Yarpaqların yağış damcılarına davamlılığı enerji toplama potensialı haqqında fikirlər ortaya çıxarır ARAŞDIRMA AZƏRTAC
Bakı, 26 dekabr, AZƏRTAC
“Physical Review Fluids” jurnalında dərc olunan yeni tədqiqat, yağış damcılarının yarpaqlara düşərkən göstərdiyi təsir və bu təsirə qarşı yarpaqların reaksiyasını araşdıraraq kənd təsərrüfatı və bərpaolunan enerji sahələri üçün yeni imkanlar təqdim edir.
AZƏRTAC xəbər verir ki, “Drop-Cantilever Interactions in Resonance and Damping” adlı məqalədə tədqiqatçılar, su damcısının plastik şüaya təsirini yüksək sürətli fotoqrafiya vasitəsilə araşdırıblar. Bu analiz bitkilərin fiziki strukturunun zərbələrə necə tab gətirdiyini və bunun kənd təsərrüfatı tətbiqlərinə necə tətbiq oluna biləcəyini izah edir.
Tədqiqatın baş müəllifi, Kənd Təsərrüfatı və Həyat Elmləri Kollecinin biologiya və ətraf mühit mühəndisliyi professoru Sunqvan Yunq, bu prosesi tramplin təsiri ilə müqayisə edir: “Damla vurduqda şüa aşağı enir, damcı isə yuxarı uzanır. Bu əks istiqamətlərdəki hərəkət güclü sönmə effekti yaradır, titrəmələri azaldır və bitkilərin daha az stresə məruz qalmasını təmin edir. Tədqiqat, şüanın müəyyən uzunluqda olduğu hallarda damcının deformasiyaya uğrayaraq daha çox hərəkət etməsi və nəticədə vibrasiyanın daha tez sönməsi kimi maraqlı müşahidələri ortaya qoyub. Bu materiallarla titrəmələr enerji yarada bilər. Təsəvvür edin ki, yağış zamanı elektrik enerjisi yığan şüalarla təchiz edilmiş qüllələrimiz var”.
Biologiya mühəndisliyi sahəsində doktorant Kristal Fovler, bu fenomeni tədqiqat prosesində təsdiqləyib və qeyd edib ki, damcıların və şüaların təbii tezlikləri uyğunlaşdıqda vibrasiyalar daha tez azalır.
Tədqiqatın nəticələri bitkilərin morfologiyasının yağış şəraitində necə təkamül etdiyini anlamada yeni perspektivlər açır. Bundan əlavə, iş pyezoelektrik materiallardan istifadə edərək yağış damcılarının enerjisini yığmağa yönəlmiş bərpa olunan enerji texnologiyalarına töhfə verə bilər. Tədqiqat bitkilərin vibrasiyasının nəmlənmə vəziyyətini necə göstərə biləcəyini, həmçinin yağışla sporların necə yayıldığını araşdıran digər layihələrə də dəstək verir. Fovler bu işin, bioloji mühəndisliyin insanlara dünyanı daha yaxşı başa düşmək imkanı verdiyini və onun bu sahədə tədqiqatlarının davamlı olaraq yeniliklər gətirəcəyini vurğulayır.
Bu araşdırma, kənd təsərrüfatından bərpaolunan enerji yığımına qədər geniş tətbiq imkanlarını nəzərə alaraq, innovativ yanaşmalar üçün möhkəm təməl təqdim edir.