Sərnişinlər təyyarə qəzasında necə sağ qalıb? Ekspert DANIŞDI

AZAL-ın J2-8243 saylı Bakı-Qroznı reysini yerinə yetirən təyyarənin Aktauda qəzaya uğraması nəticəsində təyyarə qəzasında 28 nəfəri xilas etmək mümkün olub. Qəzadan sonra yanğın baş versə də, bu qədər sərnişinin sağ qalması həm sual, həm də təəccüb doğurur. 

SimpliFly kapitanı və baş direktoru Alon Pereq bunun necə baş verdiyini izah edib.

O, aviasiyanın hər il daha təhlükəsiz olduğunu söyləyib.

"Son illərdə sərnişin daşınması üç dəfə artıb və ölənlərin sayı on dəfə azalıb. Aviasiya 28 ildə 30 dəfə təhlükəsiz olub. Ona görə də hər bir hadisə belə rezonans doğurur. Qəzalar çox nadir hallarda baş verir - hər iki ayda bir", - Pereq vurğulayıb.

Ən çox fəlakətlər Qərb dünyasından kənarda baş verir. “Son illərdə biz Qazaxıstanda yalnız bir, Nepal və Çində iki faciə gördük. Qərb dünyasında qəzalar nadir hallarda baş verir və hər faciədən nəticə çıxarılır. Qərb aviasiyasında sonuncu ölüm hadisəsi 2015-ci ildə olub”, - ekspert qeyd edib.

Təyyarə qəzalarının 70 faizi insan təqsiri üzündən baş verir. "Texnologiya inanılmaz dərəcədə irəli gedib, lakin insan elementi eyni qalıb", - Pereq deyib.

Qazaxıstanda baş verən fəlakətlə bağlı araşdırmalar davam edir. Əvvəlcə quşların səbəb ola biləcəyi düşünülürdü. Lakin Pereqin fikrincə, belə bir ssenarinin olması ehtimalı azdır. “Quşların vurması kimi təbiət hadisələri qəzalara səbəb ola bilər. Ancaq hər iki mühərrikin bir anda sıradan çıxması nadirdir. Yeganə məlum hadisə 2009-cu ildə, təyyarənin quş vurmasından sonra Qudzon çayına enməsi zamanı baş verib”.

İnsidentin ehtimal olunan səbəbinin atəş nəticəsində yaranan zərər olduğu bildirilir. "Fotolar ekipajın təyyarəni endirməyə çalışdığını, lakin nəyinsə buna mane olduğunu göstərir", - ekspert əlavə edib.

“Sərnişinləri niyə xilas etmək mümkün olub” sualına ekspert belə cavab verib:  "Təyyarə, hətta mühərriklər olmadan da idarə oluna bilsə, yerə enə bilər. Nəzarət pozulduqda problemlər başlayır. Məsələn, əgər təyyarə vurulubsa və idarəetmə mexanizmləri zədələnibsə, uğurlu eniş ehtimalı minimaldır”.

Təyyarənin dizaynı əsas amil ola bilərdi. “Təyyarə daş kimi düşmədikdə, lakin idarə olunmağa davam etdikdə xilasetmə şansı artır. Qazaxıstan timsalında təyyarənin bir tərəfinin nisbətən toxunulmaz qalması mümkündür. Xəsarət almamış tərəfdəki sərnişinlər sağ qalıb”, - o, yekunlaşdırıb.