Xidməti intihar, yaxud məsul şəxslərin... məsuliyyətsizliyi

Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin məlumatını oxuyuram. Məlumat belə başlayır: "Diplomatik statusdan istifadə edilməklə Birləşmiş Ərəb Əmirliklərindən (BƏƏ) Türkiyəyə daşınan külli miqdarda qızıl külçələrini qaçaqmalçılıq yolu ilə gömrük sərhədindən keçirilməsi faktı ilə bağlı cinayət işi başlanılıb".

Bu, əslində yeni hadisə deyil; bir neçə gündür bu barədə yazılır, deyilir. Söhbət Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Amerika Birləşmiş Ştatlarındakı hərbi attaşesinin baş köməkçisi vəzifəsində xidmət edən polkovnik-leytenant Qəhrəman Məmmədovdan gedir.

O, noyabrın 22-də ABŞ-dan Türkiyəyə gəlib, onun gəlişinə qədər Birləşmiş Ərəb Əmirliklərindən İstanbul Hava Limanına gətirilmiş çəkisi 70 kiloqram, maddi dəyəri 10 milyon 220 min 900 manat (6 milyon ABŞ dolları) olan qızıl külçələri götürüb. Öz diplomatik imtiyaz və immunitetindən sui-istifadə edərək, qızılı gömrük rəsmiləşdirməsi olmadan oradan çıxarıb, taksi ilə otellərdən birinə aparmaq istəyib. Anar Qasımov adlı bir şəxsə çatdırmalıymış. Hər ikisi tutulub. Hava limanında həmin saxlancda daha 14 kiloqram qızıl külçə də tapılıb, götürülüb; bütün bunları artıq bilirsiniz.

Mənim diqqəti cəlb etmək istədiyim başqa nüanslar var. Polkovnik-leytenat Qəhrəman Məmmədov Azərbaycanın ABŞ-dakı hərbi attaşesinin baş köməkçisidir. Silahlı Qüvvələrin zabitidir. Çox mühüm vəzifəsi, üzərində dövlət atributları olan zabit mundiri daşıyan bu şəxs hansısa mütəşəkkil qaçaqmalçı cinayətkar şəbəkəyə oğurluq mal daşıyırmış, kuryerlik edirmiş.

Əlbəttə, istintaq həmin şəbəkənin harda, kimlərdən ibarət olduğunu aydınlaşdırmağa çalışacaq. Anar Qasımov sıradan bir şəxsdir; hər halda məlumatda onun hansısa bir məsul vəzifə tutduğu yazılmayıb. Qəhrəman Məmmədov isə diplomatik xidmətdə olan hərbi qulluqçudur.

Bilmirəm, onun bu vəzifədə xidmətə gəlməsində əmisi general Cavanşir Məmmədovun hansısa rolu olub, yoxsa yox? Hər halda Qəhrəman Məmmədovun karyerası pis başlamayıb. Özünə görə vəzifəsi, iş-gücü, maaşı, diplomatik imtiyazları, karyera yüksəlişi üçün imkanları, şəxsi perspektivləri vardı. Bir gənc adama, bir zabitə daha nə lazım idi ki, o, öz məsuliyyətli və şərəfli vəzifəsini - öz zabit şərəfini heçə sayıb, hansısa cinayətkar şəbəkəyə kuryer xidməti göstərsin?

Əlbəttə, deyə bilərsiniz ki, onun təqsirsizlik prezumpsiyası hüququ var; Qəhrəman Məmmədovun törətdiyi əmələ hüquqi qiyməti istintaq və məhkəmə verəcək.

Bunlar doğrudur. Ancaq adam 70 kiıoqram qızılla - az qala özü ağırlıqda qaçaq malla, külçələrlə cinayət üstündə yaxalanıb. Bu, faktdır.

Məmmədov bu işi havayı görməyib, əlbət. Həm də, ola bilsin ki, birinci dəfə deyil (hər halda istintaq araşdırmalarından sonra hər şey məlum olacaq). O, bu xidmətinin qarşılığında maddi və sair formalarda - istənilən halda qanunsuz qazanc əldə edib. Bu da aydınlaşacaq. Ancaq adamın nəyi çatmırdı ki, belə bir qanunsuzluğa qol qoyub? Ya şirnikləndiriblər, ya qotxudublar, yaxud tamam başqa bir səbəb var. Bunu da araşdırmalar ortaya çıxaracaq. Sadəcə, diqqətə çatdırmaq istədiyim budur: belə məsul bir işdə çalışan adam da bu qədər məsuliyyətsiz ola bilərmiş!

Şübhəsiz, onu da deyəcəksiniz ki, Qəhrəman Məmmədovun hələ nə vəzifəsi var ki?! Sarayından külçələr çıxan necə nazirlər, ağır cinayətlərdə ittiham olunmuş necə baş nazirlər, spiker var; bəziləri tutuldu. Qaçıb canını qurtaran da oldu.

Hələ generallar, generallar! Dəstə-dəstə həbs olunan generallar, qoşun-qoşun zabitlər, bir düjün icra başçısı, elə nə qədər hakim, prokuror, rəis, rektor, direktor... Həm də də təkcə bizdə deyil, hər ölkədə var. Baxırsan, heyrətə gəlirsən!

İlahi, bu qədər oxuyasan, çalışasan, didinəsən, bəzən dişinlə-dırnağınla, bir çox hallarda kiminsə köməyi ilə, nəyinsə qarşılığında, ya öz zəhmətinlə, ya da hansısa qüvvənin təkanı ilə cəmiyyətdə yüksək bir mövqeyə, dövlətdə vəzifəyə çatasan, güvən, imtiyaz və perspektiv qazanasan, sonra da bütün bunların üstündən qalın, qara bir xətt çəkib, cinayət yoluna yuvarlanasan!

Buna "xidməti intihar" deyəcəm. Bilmirəm, bu, doğru ifadədirmi?!

Çox qəribədir insan!

Gözü doyanda qarnı doymur, qarnı doyanda gözü doymur. Son nəticə: fiasko!

Bax, elə bu günlərdə DTX daha bir məsul zabitin barəsində cinayət işini yekunlaşdırıb, məhkəməyə göndərib. Bu şəxs müxtəlif hərbi hissələrdə maliyyə rəisi olub.

Orduda maliyyə rəisi olmaq!

Bilirsiniz, nə deməkdir?! İkiqat, üçqat... onqat məsuliyyət. Ordu mənsubu olmağın məsuliyyəti özü bəsdir. Üstəgəl ordunun maliyyəsi sənin əlindən gəlib keçir. Və bütün bunları heçə sayıb, qanunsuz yollara baş vurursan və... dövlətə 2 milyon manat ziyan vurursan! Hələ bu nədir ki! 42 milyon ziyan vuranların biri artıq həbsdədir (istintaqa, məhkəməyə bəlli olan yeyintidən, dağıntıdan söhbət gedir).

Yaxud Ali Məhkəmədə bu yaxınlarda bir proses vardı: bir nəfər ölkədən nə az, nə çox 326 milyon manat pul çıxarıb! Elə xaricə kənd təsərrüfatı məhsulları satıb, yüz minlərlə, milyonlarla, hətta on milyonlarla pulu ölkəyə qaytarmayanlar var. Dəstə-dəstə həbs olunurlar.

Bu qədər pulu, imkanı, yüksək səviyyədə şəraiti, dolanışığı olan adamlar niyə belə qanunsuzluqlara gedib, özünün də, ailəsinin də həyatını riskə atsın ki?! Anlamaq olmur.

Axı xoşbəxt olmaq üçün adama çox şey lazım deyil! Elə deyilmi?! Bəlkə mən yanlış düşünürəm...

Bahəddin Həzi,

bizimyol.info