Trampın “Kökə və Qamçı” Yanaşması: Yaxın zamanlarda gözləntilər nədir? Rəy

ABŞ-ın yeni prezidenti Donald Trampın Rusiya-Ukrayna müharibəsi ilə bağlı açıqlamaları yenidən beynəlxalq arenada geniş müzakirələrə səbəb olub. Trampın sözlərinə görə, Rusiya prezidenti Vladimir Putin Ukrayna ilə razılığa gəlməlidir, əks halda, Rusiya daha böyük problemlərlə üzləşə bilər. Tramp, hətta Putini "Rusiyanı məhv etməkdə" ittiham edib. Trampın açıqlamaları beynəlxalq siyasətdəki mövcud dinamikaya yeni suallar əlavə edir və qarşıdakı hadisələrin istiqamətini dəyişdirə bilər.

Bəs Putin həqiqətən də razılaşmaya gedəcəkmi? Bu, onun və Rusiya üçün məğlubiyyət anlamına gəlirmi? Əgər razılıq əldə olunarsa, bu, daha çox Rusiyanın, yoxsa Ukraynanın maraqlarına xidmət edəcək? 

Bu barədə Moderator.az-a danışan poltoloq Sultan Zahidov deyir ki, ABŞ-ın yeni prezidenti Donald Tramp hazırda Rusiya-Ukrayna müharibəsi ilə bağlı “kökə və qamçı” siyasətini yürüdür:

“Bu siyasətin mahiyyəti, bir tərəfdən Rusiyanı danışıqlar masasına cəlb etmək üçün müəyyən güzəştlər təklif etmək, digər tərəfdən isə sərt təzyiqlər göstərməkdir. Tramp bir tərəfdən, Rusiya üçün cazibədar görünən təkliflər irəli sürür, məsələn, müharibəni dayandırmağa və Ukraynanın NATO-ya daxil olmamasını təmin etməyə çalışacağını deyir. Digər tərəfdən isə xəbərdarlıq edir ki, əgər Rusiya danışıqlara gəlməsə, sanksiyaların tətbiqi və Ukraynaya göndərilən hərbi sursatların miqdarının artırılması kimi ciddi tədbirlər görülə bilər. Tramp və komandası bu müharibəni qısa zamanda bitirmək istəyir. Lakin bunun qarşısında duran əsas maneələr tərəflərin mövqelərinin bir-birindən kəskin şəkildə fərqli olmasıdır. Putin uzunmüddətli sülh sazişi tələb edir və bu sazişdə Ukraynanın hərbi kontingentinin azaldılmasını, heç vaxt NATO-ya daxil olmamasını, həmçinin cəbhədəki reallıqları qəbul etməsini istəyir. Cəbhədəki reallıqlara görə, Ukraynanın Krım, Zaporojye, Donetsk, Luqansk və Xerson bölgələrinin Rusiya əraziləri kimi tanınması lazımdır. Bu isə Ukrayna üçün qəbuledilməz şərtlərdir. Digər tərəfdən, Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski bildirib ki, hər hansı atəşkəs sazişi yalnız Ukraynaya ən azı 200 minlik Avropa qoşununun yeridilməsi şərti ilə mümkündür. Lakin bu təklif Avropada razılıq əldə etməkdə çətinliklər yaradır. Hazırkı durumda tərəflər arasında mövqelər o qədər ziddiyyətlidir ki, danışıqlar masasına oturmaq ehtimalı azdır. Qısa müddətdə, məsələn, yaxın bir-iki həftədə Putinlə Tramp arasında telefon danışığı baş tuta bilər. Lakin üzbəüz görüşün baş verməsi real görünmür. Digər tərəfdən, Rusiya Donbasda müəyyən əraziləri daha da ələ keçirmək istiqamətində irəliləyir və bu şəraitdə atəşkəs imzalanması Putini qane etmir”.

Mehin Mehmanqızı