Icma.az
close
up
RU
Trampın oyunu: Ukraynanın faydalı qazıntıları haqqında bəyanatın arxasında nə dayanır?

Trampın oyunu: Ukraynanın faydalı qazıntıları haqqında bəyanatın arxasında nə dayanır?

Icma.az, Moderator.az saytından verilən məlumata əsaslanaraq xəbər yayır.

"Konstitusiyaya görə, Ukraynanın yeraltı sərvətləri xalqa məxsusdur və onun maraqları nəzərə alınmalıdır..."

Tramp Ukraynanın faydalı qazıntılarını vurğulamağa davam edir və bildirir ki, ABŞ əvvəlki yardımına görə onlara çıxış əldə etməlidir.

Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "nv.ua" nəşri yazıb.

ABŞ prezidenti Donald Tramp bəyan edib ki, Ukrayna hərbi yardımın əvəzi kimi Amerikaya 500 milyard dollar dəyərində faydalı qazıntılar verməyə razılaşıb. "Mən onlara dedim ki, təxminən 500 milyard dollara ekvivalent faydalı qazıntılar istəyirəm və onlar, əslində, bununla razılaşdılar", - o, bildirib.

Bununla yanaşı, Tramp təkid edir ki, ABŞ hətta Rusiya ilə sülh sazişi bağlanıb-bağlanmamasından asılı olmayaraq Ukraynanın təbii ehtiyatlarına çıxış əldə etməlidir. Bu perspektivlər və onların şərtləri barədə "Razumkov Mərkəzi"nin enerji proqramları direktoru Vladimir Omelçenko danışıb.

Konstitusiyaya görə, Ukrayna ərazisində olan yeraltı sərvətlər xalqa məxsusdur. Onların ötürülməsi ilə bağlı sənədin imzalanması nə dərəcədə qanuni ola bilər?

Düşünürəm ki, bu, konstitusiya məsələsidir. Qanunvericiliyə müvafiq dəyişikliklər edilmədən bu mümkün deyil. Buna görə də parlament olmadan bunu həyata keçirmək mümkün deyil.

Əvvəlcə bu yolun Ukraynada hüququn aliliyinə cavab verməsi və hər şeydən əvvəl təkcə ayrı-ayrı amerikalı sənayeçilərin yox, Ukrayna xalqının maraqlarını nəzərə alması vacibdir.

Son müsahibəsində prezident Zelenski Ukraynanın ABŞ-dan "75 milyard dollardan çox" yardım aldığını bəyan edib və jurnalistlər tərəfindən göstərilən 177 milyard dollar rəqəmini təkzib edib. Bəs bu halda niyə Trampın dediyinə görə Ukrayna 500 milyard dollar dəyərində resurslar verməyə razıdır? Bu, aldığı dəstəkdən beş dəfə çoxdur.

Bilirsiniz, bu məsələ hələ müzakirə olunur, heç bir rəsmi qərar yoxdur. Sadəcə, danışıqlar prosesi gedir. Şübhəsiz ki, Tramp ABŞ-ın maraqları naminə hərəkət edir və ölkəsi üçün mümkün qədər çox fayda əldə etməyə çalışır.

Ona görə də belə bir məbləğ səsləndirir. Ancaq biz də müəyyən şərtlər qoya bilərik,  məsələn, ABŞ ilə birgə faydalı qazıntıların işlənməsi üçün müəssisələr yaratmağa hazırıq, lakin bu müəssisədə dövlət mülkiyyətinin nəzarət paketi və ya müəyyən bir hissəsi olmalıdır.

Bu o demək deyil ki, biz bütün resursları 500 milyard dollarlıq məbləğdə ötürəcəyik, bu absurd fərziyyədir. Hazırda heç bir sənədlə təsdiqlənməmiş, sadəcə, müzakirələr gedir. Ukrayna danışıqlar apararaq öz maraqlarının nəzərə alınmasını tələb edə bilər.

Əslində, nadir torpaq metalları yataqlarının birgə işlənməsi təklifi normaldır. Bu, çox uzunmüddətli bir prosesdir, kəşfiyyat işlərinin aparılması da daxil olmaqla on illər tələb edir, çünki hazırda onlar haqqında tam məlumat yoxdur. Tam kəşfiyyat başa çatana və bütün sənədlər razılaşdırılana qədər 2040-2050-ci illər olacaq, yəni bu, tez baş verən bir proses deyil.

Avropalılar da ABŞ qədər Ukraynaya yardım edib. Onlar bu "səxavət hərracına" baxaraq hər hansı bir "kompensasiya" tələb edə bilərlərmi? Xüsusilə nəzərə alsaq ki, Ağ Ev administrasiyası bir neçə dəfə bəyan edib ki, ABŞ Ukraynanın bütün təhlükəsizlik və maliyyə yükünü Avropanın üzərinə qoymaq niyyətindədir.

Düşünürəm ki, bu, çətin ola bilər. Yenə də Trampın sözlərinə skeptik yanaşmaq lazımdır. Ola bilsin ki, o, sadəcə, siyasi oyun aparır və heç nəyi inkişaf etdirmək niyyətində deyil, çünki anlayır ki, bu, çox uzun müddət tələb edir. Orada nə qədər ehtiyat olduğu belə dəqiq məlum deyil. Ukraynada sərmayə üçün müharibə, müharibədən sonrakı bərpa prosesi kimi çətin şərait var.

Çox güman ki, o, sadəcə, seçicilərinə mesaj vermək istəyir ki, guya, Bayden hər şeyi "pulsuz" verib, amma o, amerikalıların maraqlarını düşünür və Ukrayna yardımı əvəzsiz olmayacaq, əksinə, təbii sərvətlərin müqabilində veriləcək. Yəni bu mesajla o, Ukraynaya silah tədarükünü əsaslandırmaq istəyir, çünki anlayır ki, Ukrayna silaha ehtiyac duyur.

Tramp hansı resurslarla maraqlana bilər?

Trampın özü heç bir resursla maraqlanmır, çünki bu sahəni yaxşı bilmir. Onun arxasında duran biznes maraqlana bilər. Əsasən nadir torpaq elementləri, titan filizi, litium, manqan və s. cəlbedici ola bilər.

Ukraynanın 500 milyard dollara ekvivalent resursları qaytarması üçün neçə il və ya hətta neçə nəsil lazım olacaq? Bunu demək mümkün deyil. Xüsusi texniki-iqtisadi əsaslandırma, proqnozlar, konsepsiya və strategiya hazırlanmalıdır. Bu, çox böyük işdir və belə bir qiymətləndirmənin aparılması üçün illər tələb olunur.

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:87
embedMənbə:https://moderator.az
archiveBu xəbər 12 Fevral 2025 22:06 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

“Landmark” bu dəfə Sahil Bababyevin idarəçiliyinə keçdi

21 Oktyabr 2025 11:26see335

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see248

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see237

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see215

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see195

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see190

“Azərkosmos” peyk istehsalına hazırlaşır kosmik sənayenin inkişafında yeni mərhələ

21 Oktyabr 2025 19:12see189

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see176

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see176

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see167

Azərbaycan ötən ay genişzolaqlı internetin orta sürətinə görə Cənubi Qafqazda liderliyini saxlayıb

21 Oktyabr 2025 13:54see166

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see157

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see157

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see136

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see133

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see132

Daha 8 məsələ parlamentin plenar iclasına tövsiyə edilib

21 Oktyabr 2025 17:38see130

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see129

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see127

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see127
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri