Yer orbitində meteorit və kosmik tullantılara “qulaq asmaq” öyrənilib..?

...Albukerkedəki Sandia Milli Laboratoriyasının amerikalı alimləri infrasəsdən istifadə etməklə meteoritlərin və kosmik tullantıların izlənilməsi metodunu işləyib hazırlayıblar. Texnologiya Yeri və Yerə yaxın kosmosu kosmik və texnogen təhlükələrdən qoruya bilər.

SİA-nın məlumatına görə, hesabat Avropa Yer Elmləri İttifaqının Baş Assambleyasında (EGU25) təqdim olunub.

Hər il planetə on tonlarla kosmik material düşür - meteoritlərdən tutmuş istismardan çıxarılan peyklərin fraqmentlərinə qədər.

29 min km/saat sürətlə kiçik obyektlər belə əhəmiyyətli təhlükə yaradır. Ənənəvi olaraq, bu cür təhlükələri izləmək üçün radar sistemlərindən istifadə olunurdu, lakin insan qulağına eşidilməyən dalğaları aşkar edən infrasəs sensorları yeni imkanlar açır. Əsas problem, ekspertlərin kəşf etdiyi kimi, obyektin giriş bucağındadır.
Dik trayektoriyalar (60°-dən çox) aydın siqnallar verir, lakin incə yamaclar çoxistiqamətli dalğalar yaradır və şərhi çətinləşdirir.

...Boliddən gələn infrasəs tək bir partlayışa deyil, uzun sürən səs bumuna bənzəyir,- deyə əsərin müəllifi Elizabet Silber izah edib.

İşdə tufanlardan tutmuş meteoritlərə qədər hər şeyi qeyd edən Kompleks Nüvə Sınaqlarının Qadağası Təşkilatının (CTBTO) qlobal sensorlar şəbəkəsindən istifadə edilib.

Trayektoriya təhrifləri nəzərə alınmaqla təhlil alqoritmlərinin təkmilləşdirilməsi təsir zonalarının daha dəqiq proqnozlaşdırılmasına imkan verəcəkdir.

Əli Babayev