“Şimal axını”nından sızan metan qazı Baltik dənizinin böyük hissələrinə yayılıb

Yeni araşdırmaya görə, “Şimal axını” boru kəməri partlayışlarından sonra metan qazı sızması Baltik dənizinin cənub sularında geniş yayılıb və bölgədəki 20-dən çox dəniz qorunan ərazisinə təsir edib.

Bizimyol.info "AA"ya istinadən xəbər verir ki, Qöteborq Universitetinin və “Okeanın səsi” tədqiqat mərkəzinin alimləri Rusiya təbii qazını Avropaya daşıyan “Şimal axını” boru kəmərlərində sızmaların yayıldığı ərazidə metan konsentrasiyasının səviyyəsini ölçmək üçün sualtı robotlardan istifadə ediblər.

Araşdırmalar çərçivəsində boru kəmərlərindən sızan metan qazının böyük hissəsinin dəniz səthinə və atmosferə qalxdığı, bir hissəsinin isə səthin altında qalaraq okean axınları ilə Baltik dənizinə dağıldığı müəyyən edilib.

Elm adamları Baltik sularında metan səviyyəsinin, xüsusən 2022-ci ilin sentyabrında boru kəmərinin partlamasından sonrakı ilk günlərdə normadan təxminən 1000 dəfə çox artdığını aşkar ediblər.

“Okeanın səsi”nin alimi və tədqiqatın müəlliflərindən biri Martin Mohrmann bildirib ki, ölçmələrə əsasən, metan qazı Baltik dənizinin cənubunda, Danimarkanın şərqindəki Zelandiya sahillərindən Qdansk körfəzinə qədər geniş yayılıb. "Təxmin edirik ki, bütün Baltik dənizinin 14 faizindən çoxu metan səviyyəsi normadan ən azı 5 dəfə yüksəkdir", - deyə Mohrmann qeyd edib.

Alimlər ölçmələrə əsaslanaraq, Baltik dənizində metanın necə paylandığını və hara çatdığını göstərən model yaradıblar. Müvafiq olaraq, okean cərəyanlarının qazı dəniz ekosistemlərini, biomüxtəlifliyi və təbii ehtiyatları qorumaq üçün nəzərdə tutulmuş 23 müxtəlif dəniz qoruq ərazisinə daşıdığı müəyyən edilib.

Tədqiqatın müəlliflərindən biri, Qöteborq Universitetinin Dəniz Elmləri Departamentindən Bastien Queste, metan emissiyalarının mənfi təsirinə məruz qalan ərazilərin modelin köməyi ilə asanlıqla müəyyən oluna biləcəyini, bunun gələcəkdə Baltik dənizi ekosistemlərində yarana biləcək hər hansı problemə müdaxiləni asanlaşdırdığını bildirib.

Araşdırmanın təfərrüatları "Nature" jurnalında dərc olunub.

Qadir, Bizimyol.info