Rəqəmsal həyat və sosial media insan mənəviyyatına və ibadətinə necə təsir edir? İlahiyyatçı görün NƏLƏRİ DANIŞDI KONKRET

“Elm və texnologiya inkişaf etdikcə insanların buna münasibəti zaman-zaman dəyişib. Son 100 ildə insanların elmə və texnologiyaya baxışı, onların xarakteri, dünyagörüşü və inancları ilə sıx bağlı olub. Bəzi insanlar texnologiyanın nailiyyətlərinə tənqidi yanaşıb, hətta ona “şeytan aləti” damğası vurublar. Məsələn, televiziya və peyk antenalarının yayılması müəyyən dövrlərdə bəzi çevrələr tərəfindən neqativ adlandırılıb. Lakin bu yanaşmalar kütləvi olmayıb və ümumi rəyə çevrilməyib”.

Bu fikirləri KONKRET.az-a açıqlamasında İlahiyyatçı Fazil Əhməd səsləndirib:

“Bu gün müasir texnologiyadan, xüsusilə rəqəmsal alətlərdən istifadə cəmiyyətin əksəriyyəti tərəfindən müsbət qarşılanır. İslamda elmin önəmi nəzərə alınaraq texnologiyaların dini həyatda istifadəsi getdikcə daha geniş vüsət alır. İnsanlar başa düşürlər ki, elm və texnologiya həyatlarını daha da asanlaşdırır. Məsələn, Ramazan ayının başlanğıcı və sonunun müəyyən olunması əvvəllər yalnız gözlə aparılırdısa, indi müasir texnologiyalar və elektron xəritələr vasitəsilə dəqiq hesablamalar aparmaq mümkündür. Bu, insanların ibadət və dini həyatlarını daha düzgün şəkildə tənzimləmələrinə şərait yaradır. Texnologiyanın dini həyatdakı rolu bununla məhdudlaşmır. Məsələn, zikrlərin düzgün və sayla oxunması üçün xüsusi elektron cihazlar mövcuddur. Eyni zamanda, dini biliklərin əldə olunması da xeyli asanlaşıb. Əvvəllər dini kitabları əldə etmək üçün xaricdən sifariş vermək lazım idi. İndi isə minlərlə dini kitabı bir proqramda toplamaq və mobil formada istifadə etmək mümkündür. Bu, zaman və məsafəyə qənaət etməklə yanaşı, daha çox insanın dini maarifləndirilməsinə xidmət edir”.

İlahiyyatçı qeyd edir ki, əvvəllər dini təhsil almaq üçün xarici ölkələrə üz tutmaq lazım gəlirdi. Bu, bəzən mənfi təsirlərlə müşayiət olunurdu. Hazırda isə insanlar onlayn formada, dünyanın istənilən nöqtəsində yerləşən dini müəssisələrində təhsil ala bilir, mənfi təsirlərə məruz qalmadan, rahat şəkildə öz dini biliklərini artırırlar.

“Bütün bunlar göstərir ki, informasiya texnologiyalarının tətbiqi müsəlmanların dini həyatında əhəmiyyətli nailiyyətlərə gətirib çıxarıb. Proqram təminatı şirkətləri də bu ehtiyacları görərək, müsəlman istifadəçilər üçün xüsusi tətbiqlər hazırlayırlar. Hətta bu tətbiqləri hazırlayanlar arasında qeyri-müsəlmanlar da var. Onlar bu sahədəki tələbatı nəzərə alaraq dualar, namaz vaxtları, Quran oxunuşu və dini məlumatlar üçün proqramlar yayımlayırlar. Bu gün bir çox müsəlmanın telefonunda Qurani-Kərimin müxtəlif dillərdə tərcümələri, dualar, dini kitablar və digər faydalı materiallar yer alır. Bu, artıq fiziki kitaba olan ehtiyacı azaldıb və dini biliklərin daha geniş auditoriyaya çatdırılmasını təmin edib. Bütün bunların fonunda müasir dövrdə əksər din alimləri və fəqihləri bu texnologiyalardan istifadəni haram saymır, əksinə, onların düzgün və faydalı istifadəsini təşviq edirlər”.

Aynurə İsmayıl

KONKRET.az