali potensialı 700 milyondan çox, maliyyə büdcəsi isə 55 trilyona yaxın ola bilər ki, bu da eyni göstəricilərdə Avropa İttifaqını geridə qoymaqdır. Üstəlik, nəzərə almaq lazımdır ki, türkdilli ölkələr coğrafiyasında regional bazarın formalaşdırılması imkanları Aİ məkanından daha çoxdur və təşkilata hazırkı üzv dövlətlər birgə iqtisadi inkişafa təkan verəcək sərvətlərlə zəngindir.
Beləliklə, Türk Dövlətlər Təşkilatı timsalında regional ittifaqın yeni güc mərkəzinə çevrilməsi üçün geniş potensial və əlverişli zəmin var. Yeni dövrdə Azərbaycanın xarici siyasət kursunun strateji prioritetlərindən birinin Türk Dövlətlər Təşkilatının gücünün və nüfuzunun artırılması olması bu kontekstdə həlledici faktordur.
Nurlan Qələndərli-Yeni Azərbaycan Partiyası Mərkəzi Aparatının İnformasiya texnologiyaları və ictimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin müdiri

Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:84
embedMənbə:https://www.xalqcebhesi.az
archiveBu xəbər 16 Fevral 2025 18:28 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

“Landmark” bu dəfə Sahil Bababyevin idarəçiliyinə keçdi

21 Oktyabr 2025 11:26see284

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see242

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see234

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see207

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see189

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see182

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see173

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see173

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see171

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see164

Azərbaycan ötən ay genişzolaqlı internetin orta sürətinə görə Cənubi Qafqazda liderliyini saxlayıb

21 Oktyabr 2025 13:54see163

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see154

Naxçıvan məktəblisi “Statistik olimpiada”nın qalibi olub

21 Oktyabr 2025 03:36see153

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see153

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see153

Fransada tornado nəticəsində 1 nəfər ölüb, xəsarət alanlar var

21 Oktyabr 2025 03:34see134

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see133

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see127

Daha 8 məsələ parlamentin plenar iclasına tövsiyə edilib

21 Oktyabr 2025 17:38see126

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see121
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri