Icma.az
close
up
RU
Yad torpaqlardakı “kölgə”miz...

Yad torpaqlardakı “kölgə”miz...

Yeniazerbaycan portalından verilən məlumata görə, Icma.az xəbər yayır.

Diaspor quruculuğunda yeni yanaşma

Dünyanın hər guşəsinə səpələnmiş azərbaycanlılar - bir-birindən uzaq, amma bir millətin damarlarında dolaşan qan kimi eyni ritmlə döyünürlər. Diaspor quruculuğu sadəcə, mədəniyyət gecələri keçirmək, milli yeməklər təqdim etmək deyil. Bu, öz kökünü yad torpaqlarda da yaşatmaq, eyni zamanda, həmin torpaqlarda söz sahibi olmaqdır.

Obrazlı şəkildə desək, bir millətin diasporu onun yad torpaqlarda “kölgə”si kimidir. Ağac harada kök atıbsa, kölgə də onunla birlikdə var olur. Azərbaycan xalqı üçün bu köklər torpağımızda, Qarabağda, Xəzərin sahilində, Arazın qırağındadır. Amma kölgəmiz Moskvanın küçələrinə də düşür, Parisə də, Berlinə də, Nyu-Yorka da...

Görünməz gücün görünən nəticəsi...

Lobbiçilik çoxlarının düşündüyü kimi yalnız parlamentlərdə qanun qəbul etdirmək deyil. Lobbiçilik sözün, əlaqənin, münasibətin, hətta bir çay süfrəsinin gücünü siyasi təsirə çevirməkdir. Dünyada millətlər öz gücünü çox zaman məhz lobbiçiliklə göstərirlər. Bir konqresmenin səs vermə anında yadına gələn bir dost sözü, bir iş adamının qərarında millətsevər yanaşma - bunların hamısı lobbiçiliyin görünməyən toxumlarıdır.

Bir çox hallarda diasporla lobbiçiliyi qarışdırırıq. Ancaq diaspor bir xalqın yad diyarda varlığıdır. Lobbiçilik isə o varlığın gücə çevrilməsi, təsir alətinə dönməsidir. Birində mədəniyyət, digərində siyasət əsasdır. Birində “biz kimik?” sualı cavablanır, digərində “biz nə edə bilərik?” sualı.

Kim üçün və nə üçün?

Əslində, diaspor quruculuğunda ən kritik sual budur: Bütün bunları kim üçün və nə üçün edirik? Diaspor fəaliyyətimizi yalnız Vətən üçün edirik desək, bu, yarımçıq fəaliyyət sayıla bilər. Çünki diaspor həm də yaşadığı ölkə üçün dəyər qazanmalıdır. İnteqrasiya olmadan assimilyasiya təhlükəsinin baş verməsi qaçılmazdır, amma balanssız inteqrasiya da milli kimliyi riskə ata bilər. Ona görə də diaspor quruculuğu bir növ ikili vətəndaşlıq kimliyinin harmoniyasıdır: həm Azərbaycanlı olmaq, həm də xarici dövlətlərdə doğulduğu ölkənin dəyərli vətəndaşı kimi qəbul edilmək.

Yeni baxış: emosiyadan mexanizmə

Bu günə qədər bir çox hallarda diaspor quruculuğuna emosional yanaşmışıq. “Vətənimiz üçün birləşək, Novruz şənliyi keçirək, milli geyim geyinək”. Təbii ki, bütün bunlar da önəmlidir, amma perspektiv üçün yeni baxışlar sərgiləmək də diaspor siyasətimiz üçün effektiv ola bilər. Məsələn, diaspor fəaliyyətimizi yalnız folklor üzərindən deyil, elm və yaxud iqtisadiyyat üzərindən də qura bilərik.

Xaricdə yaşayan azərbaycanlı alimlərin bir araya gətirilməsi, dünyanın aparıcı universitetlərində azərbaycanlı tələbələrin və professorların əlaqələndirilməsi. Bundan başqa, Qarabağ həqiqətlərinin elmi konfranslarda, araşdırmalarda təqdim edilməsini qeyd edə bilərik.

İqtisadiyyat üzərindən qurulan diaspor fəaliyyətinə gəldikdə isə Azərbaycanın ixrac potensialını tanıtmaq, məsələn, kənd təsərrüfatı məhsullarını, turizm imkanlarını, startapları təqdim etmək, müxtəlif ölkələrdə “Azərbaycan Ticarət Evləri” və ya “Azərbaycan Məhsulları Günü” təşkil etmək effektiv ola bilər.

Göründüyü kimi, diasporun gələcəyi emosiyadan çox mexanizmdədir. Bu mexanizmi isə yalnız dövlət yox, hər bir azərbaycanlı qurmalıdır. Çünki diaspor yalnız dövlətin yox, xalqın xaricdəki “nəfəsi”dir.

Daşın gücü, sözün çəkisi...

Diaspor quruculuğu bizə ilk növbədə kimliyimizi qorumaq gücü verir. Dünyanın müxtəlif ölkələrində böyüyən uşaqlar, yad məktəblərdə oxuyan gənclər milli musiqimizi, dilimizi, tariximizi, ədəbiyyatımızı unutmamalıdırlar. Onlar harada yaşasalar da, ürəklərində “Mən azərbaycanlıyam!” fəxarətini daşımalıdırlar.

Xalqımız əsrlər boyu harada yaşasa da, kökünü, yaddaşını, milli varlığını qorumağa çalışıb. Tarix göstərir ki, güclü diaspor millətin xaricdəki yumruğu deyil, ağlı olur. Əsas çağırış odur ki, diasporumuzu ağla çevirmək, lobbiçiliyi isə emosiyasız, amma Vətən sevgisi ilə yüklü mexanizmə dönüşdürmək lazımdır. Bir sözlə, Azərbaycan diasporu kökünün kölgədən çıxmasına nə qədər nail olarsa, Vətən də bir o qədər işıq tapacaq.

Səlim

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:62
embedMənbə:https://yeniazerbaycan.com
archiveBu xəbər 03 Sentyabr 2025 08:13 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see232

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see221

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see211

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see170

ChatGPT yə verilməsi qadağan edilən 8 sual SİYAHI

18 Oktyabr 2025 02:52see166

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see158

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see156

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see145

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see144

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see137

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see136

“Borussiya” yenə uduzdu

18 Oktyabr 2025 03:34see135

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see134

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see133

Prezident ailəsi Vatikan bağlarında Fotolar Video

18 Oktyabr 2025 04:14see132

Dabaq xəstəliyi Qaxda da təsərrüfat sahiblərini çıxılmaz vəziyyətə saldı

18 Oktyabr 2025 01:37see131

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see128

Qızıl altı min dollara qədər bahalaşa bilər

18 Oktyabr 2025 15:58see126

Almaniya XİN rəhbəri: “Eurofighter”lərin Türkiyəyə göndərilməsinə müsbət baxırıq

18 Oktyabr 2025 06:28see122

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see119
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri