Tramp Amerika və dünya üçün nə VƏD EDİR...
Amerikada seçkilərin nəticələrinə görə, 47-ci ABŞ prezidenti bəlli olacaq. ABŞ vətəndaşları iki namizəddən birinin, ya Donald Trampın, ya da Kamala Harrisin qalib gələcəyini bilir. Hazırki nəticələrə görə, Tramp rəqibi Kamalanı qabaqlayır. Amma prezident seçilmək üçün namizəd bütün ştatlardan 538 seçki kollegiyası səsinin ən azı 270-ni qazanmalıdır.
Hazırda bir çox mətbuat orqanı Trampın qələbə qazandığını elan edib. Trampın özü də qələbə qazandığını bildirib.
ABŞ-da seçki siyasəti
ABŞ siyasətində iki partiyanın - Demokratlar və Respublikaçıların hakimiyyəti var.
Bu iki partiya bütün ştatlarda önseçkilər və partiya qurultayları təşkil edərək, sədr namizədi müəyyənləşdirir.
Namizədlərin müəyyən olunmasında partiyalar arasında bəzi fərqlər var. Bu proses də ştatdan-ştata dəyişir.
Seçkini qazanan ən çox səs verilən namizəd olmaya bilər.
Hər iki namizəd 50 ştatda təşkil olunan Seçki Kollegiyası seçkilərini qazanmaq üçün yarışır.
Hər bir ştatda əhali sayından asılı olaraq müəyyən sayda seçki kollegiyası səsləri var. Ümumilikdə 538 səsdən söhbət gedir və qalibə azı 270 səs lazımdır.
Seçicilər qeydiyyatda olduqları ştatın Seçicilər Kollegiyasına göndərəcəyi nümayəndələri, nümayəndələr isə prezidenti və vitse-prezidenti seçir.
İki ştatdan başqa, digərlərində seçkini qazanan namizəd bütün kollegiya səslərinə sahib olur.
Men ve Nebraska ştatlarında isə nümayəndələr namizədlərin aldığı səs nisbətinə görə paylaşdırılır.
Ştatların əksəriyyəti bu və ya digər partiyaya meyllidir. Buna görə də diqqət hər iki namizədin qalib gəlmək şansı olan təxminən 7 ştata yönəlib. Bu ştatlar “döyüş meydanı” və ya dəyişkən ştatlar kimi də tanınır.
Seçicilərin səs verməsi üçün namizədlərin vədləri də önəmli rol oynayıb.
Belə ki, Kamala Harris abort hüququnu müdafiə edir və işləyən ailələr üçün yemək və mənzil xərclərini azaltmağı vəd edib.
Donald Tramp isə sərhədi bağlayacağını vəd edib və trilyonlarla verginin azaldılmasını təklif edib.
Tramp eyni zamanda seçki kampaniyasını Tesla” və “SpaceX”in sahibi İlon Mask ilə birgə aparıb.
ABŞ-ın keçmiş prezidenti seçkilərdə qalib gələrsə, hökumətin səmərəliliyini artırmaq üçün islahatlar aparacaq komissiya yaratmağa söz verib. Bu komissiyaya isə İlon Mask rəhbərlik edəcək.
Bəs seçkinin nəticələri nə vaxt bilinəcək?
Əvvəlki seçki təcrübələrinə əsasən deyə bilərik ki, seçkinin qalibi seçki gecəsi elan edilir. Amma sonuncu 2020-ci ildə bütün səslərin sayılması bir neçə gün çəkdi. Əgər prezident dəyişikliyi olarsa, seçkidən sonrakı dönəm keçid dövrü kimi tanınır.
Bu, həm də nazirlərin, yeni idarəedicilərin formalaşması və yeni dönəm üçün planlar qurulması dövrüdür.
Bu gün seçiləcək prezident isə 2025-ci ilin yanvarından Ağ Evdə dörd il müddətinə prezident vəzifəsini icra edəcək.